Tijdens een bijeenkomst over de visie op agro en food, gaf tomatenteler Jan Zegwaard een heldere analyse over hetgeen er naar zijn mening schort aan de huidige situatie in de glastuinbouw. In een door Dick Veerman geleide discussie stelde de Greenco-ondernemer dat producenten nog steeds met de rug naar de consument staan. “We denken innovatief te zijn, maar een nieuwe soort tomaat is nog echt geen innovatie.”

Prioriteit nummer één is volgens Zegwaard dat de afzet anders moet worden georganiseerd. “Eén tomaat wordt door diverse handelspartijen aangeboden. Daardoor denkt de Duitse retail dat er tien keer zoveel tomaten beschikbaar zijn als daadwerkelijk het geval is.”
Dat beeld is niet nieuw, zoals ook de discussie over het verdwijnen van de veilingklok en de versnippering van de afzet al minstens tien jaar wordt gevoerd. Waarom verandert er niks? Volgens Zegwaard ligt de verklaring met name in het feit dat telers vooral naar elkaar blijven kijken, in plaats van adequaat wat met elkaar oppakken. “Maar je ziet wel een voorzichtige kentering. De koplopers weten elkaar nu wel te vinden. Het zijn die bedrijven die uiteindelijk het beeld bepalen; ze zijn in staat om te innoveren, werken transparant en duurzaam en luisteren echt naar de consument.”

Greenco omschrijft hij als een groep ondernemers die elkaar versterkt en ooit is ontstaan uit een samenwerking van zes telers. “Dergelijke samenwerkingen zie je nu steeds meer ontstaan. Het is een belangrijk, maar ingewikkeld proces waarbij het zaak is om als ondernemer eerst je eigen koers te bepalen. Als groep moet je vervolgens de juiste producten maken voor de consument. Als dat lukt dan gaat de glastuinbouw lijken op een ‘normale’ productieketen.”

Het succes van het bedrijf zit voor een belangrijk deel in het snackconcept Tommies. Basisvoorwaarden voor een merk zijn volgens Zegwaard: een uniek product brengen, op de juiste afzetmarkten, in de juiste verpakking en van een constante kwaliteit. “Wij verkopen overigens geen snoeptomaten, of snackkomkommers, wij verkopen ‘healthy happiness’. Het gaat erom dat je relevant bent en overal verkrijgbaar.” Eind mei tekende Zegwaard namens de groep ondernemers een overeenkomst met Jumbo voor de levering van Tommies aan de supermarktketen.

Het is voor de glasgroentesector zaak om wat Greenco in het klein heeft gedaan, nu groter uit te rollen. Dat is overigens wat anders dan met alle telers bij elkaar in een grote coöperatie zitten. “Allemaal bij elkaar, werkt in geen enkele sector, dus zeker niet in de tuinbouw. De retail wil nu eenmaal meerdere inkoopmogelijkheden hebben. De ideale situatie is drie grote verkooporganisaties, elk met hun eigen afzetgebied. Essentieel is dat er nu eindelijk wat verandert. Het buitenland kijkt jaloers naar hetgeen wij in ons land hebben opgebouwd, we hebben goud in handen. Maar dat buitenland ziet ook met verbazing hoe wij onze positie momenteel verkwanselen.”

Tekst en foto: Roger Abbenhuijs