Telers zijn erop gebrand om hun gewassen zo goed en zo snel mogelijk te laten groeien. Een efficiënte(re) teeltwijze zorgt namelijk automatisch voor een hoge(re) opbrengst. Om de telers een handje te helpen bij het inzichtelijk maken van het groeiproces ontwikkelde het bedrijf PhenoVation een apparaat dat de fotosynthese zichtbaar maakt.
Het apparaat dat de fotosynthese in de planten zichtbaar maakt, draagt de naam CropObserver. Het meetapparaat hangt bovenin de kas en meet de waardes van de gewassen die een aantal meter onder hem groeien.
Optimaliseren
Het meetkastje van PhenoVation meet parameters die correleren met de maximale efficiëntie en de effectieve efficiëntie van de planten. Op basis van deze gegevens kunnen telers opmaken welke gevolgen bepaalde licht- en groeistrategieën hebben voor de groei van de gewassen. Zo kunnen zij de optimale groeiomstandigheden voor de gewassen vaststellen. Daarnaast kunnen telers met de input van de CropObserver ook hun zogenoemde Leaf Area Index (LAI) optimaliseren.
Test
Chrysantenteler en voorzitter van de Landelijke Chrysantencommissie van LTO Glaskracht David van Tuijl test de CropObserver momenteel in zijn bloemenkas in Brakel. De kweker is de eerste die de gehele kas belicht met energiezuinige LED-lampen, waardoor zijn kas een goede afspiegeling vormt van de doorsnee-kas van de toekomst.
Evaluatiemoment
Van Tuijl wordt bij het experiment bijgestaan door experts van Wageningen University & Research, Philips Lighting, kenniscentrum Delphy en het Glastuinbouwpact. De proef duurt in principe een jaar, maar na een half jaar volgt de eerste evaluatie. “Tijdens dat evaluatiemoment beslissen we of het zin heeft om er nog een tweede half jaar aan vast te plakken”, zegt Van Tuijl. “We zijn nu pas één cyclus onderweg, dus het is nu nog te vroeg om iets te kunnen zeggen over de CropObserver.”
Verzoek van de telers
Het idee voor het meetapparaat kwam vanuit de wens van telers om de fotosynthese op een andere manier te kunnen meten. “Voordat de CropObserver er was, gebeurden deze metingen met een systeem dat de waardes van één blad van de plant in kaart bracht”, zegt Vincent Jalink, ontwikkelaar van de CropObserver. “Dat systeem was daarnaast niet draadloos, wat voor sommige telers onhandig was. Kwekers gaven aan de waardes van meerdere bladeren contactloos te willen meten.”
Compatibel met klimaatsysteem
“De CropObserver meet contactloos 4 tot 6 m2 van de gewassen die onder hem groeien, afhankelijk van hoe hoog hij hangt”, geeft Jalink aan. “Daarnaast is de CropObserver compatibel met de klimaatsystemen van LetsGrow en Hogendoorn, waardoor we acties kunnen koppelen aan bepaalde waardes. Bij een klant gebeurt dit al; zodra de CropObserver een bepaalde waarde meet, doet de klimaatcomputer de schermen open. De kweker heeft zijn teeltcyclus hierdoor verkort, waardoor er meer cyclussen in een jaar passen.”
Plantafhankelijk
De CropObserver kan volgens Jalink bij alle gewassen gebruikt worden om de fotosynthese en groei te meten. “Het is wel zo dat niet alle gewassen zich even goed lenen om de CropObserver in te zetten voor aansturing van het klimaat”, voegt de ontwikkelaar van PhenoVation daaraan toe. “Tomaten kunnen bijvoorbeeld veel licht en warmte hebben en reageren dus minder extreem op veranderingen in lichtinval en warmte in de kas. Het is dus minder zinvol om bij dit soort planten de klimaatcomputer aan te sturen op basis van fotosynthese. Maar het systeem kan in deze teelten wel gebruikt worden om de productie van het gewas te meten door de ETR (Elektron Transport Rate) in kaart te brengen. Het ETR-getal correleert namelijk erg goed met de opgenomen hoeveelheid CO2 van het gewas.”
Teeltstrategie perfectioneren
Zongevoelige gewassen en potplanten zijn volgens Jalink gewassen waarbij de koppeling van de CropObserver met de klimaatcomputer voor betere teeltresultaten zorgt. “Deze gewassen reageren veel heftiger op een verandering van de lichtinval of temperatuur, waardoor de teler binnen een dag of zelfs al binnen enkele uren kan uitlezen wat voor effect zijn handelingen hebben. Op deze manier kan de teler zijn teeltstrategie perfectioneren. Uit verschillende testen bleek dat er zo minimaal 5% meer productie kan worden behaald op hetzelfde teeltoppervlakte.”
Te huur
Omdat Jalink nog niet van elk gewas weet of het zinvol is om de CropObserver te koppelen met de klimaatcomputer verhuurt hij de meetapparatuur ook. “Telers kunnen dan zelf ondervinden of de CropObserver een interessant apparaat voor hen is, zonder het direct te moeten aanschaffen.” Kwekers die geïnteresseerd zijn in het systeem kunnen contact opnemen met Jalink via de contactgegevens op de website van PhenoVation.
Tekst: Leo Hoekstra. Foto: Marleen Arkesteijn.
