De hoge energieprijzen dwingen telers van chrysanten tot rigoureuze aanpassingen in hun bedrijfsvoering. Volgens René Corsten werd er dit jaar niet of met minder gas gestoomd en investeren bedrijven versneld in LED. Ook gaan een heleboel ondernemers met minder micromols de winter in en/of laten ze afdelingen leeg liggen. De adviseur verwacht dat de winterproductie hierdoor een kwart lager zal uitkomen dan gebruikelijk.
De hoge energieprijzen zijn momenteel leidend in de bedrijfsstrategie van chrysantentelers, signaleert René Corsten van Delphy. “Overal waar ik kom, is het minimaliseren van het energieverbruik en het zo efficiënt mogelijk inzetten van elektriciteit het gesprek van de dag. Normaal is energie slechts één van de thema’s die aan bod komen tijdens de bedrijfsbezoeken die ik doe, nu gaat het ongeveer 75 procent van de tijd over dit onderwerp. Een deel van de telers heeft nog wel energieposities voor de komende winter, maar dit aantal loopt in rap tempo terug. En ik zie ook weinig verschil in strategie tussen telers die wel of geen posities hebben ingenomen. Zoveel mogelijk energie besparen is overal het hoofddoel.”
Niet stomen
Om die reden stoomden veel chrysantentelers dit jaar helemaal niet of zetten ze minder gas in. “Bedrijven die afgelopen seizoen geen problemen hadden met aaltjes stoomden over het algemeen niet. Daarnaast wordt op diverse plekken geëxperimenteerd met de inzet van biostimulanten. Dit met als doel de bodem in een dusdanig goede conditie te brengen dat problemen met aaltjes voorkomen kunnen worden. Het is afwachten of dit ook daadwerkelijk gaat lukken. De huidige energiecrisis geeft dergelijke innovatieve ontwikkelingen een duidelijke boost.”
SON-T-lampen uit
Daarnaast investeerden veel chrysantentelers de afgelopen periode versneld in LED. “Hierbij kun je de licht-output verdubbelen, terwijl de energie-inzet nagenoeg gelijk blijft”, zegt Corsten. “Veel telers hadden al plannen om te switchen naar LED of hybride, maar de hoge energieprijzen van het afgelopen jaar hebben die ontwikkeling gigantisch versneld. Sommige bedrijven gaan meteen naar full-LED, anderen laten de SON-T-belichting nog deels hangen. Maar op de meeste bedrijven gaan deze SON-T-lampen de komende winter niet aan. Dat kost gewoonweg te veel stroom.”
Lagere belichtingsniveaus
De adviseur verwacht dat de gemiddelde belichtingsniveaus in chrysant hierdoor iets lager zullen uitkomen deze winter. “Twee jaar geleden zetten de meeste bedrijven zo’n 130 µmol/m².s aan groeilicht in, komende winter zal dat circa 100 tot 110 µmol/m².s zijn. En dit lichtniveau wordt vrijwel volledig gerealiseerd met LED. Hierdoor houden bedrijven met WKK’s elektriciteit over, waardoor ze extra kunnen terugleveren aan het net. Dit levert een goede prijs op, wat moet helpen om de energiekosten te nivelleren.”
Onzekere tijd
Een klein deel van de chrysantentelers heeft volgens Corsten besloten om het bedrijf aankomende winter deels leeg te laten liggen. “Dat is vooral aan de orde bij bedrijven met meerdere productielocaties. Want het is natuurlijk wel cruciaal om klanten te kunnen blijven beleveren. Ik schat dat ongeveer 15 procent van de reguliere teeltoppervlakte komende winter leeg zal blijven.”
De keuze voor lagere belichtingsniveaus resulteert ook in een lagere plantdichtheid. “Ook dit zal hier nog eens 15 procent aan productie schelen. In totaal komt de chrysantenproductie aankomende winter ongeveer 25 procent lager uit dan normaal.”
Verder is de afzet volgens de adviseur een punt van zorg voor veel chrysantentelers. “Het is de vraag of consumenten, met de huidige inflatie en economische ontwikkelingen, straks nog wel bloemen kunnen kopen. En ook de oorlog in Oekraïne speelt natuurlijk een grote rol hierin. Het is een uiterst onzekere tijd, in alle opzichten.”
Tekst: Ank van Lier