Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat geeft Energiebeheer Nederland (EBN) opdracht voor een ondergrondse zoektocht naar geschikte geothermie-locaties. EBN heeft veel ervaring in het zoeken naar olie- en gasprojecten, maar is nu gevraagd om ‘witte vlekken’ te onderzoeken om te zien of daar geothermie-projecten mogelijk zijn.
Op dit moment is er alleen kennis van de bodem beschikbaar op plaatsen waar eerder naar olie en gas is geboord. In de omgeving van steden is die kennis er niet of nauwelijks. Nu de verduurzaming van de bebouwde gebieden belangrijk wordt, wil de overheid weten of we ook daar aardwarmte kunnen inzetten om huizen, kantoren en fabrieken van warmte te voorzien. Veertig procent van de energiebehoefte in Nederland draait om warmte.
Toepassing in de glastuinbouw
Tot nu toe zijn het vooral tuinders die hun kassen verwarmen met behulp van aardwarmte. Er zijn nu zestien productielocaties in gebruik die samen zo’n twee procent van de totale warmtevraag in de Nederlandse kassen produceren. Volgens deskundigen van EBN kunnen we in potentie de helft van de warmtebehoefte van de kassen in Nederland met aardwarmte voorzien. Maar ook 20 procent van de warmtevraag van huizen en bedrijven zouden we met behulp van aardwarmte kunnen invullen. Ook lopen er zeven proefprojecten om met behulp van ultradiepe geothermie bijvoorbeeld de voedings- en papierindustrie van warmte te voorzien. Daarbij gaat het om boringen dieper dan vier kilometer waarbij water van boven de honderd graden naar boven komt.
Seismisch onderzoek
Om een kaart van de ondergrond van heel Nederland te maken, gebruikt EBN seismisch onderzoek. Een dergelijk onderzoek begint met het zogenoemde ‘seismiek schieten’. Een speciale vrachtwagen met een grote trilplaat maakt met behulp van geluidsgolven een ‘echo’ van de aardbodem. In sommige gevallen wordt er een gat geboord waarmee zij met behulp van dynamiet een zwaardere klap op de aarde geven. De echo die dat oplevert laat de verschillende lagen in de aardbodem zien. Op sommige plekken is warm water aanwezig dat zich leent voor geothermie. Proefboringen moeten de echo bevestigen. Of een project echt succesvol is weet je pas zeker als het boren voltooid is.
Aardwarmteproject in Pijnacker
Huisman uit Schiedam, van oorsprong een oliebedrijf, boort nu naar aardwarmte bij een tuinbouwgebied in Pijnacker. Zij zetten daarvoor mensen in die tot voor kort naar olie boorden in Houston. Nu hebben zij hun boorinstallatie en al hun operaties naar de tuinbouwregio’s verplaatst. Deze boring in Pijnacker, met een totaal kostenplaatje van circa 16 miljoen euro, zal warmte moeten opleveren voor een groot kassengebied maar ook voor de aangrenzende woonwijk en het plaatselijke zwembad. “Op een diepte van ongeveer 2300 meter zit hier een grote waterlaag met een temperatuur van 70 graden Celsius waar we naartoe boren”, zegt Peter de Vin, directeur geothermie bij Huisman tegen de NOS. De kans op aardbevingen zoals in Groningen zijn bij geothermie verwaarloosbaar volgens De Vin: “Wat we eruit halen stoppen we er ook weer in dus we verstoren het evenwicht in de ondergrond niet. Dat soort risico’s heb je dus in principe niet.”
In stroomversnelling brengen
Eind deze maand lanceert EBN een voorstel om geothermie in Nederland in een stroomversnelling te brengen. Dat plan moet onderdeel uitmaken van het klimaatakkoord dat deze zomer op hoofdlijnen klaar moet zijn. Overigens scherpt minister Wiebes – om de veiligheid te vergroten – op verzoek van het Staatstoezicht op de Mijnen binnenkort de regels voor geothermie aan. EBN moet op haar beurt de kennis van geothermie-locaties beschikbaar stellen aan bedrijven en gemeenten, zodat niet iedereen op eigen houtje het wiel hoeft uit te vinden.
Bron: NOS. Foto: Mario Bentvelsen.
