Sinds februari worden er bij Van der Avoird Trayplant in Molenschot diverse gewassen geteeld met behulp van een opmerkelijk ventilatiesysteem: kleine ventilatoren, geïntegreerd in de holle kaskolommen. Met behulp van kleppen zuigen zij via de kolommen lucht aan uit de nok van de kas en mengen die met kaslucht. “We hebben 308 ventilatoren met sensoren in een kas van 1,6 ha”, zegt teeltmanager Jurgen Blom. “De eerste ervaringen zijn positief.”
Van der Avoird Trayplant uit Bavel is een innovatief vermeerderings- en opkweekbedrijf voor aardbeien en zachtfruit. De nieuwbouwplannen voor de locatie Molenschot werden aangegrepen om een pilot te starten met het kort daarvoor geïntroduceerde Caeli systeem van Alcomij uit ’s-Gravenzande.
“Als het systeem doet wat het belooft, biedt dat kansen om het kasklimaat op energie-efficiënte wijze te egaliseren en de vochthuishouding te optimaliseren”, aldus Blom. “Dan kun je ook langer schermen en op die manier energie besparen. Met dit systeem kun je bij gesloten schermen heel slim relatief droge lucht aanzuigen uit de nok van de kas. Elke ventilator heeft sensoren voor temperatuur en RV en is individueel regelbaar. De data worden iedere tien minuten ververst en door een algoritme vertaald naar de juiste setpoints.”
Lange aanloop
De kas is vorig jaar in de nazomer opgeleverd. Volgens R&D manager Sven van Heijningen van Alcomij duurde het even voordat alle systemen waren geïnstalleerd en op elkaar afgestemd. “De dataverwerking via de cloud verliep gelijk goed, maar het kostte tijd om de koppeling met de Ridder klimaatcomputer te maken en alles goed op elkaar af te stellen. De lange aanloop heeft wel geholpen om ‘droog te draaien’ en het algoritme in te regelen. In februari kwamen de planten in de kas en kon de pilot echt starten.”
Egale temperatuur
In de kas hangen aardbei moerplanten waarvan stekken worden geoogst. Daaronder werden in het voorjaar frambozenstekken beworteld. “Die zijn uitgeleverd en de vrijgekomen vloer staat nu vol met een boomkwekerijgewas”, legt Blom uit.
Het ventilatiesysteem is tot nu toe vooral getoetst op egalisering van het klimaat. In een vergelijking waarin het systeem in de helft van de kas draaide en in de andere helft niet, bleek dat het wat dat betreft heel goed werkt. De temperatuurschillen tussen de 150 meetpunten waren zeer gering. Ook bij de gevels, al moesten de ventilatoren daar soms wel harder draaien dan in het midden van de kas. Een oppervlakte van 52 vierkante meter per ventilator lijkt dus geen enkel probleem te zijn.
Najaar uitdagend
Ook Van Heijningen is te spreken over de resultaten in de eerste vier maanden. De grote vuurdoop begint echter in september, wanneer er actiever geschermd zal worden en de vochtbeheersing uitdagender wordt. “Sturing op basis van absoluut vochtgehalte wordt dan leidend”, merkt de projectleider op. Dat betekent meer invloed van koelere, droge lucht uit de nok van de kas. De uitdaging is om de schermen dan zo lang mogelijk dicht te houden met behoud van een egaal, goed klimaat, om op die manier veel energie te besparen.”
Tekst: Jan van Staalduinen
