Kort na de aankondiging van de online cursus Nutrition and Cancer van Wageningen University & Research zijn er al 2.000 aanmeldingen, terwijl hij pas over drie weken online staat. Eerdere basiscursussen voeding trokken ten minste 20.000 deelnemers. Ze voorzien dus in een duidelijke behoefte. Professionals in de gezondheidszorg hebben geen achtergrond in gezonde voeding, terwijl het belang daarvan steeds meer wordt aangetoond.
Net als het grote publiek blijken ook professionals in de gezondheidssector door de bomen het bos niet meer te zien bij alle berichten over al dan niet gezonde voeding. “Er is veel onduidelijkheid en artsen en verpleegkundigen doen weinig aan goede voorlichting in de spreekkamer. Dat komt mede doordat ze niet het idee hebben dat zoiets echt effect heeft. Omdat zulke professionals geen achtergrond in voeding hebben, vinden ze het moeilijk om met overtuigende argumenten te komen. Wij bieden hun de onderbouwing”, vertelt Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Ziekte aan Wageningen University.
Toegankelijk
Het gaat om zogenaamde MOOC’s, wat staat voor: Massive Open Online Courses. Het zijn cursussen die je online in je eigen tijd kunt volgen. “Ze zijn zo laagdrempelig mogelijk: met toegankelijke korte clipjes, heel haalbaar om te volgen. Bovendien is het gratis, alleen als je een certificaat wilt, kost het geld”, vertelt ze. De volgende MOOC, over voeding en hart- en vaatziekten en diabetes staat alweer in de steigers.
De deelnemers leren over het verband tussen voeding en kanker (en bij de latere cursus over hart- en vaatziekten en diabetes). Ook leren ze onderzoek op deze terreinen kritisch te bekijken en een onderscheid te maken tussen solide wetenschappelijk gefundeerde informatie en de vele niet onderbouwde claims.
Lycopeen
Het gaat niet om simpele verbanden, waarschuwt ze. “Groenten en fruit beschermen tegen bepaalde vormen van kanker, maar het is moeilijk om aan te wijzen waar dat aan ligt. Het gaat niet om één stofje of één voedingsmiddel of superfoods. Claims zoals ‘lycopeen is gezond’ zijn achterhaald. Het gaat om het grotere verband”, geeft ze aan.
Groenten en fruit beschermen zeker tegen kanker, maar dan vooral tegen bepaalde soorten in de mond-, keel- en longregio, en ook nog vooral bij rokers. Ophouden met roken werkt dan nog beter. Een belangrijk voordeel van groenten en fruit is dat ze laag in caloriewaarde zijn. Steeds duidelijker wordt namelijk dat overgewicht een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van kanker door de productie van hormonen en ontstekingsreacties. Voeding die bijdraagt aan een gezond gewicht, dus met weinig calorieën, is de eerste aanbeveling.
Positief
“Behalve alcohol zitten er in voeding weinig stoffen die zelf kankerverwekkend zijn. Maar voeding schept een klimaat; cellen met genetische schade gaan bij een bepaald dieet sneller groeien en het veiligheidsmechanisme, waardoor zulke afwijkende cellen dood gaan, faalt. Zulke processen zijn met het juiste dieet tegen te gaan. Ook bij mensen die al kanker hebben, kan de gezonde voeding een positieve rol spelen.” Meer informatie over de cursus is op de website van Wageningen University & Research te vinden.
Tekst: Tijs Kierkels