Vanwege toenemende problemen met vlinders, wantsen en luizen installeerde chrysantenteler Koen Kreling vorig jaar insectengaas in zijn bestaande kas. De ontwikkeling van de plaagdruk en het klimaat op het bedrijf worden dit jaar in het kader van een speciaal monitoringsproject intensief gevolgd. De verwachtingen van de teler zijn hooggespannen: hij gaat ervan uit dat de impact op het kasklimaat minimaal zal zijn en dat hij de inzet van chemie verder kan reduceren.
Vliegende insecten richtten de afgelopen jaren behoorlijk wat schade aan in de kassen van Diamond Flowers in Zuilichem. “Door problemen met wantsen raakte ik twee jaar geleden drie takken per vierkante meter kwijt”, vertelt ondernemer Koen Kreling, wiens bedrijf 12 ha chrysanten telt. “Rupsen vormden afgelopen jaar een groot probleem. Het productieverlies in combinatie met het chemisch ingrijpen tegen wantsen en rupsen kostte me zo’n 1,50 euro per vierkante meter per jaar. En dan heb ik de problemen die luizen kunnen veroorzaken nog niet meegerekend.”
Afgaan op eigen gevoel
De chrysantenteler wijt de toenemende problemen met vliegende insecten aan het feit dat hij de laatste jaren steeds meer inzet op biologische bestrijding. “In principe willen we alles biologisch doen. Maar doordat we minder chemie inzetten, krijgen vliegende insecten ook meer kans. En het probleem is dat deze alleen te bestrijden zijn met chemische middelen, waardoor ons biologisch systeem verstoord raakt. Omdat niets doen geen optie meer was, ben ik me gaan verdiepen in de mogelijkheden van insectengaas. Dit was naar mijn mening de enige doeltreffende oplossing voor dit probleem.”
Kreling installeerde het gaas afgelopen najaar op zijn hele tuin. Hij oriënteerde zich vooraf niet bij andere telers, maar ging vooral af op zijn eigen gevoel. “Insectengaas is naar mijn mening een must om ook in de toekomst chrysanten te kunnen blijven telen.”
Monitoringsproject
De teler draait dit jaar mee in een speciaal monitoringsproject, waarbij het klimaat en de plaagdruk op diverse bedrijven met en zonder gaas onder de loep wordt genomen. Dit project werd opgezet door de landelijke commissie Chrysant van Glastuinbouw Nederland, samen met Delphy en Van Iperen. Het onderdeel klimaatmonitoring wordt gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron.
“Ik werd gevraagd om aan te haken bij deze proef omdat ik de eerste chrysantenteler was die insectengaas installeerde in een bestaande kas”, vertelt Kreling. “Vanuit het project wordt het kasklimaat continu gemonitord en vergeleken met de situatie bij de andere deelnemers. Daarnaast wordt wekelijks de plaagdruk onder de loep genomen. Binnenkort komen we ook als groep bij elkaar om ervaringen uit te wisselen.”
Effecten op kasklimaat
Volgens de teler is het op dit moment nog te vroeg om concrete resultaten te noemen: vliegende insecten worden vaak pas in de loop van april een probleem en een mogelijk effect op het kasklimaat is pas zichtbaar bij hoge temperaturen. “De vraag is vooral of de temperatuur in de kas op warme dagen niet te hoog oploopt. Persoonlijk ben ik daar niet zo bang voor. Ik koos voor gaas met gaatjes van 0,8 bij 0,8 millimeter. Hierdoor loopt de luchtingscapaciteit met dertig procent terug. Maar uit mijn klimaatgrafieken van de afgelopen jaren bleek dat ik wat dit betreft nog wel wat ruimte had. Daarnaast heb ik een nevelinstallatie hangen. Om die redenen verwacht ik dat we de temperatuur wel onder controle kunnen houden. Maar dat zullen we deze zomer zien.”
Terugverdientijd
Kreling heeft ook goede hoop dat hij de inzet van chemie verder kan reduceren. “We zaten tot nu toe op 70 procent biologische en 30 procent chemische bestrijding, maar ik wil het percentage biologische bestrijding verder opkrikken. Zodat we alleen nog in geval van nood hoeven te corrigeren met chemie. Ik heb goede hoop dat dit gaat lukken.”
Door de besparing op chemie en de reductie van de gewasschade verwacht de teler de investering in insectengaas binnen drie tot vier jaar te kunnen terugverdienen. “We betaalden hiervoor 5 euro per vierkante meter. Dus als we alleen al problemen met rupsen en wantsen kunnen voorkomen − wat ons vorig jaar 1,50 euro per vierkante meter kostte − hebben we de investering er binnen een paar jaar uit.”
Schoonhouden als aandachtspunt
Het goed schoonhouden van het systeem is volgens de teler nog wel een punt van aandacht. “Het gaas is dusdanig fijnmazig dat hier behoorlijk wat vuil tussen gaat zitten. Dit moet je minimaal één keer per jaar schoonspuiten, om geen extra luchtingscapaciteit te verliezen. Daarvoor is echter geen pasklaar systeem; daarom zijn we nu in eigen beheer aan het kijken of we hier iets voor kunnen ontwikkelen.”
Tekst: Ank van Lier, beeld: Wilma Slegers
