Het Verduurzamingsloket dat het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) op 2 januari openstelde, moet leiden tot snellere toelating van duurzame middelen voor boeren en tuinders. “Het is een goed initiatief, want het pakket is de laatste jaren verder versmald”, zegt beleidsspecialist Plantgezondheid Kyra Broeders van Glastuinbouw Nederland. “Telers hebben nieuwe middelen heel hard nodig.”
Met de vorming van het loket honoreert het Ctgb een lang gekoesterde wens van zowel agrariërs en de gewasbeschermingsindustrie, als burgers en de landelijke politiek. De toelatingsinstantie kampt al geruime tijd met een (te) krappe bezetting, waardoor de toelatingsaanvragen zich bleven opstapelen. De lange doorlooptijden dragen niet bij aan een adequate vergroening van de agrarische sector, omdat duurzame alternatieven voor weggevallen chemische middelen vaak nog ontbreken.
Stap in de goede richting
“Het Verduurzamingsloket is bedoeld om aanvragen voor middelen met een duurzaam karakter via een aparte, snellere route te behandelen”, licht Broeders toe. “Ik heb geen signalen ontvangen dat het Ctgb nu ruimer in zijn jasje zit, dus het komt er waarschijnlijk op neer dat er intern geschoven is met de beschikbare mankracht. Het capaciteitstekort is daarmee niet opgelost, dus er blijven wel degelijk zorgen. Desondanks zien wij het als een broodnodige stap in de goede richting.”
Europa moet volgen
Ook anderszins zijn er zorgen over het toelatingsbeleid. Een versnelde behandeling van toelatingsaanvragen voor middelen in Nederland is uiteraard lovenswaardig, maar toelatingsaanvragen voor nieuwe werkzame stoffen – een noodzakelijke eerste stap – lopen via het Europese loket. En ook in Brussel hebben aanvragers te maken met trage procedures en lange wachttijden.
“Ook daar zal iets moeten gebeuren om tot een effectieve versnelling te komen”, stelt Broeders vast. “Het lastige is dat verduurzaming van gewasbescherming nog niet overal dezelfde prioriteit heeft. Samen met het ministerie en andere organisaties zetten wij ons in om dit thema ook in andere lidstaten hoger op de agenda te krijgen. Dat is in ieders belang.”
Criteria
Om in aanmerking te komen voor voorrang moet het middel voldoen aan twee voorwaarden. Ten eerste moet het gaan om een aanvraag voor een gewasbeschermingsmiddel met minimaal één nieuwe toelating in Nederland. Ten tweede moet de werkzame stof in het middel een laag-risicostof zijn, een levend micro-organisme (inclusief virussen) of een niet-chemische stof met een niet-toxische of selectief-toxische werking, zoals feromonen, plantaardige extracten en natuur-identieke stoffen.
Niet meer van hetzelfde
Broeders zegt blij te zijn dat zowel laagrisico-stoffen als micro-organismen en feromonen in aanmerking komen voor versnelde behandeling. “De combinatie van deze verschillende methoden is hard nodig als we echt stappen willen zetten naar vergroening”, licht zij toe. “Nu het loket in bedrijf is, komen er hopelijk snel meer duurzame middelen beschikbaar voor telers. Ik hoop dat daar ook echt nieuwe oplossingen bij zitten en dat het niet beperkt blijft tot variaties op al bekende thema’s. Telers hebben veel ziekte- en plaagproblemen waar nog geen goede, duurzame oplossing voor beschikbaar is. Wij blijven daarom druk uitoefenen, zowel in Nederland als in Europa.”
Tekst: Jan van Staalduinen
