De plannen die het kabinet op Prinsjesdag bekend maakte liggen voor de glastuinbouw zwaar op de maag. In de gepresenteerde Wet fiscale maatregelen staat hoe de regering tussen 2025 en 2030 het verlaagd tuinbouwtarief en de WKK-inputsvrijstelling gaat uitfaseren. Volgens Glastuinbouw Nederland wordt het voor de helft van de Nederlandse telers onrendabel om nog groenten, fruit, bloemen en bloemen te telen. De organisatie lanceert op 22 september een rekentool waarmee telers het plaatje voor zichzelf kunnen doorrekenen.
“De fiscale plannen richting 2030 gaan toe naar een hele hoge energierekening, vooral voor de kleine en middelgrote glastuinbouwbedrijven. Omdat het belastingsysteem sterk degressief is – over de eerste kuubs wordt veel meer belasting geheven – raakt het vooral die categorie bedrijven zwaar.” Dat zegt energiespecialist Alexander Formsma van Glastuinbouw Nederland in reactie op Prinsjesdag.
In de huidige situatie wordt aardgasverbruik in schijven 1 en 2 in de glastuinbouwsector tegen een lager Energiebelasting-tarief belast dan verbruik in alle andere sectoren, met als doel de belastingdruk voor kleinere bedrijven gelijkwaardig te houden aan die van grotere bedrijven. Dit voordeel wordt gefaseerd afgeschaft.
Rekentool
Formsma: “De belastingverzwaring is onnodig en onacceptabel. We hebben al het sectorsysteem waarmee de sector een bijdrage levert aan de vermindering van de CO2-uitstoot, maar dit systeem wordt door deze verhoging van de energiebelasting buiten spel gezet.”
De maatregelen worden gefaseerd ingevoerd, maar dat verzacht de pijn uiteindelijk niet, volgens de energiespecialist. “Het eindplaatje in 2030 gaat te ver voor kleine en middelgrote bedrijven.”
Hij vervolgt: “Om telers inzicht te geven in hun specifieke situatie, hebben we een rekentool laten maken waarmee ze online hun bedrijf kunnen doorrekenen. Ondernemers kunnen door het invoeren van hun gasverbruik, elektraverbruik en teruglevering zien wat de financiële impact is. De tool berekent op basis van de nieuwe regels wat de jaarlijkse belastingdruk wordt van 2024 tot en met 2030. De rekentool is hier te downloaden.
Lasten stijgen van 24 naar 740 miljoen euro
In een verklaring benoemt ook Adri Bom-Lemstra, voorzitter Glastuinbouw Nederland wat de impact van de belastingwet zal zijn: “Deze maatregelen maken een einde aan kleinere, middelgrote en extensieve familiebedrijven. Voor de helft van de Nederlandse telers wordt het onrendabel om nog tomaten, paprika’s, komkommers, aardbeien, ander zachtfruit of bloemen en planten te telen. Waar de energiekosten twee tot soms vijf keer stijgen, kunnen deze kosten beperkt worden doorberekend aan de consument.”
Ze verwijst naar twee impactstudies waarin de lastenstijging is doorgerekend. Dit voorjaar constateerde Wageningen Economic Research dat hierdoor de totale lastenstijging voor telers van 24 miljoen euro in 2019 stijgt naar 740 miljoen euro in 2030. Een nieuwe impactstudie van energieconsultant Trinomics, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Financiën, bevestigt dat beeld min of meer. In het rapport staat onder meer dat de combinatie van het afschaffen van het verlaagd tarief glastuinbouw en het beperken van de WKK-vrijstelling een lastenstijging van 528 miljoen euro in 2030 laat zien (waarbij rekening is gehouden met gedragseffecten).
Trinomics meldt dat de impact van de afschaffing verlaagd tarief (dus hogere tarieven) en de beperking van de WKK-vrijstelling (dus meer belast verbruik) samen groter is dan de afzonderlijke maatregelen. Dit komt omdat het belastbare verbruik toeneemt én al het belastbare verbruik tegen een hoger tarief wordt belast.
Tekst: Koen van Wijk, beeld: Michel Heerkens