Over de hele wereld groeit het besef dat het huidige voedingssysteem inefficiënt en milieuvervuilend is. Steeds meer bedrijven en ondernemers zien vertical farming als een serieus alternatief voor de huidige teeltwijzen. Het tv-programma VPRO Tegenlicht schijnt haar licht op deze ontwikkeling in combinatie met de positie van Nederland als kennisland op het gebied van tuinbouw. Komt onze positie als exportland in de tuinbouw op de tocht te staan als steeds meer bedrijven wereldwijd met onze kennis zelf verticaal en lokaal gaan telen?
De productie van ons voedsel kost circa tweederde van ’s werelds beschikbare zoete water en gaat vaak gepaard met het gebruik van pesticiden, die verantwoordelijk zijn voor tweederde van alle watervervuiling wereldwijd. Daarnaast reist voedsel vaak vele kilometers van de teeltlocatie tot de eindgebruiker, om ook plekken waar geen voedsel verbouwd kan worden van voedsel te voorzien.
Voedselflats
Om over 20 jaar de geschatte negen miljard mensen op aarde te voeden met minder vervuiling, verspilling van zoet water en (fossiele) grondstoffen experimenteren ondernemers en telers met alternatieve teeltwijzen. Vertical farming, rooftop gardening en zee-landbouw zijn de meest belovende concepten tot nu toe. VPRO Tegenlicht besteedt zondag speciale aandacht aan vertical farming. Wereldwijd groeit het besef dat vooral winst is te halen in het inperken van de foodmiles die het voedsel aflegt en juist dit is een groot voordeel van vertical farming. Door de voedselproductie te integreren met de stedelijke infrastructuur middels ‘voedselflats’ en stadslandbouw neemt het aantal kilometers dat voedsel moet afleggen flink af.
Aerofarms
De grootste vertical farm ter wereld is van het Amerikaanse bedrijf Aerofarms. In een voormalige staalfabriek produceert het bedrijf met behulp van hightech installaties groenten en sla voor zo’n 25.000 mensen in de regio. Regisseur van het tv-programma Tegenlicht Geert Rozinga bezocht de vertical farm van Aerofarms, die gevestigd is in Newark. Het bedrijf zet op meerdere locaties wereldwijd vertical farms op om gebieden met veel inwoners van sla en groenten te voorzien. Dit gebeurt altijd op maximaal 1,5 kilometer van een grote supermarkt of een distributiecentrum, zodat de afstand die de gewassen afleggen klein blijft.
Nederlandse vertical farms
Wie zelf een vertical farm van dichtbij wil zien hoeft niet naar Amerika. Momenteel bouwt Staay Food Group in Dronten aan de grootste vertical farm in Nederland, met een vloeroppervlakte van maar liefst 1.000 m2. Ook in de hoofdstad van Nederland bouwt een gedreven groep mensen hard om een vertical farm op te bouwen. Onder de naam GrowX willen oprichters John Apesos en Jens Ruijg verschillende groenten kweken voor Amsterdamse toprestaurants. In Tegenlicht vertellen Apesos en Ruijg wat hun beweegredenen zijn om een vertical farm te starten in Amsterdam en wat voor uitdagingen er komen kijken bij het opstarten ervan.
Exportpositie in gevaar?
Professor Dickson Despommier – auteur van The Vertical Farm en één van de grondleggers van vertical farming – komt ook aan het woord in de uitzending. Hij is naast Jan-Willem van der Schans, onderzoeker bij Wageningen University & Research, één van de experts die in het programma hun licht laten schijnen over het fenomeen vertical farming. In de uitzending van aanstaande zondag zoekt regisseur Rozinga naar een antwoord op wat de toenemende trend van vertical farming betekent voor Nederland als exportland in de tuinbouw. Brengen we onze eigen exportpositie in gevaar door het delen van expertise en technologie die nodig is om gewassen lokaal te verbouwen via vertical farming?
Bekijk de uitzending Boer zoekt voedselflat van VPRO Tegenlicht op zondag 23 april om 21.05 uur op NPO 2. Uitzending gemist? Ga naar de website van NPO om de aflevering terug te kijken.
Bron: VPRO Tegenlicht.
