Glastuinbouwbedrijven in de gemeente Westland mogen voorlopig doorgaan met het lozen van brijn in de bodem. Hiervoor heeft de gemeenteraad ingestemd met de ‘Verordening brijnlozingen in bodem Westland 31 december 2023 – 31 december 2025’. “Dit is een goed besluit. Ondertussen werken we verder aan een circulair watersysteem in het Westland”, reageert Jacco Vooijs van Glastuinbouw Nederland.
De gemeenteraad van Westland heeft 13 december ingestemd met verlenging van het maatwerkbeleid. Het maatwerk, dat het lozen van brijn tijdelijk vergund, was eerder ingesteld en zou op 31 december 2023 aflopen.
Brijn is het restproduct van gietwaterwinning via omgekeerde osmose en heeft een hoog chloridegehalte. Het terugbrengen in de bodem wordt al jaren toegestaan door middel van maatwerkregelingen. De verlenging komt voort uit de noodzaak om ondernemers niet in overtreding te laten zijn totdat het nieuwe beleid van de provincie Zuid-Holland in 2025 van kracht wordt.
De gemeente Westland wil, anticiperend op het nieuwe provinciale brijnbeleid, haar eigen beleid hierop afstemmen. Dit besluit verlengt het maatwerk voor het lozen van brijn in het tweede watervoerend pakket tot eind 2025. Het nieuwe beleid van de provincie gaat waarschijnlijk in de loop van 2025 in werking.
‘Goed besluit’
Voorzitter Jacco Vooijs van Glastuinbouw Nederland, subafdeling Westland, verwelkomt het raadsbesluit als een verstandige zet van de gemeente. “Hiermee sorteert de gemeente voor op het nieuwe beleid van de provincie Zuid-Holland omtrent brijnlozingen. Hoe dat eruit gaat zien, is nog niet duidelijk. Maar wij voorzien eerder restricties dan een volledig verbod.”
Dat zou ook niet nodig zijn, volgens hem. “Het water wordt bij omgekeerde osmose onttrokken uit de eerste watervoerende laag. Het brijn dat overblijft heeft een lager zoutgehalte dan de tweede watervoerende laag waarin het wordt teruggebracht”, verklaart Vooijs.
Alternatieve gietwaterbronnen
Ten aanzien van de toekomst is de voorzitter optimistisch over de dialoog met overheidsinstanties om over te stappen naar alternatieve gietwaterbronnen, zoals het gebruik van effluent, gezuiverd afvalwater.
“We zijn in Westland al druk bezig met het opzetten van effluentgebruik in samenwerking met de gemeente en de provincie Zuid-Holland. Uit dit overleg krijgen we positieve signalen vanuit de provincie.” Of het gebruik van effluent ook in andere regio’s gerealiseerd wordt, hangt af van de lokale omstandigheden en de beschikbaarheid, stelt hij.
“Niet overal is het lozen van brijn een issue, onder meer omdat er in sommige regio’s veel andere gietwaterbronnen beschikbaar zijn, zoals ondergrondse waterberging. Verder moet je ook kijken waar je effluent beschikbaar hebt. Deze waterstroom moet namelijk wel getransporteerd worden van een zuiveringsinstallatie naar de tuinbouwbedrijven.”
De inzet van effluent is niet de enige stap waar de Westlandse glastuinbouw aan werkt, volgens Vooijs. “Uiteindelijk willen we toe naar een nieuw duurzaam watersysteem, dat circulair gebruik van gietwater mogelijk maakt.”
Overwegingen gemeente
De gemeenteraad stemde in met de nieuwe tijdelijke verordening na het maken van een aantal overwegingen. Formeel blijft het verbod op brijnlozingen bestaan, maar blijft maatwerk mogelijk, ook na de invoering van de Omgevingswet in 2024. Het maatwerkbesluit is wenselijk om geen illegale situaties rond brijnlozingen te laten ontstaan.
Telers met een ontheffing moeten maandelijks of per vier weken de stand van de watermeter voor het lozen van brijn registreren en deze gegevens beschikbaar stellen aan het bevoegd gezag. Deze data kunnen geanonimiseerd gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek naar watercirculariteit, bodemdaling en innovatie in de glastuinbouw.
Tekst: Koen van Wijk
