Met zijn idee voor een lekdetectiesysteem voor teeltvloeren won Michael Meijler in 2022 de Winnovatieprijs van het samenwerkingsverband Emissieloze Kas. Vervolgens is een mobiel detectiesysteem ontwikkeld, dat met succes in de praktijk is getest. “Daar gaan we volgend jaar op herhaling met een systeem voor continumeting in een teeltvloer”, vertelt hij enthousiast.

De succesvolle eerste pilot bij Koppert Cress bleef niet onopgemerkt, maar leidde niet tot een stormloop van aanvragen door telers. “Daar hadden we ook niet op gerekend, maar we hebben wel degelijk positieve reacties gehad”, zegt Jaimy Bosch namens Texplor Benelux, dat detectiesystemen ontwikkelt voor allerhande toepassingen.
“Je kunt zeggen dat wij nu nog voor de muziek uitlopen. Het ‘proof of concept’ is geleverd, maar er is nog nauwelijks concrete vraag. Wij verwachten dat die vraag gaat ontstaan naarmate 2027 dichterbij komt. Vanaf 1 januari dat jaar worden de emissieregels voor gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten een stuk strenger. Aanvullende beheersmaatregelen, zoals een lekdetectiesysteem voor teeltvloeren, zijn dan lang niet zo vergezocht als ze nu misschien lijken.”

Potentiaalverschillen meten

Vergezocht of niet, het mobiele detectiesysteem dat de innovatiepartners eerder beproefden, is met glans geslaagd voor het examen. Dat werd afgelegd op een teeltvloer die door bouwwerkzaamheden was beschadigd.
“Er zijn elektroden in het grondwater onder de teeltvloer geplaatst, waar vervolgens een geringe elektrische spanning op is gezet”, legt Bart van Meurs van Koppert Cress/Division Q uit. “Sensoren boven de teeltvloer meten het potentiaalverschil met de ondergrond. Op plaatsen waar je een opvallende afwijking registreert, lekt er hoogstwaarschijnlijk vloeistof weg naar de ondergrond. Dat hebben we inderdaad kunnen vaststellen. De teeltvloer was niet alleen oppervlakkig beschadigd, maar had een scheur opgelopen die doorliep tot de onderkant van de vloer. Die hebben we uiteraard laten repareren. Uit de controlemeting bleek dat het lek was gedicht.”

Aanvullende data verzamelen

Vanuit het besef dat er nog geen marktrijp product op tafel lag, willen de partners het detectiesysteem de komende tijd verder ontwikkelen. Daarvoor is een ontwikkelingssubsidie aangevraagd en beschikbaar gesteld door Stowa. “Hiermee kunnen we aanvullende proeven financieren en aanvullende data verzamelen”, stelt Bosch vast. “Die zijn nodig om een betaalbare standaardoplossing te kunnen ontwikkelen waar telers vertrouwen in hebben. Zeker als het om continumeting gaat en het detectiesysteem een integraal onderdeel vormt van de teeltvloer, zullen de meerkosten te overzien moeten zijn.”

Eisen en prikkels

“Veel zal afhangen van de eisen die op termijn aan de bedrijven worden gesteld”, vult Van Meurs aan. “Er kunnen ook andere prikkels of voordelen zijn die het voor telers aantrekkelijk kunnen maken om zo’n detectiesysteem aan te schaffen. Denk aan een keurmerk of aan een tegemoetkoming in de kosten via een milieusubsidie. Een alternatief kan zijn dat bedrijven hun teeltvloeren periodiek laten toetsen met een mobiele installatie. Dat drukt de kosten, al blijft zo’n meting een ingrijpende operatie die tijd en geld vergt.”

‘Ingebouwd’ detectiesysteem

De eerste vervolgproef staat al met potlood in de agenda en zal wederom plaatvinden bij Koppert Cress. Daar wordt naar verwachting volgend jaar een nieuwe teeltvloer met ‘ingebouwd’ detectiesysteem aangelegd. “Ja, er zijn nog wat stappen te zetten tot 2027 en dit wordt de eerste”, aldus Van Meurs. “Een precieze datum kan ik nog niet noemen, maar wij verwachten dat het ergens in het komende jaar gaat gebeuren.”

Tekst: Jan van Staalduinen