Gerbera is een kwantitatieve korte dag plant. Dat betekent dat deze sneller en meer bloeit naarmate de daglengte korter is. In het verleden (zonder belichting en verduistering) was de winterproductie erg laag, maar ontstond een grote productiepiek rond week 8-16. Dit betrof de knoppen die in de periode met een natuurlijke daglengte korter dan 11,5 uur waren aangelegd. Onderzoek van Lidy Leffring in de jaren ’70 heeft aangetoond dat gerbera een korte dag plant is.
In dit proefschrift wordt gesproken over een optimale daglengte van rond de 11,5 uur. Bij langere dag wordt de bloemaanleg vertraagd. Pas 20 jaar later is dit door de gerberatelers gebruikt om te starten met verduistering vanaf week 10 tot en met week 40. Er zijn echter altijd vragen gebleven of 11,5 uur de optimale/ideale daglengte is. Immers de genetische verschillen tussen de rassen zijn groot en de indruk bestond al langer dat ook de planttemperatuur een component is in de bloemaanleg.
Op basis van onderzoek door Wageningen UR en FloriConsult Group in de winter van 2014-2015 is onderzocht wat het effect is van langere dag (13 uur) in combinatie met een lagere etmaaltemperatuur van 15,5°C. Dit is onderzocht bij het ras Kimsey. Basis van het onderzoek was de vraag of met een bestaande belichtingsinstallatie meer rendement is te realiseren zonder dat het PAR-niveau (door verzwaring) hoeft te worden verhoogd.
De resultaten waren verrassend; door langere dag en lagere etmaaltemperatuur was de productie in december tot en met februari hoger met een betere bloemkwaliteit. De onderzoeksresultaten zijn afgelopen winter door de praktijk massaal geïmplementeerd. Veel gerberatelers hebben de daglengte verlengd tot soms wel 16 uur.Maar de resultaten zijn nogal wisselend geweest. Ten eerste was de winter (te) warm waardoor de etmaaltemperatuur niet zo laag kon worden gerealiseerd als in het onderzoek. Ten tweede is de genetische variatie in het sortiment groter dan gedacht; een aantal hoofdrassen reageert zonder meer heel positief, andere rassen juist negatief (veel gewasgroei en verlies van productie).
Er is veel geleerd, in positieve en negatieve zin. De indruk is dat een langere dag gepaard moet gaan met een lage etmaaltemperatuur. Er is sprake van een hefboomeffect. Als een van de factoren stijgt, zal de andere moeten dalen. Veel telers willen het komende winter opnieuw toepassen, maar wel met meer restricties en minder extreem.Mede door de gehanteerde strategie zien we dat zowel kwaliteit als productie te verbeteren is zonder grote investeringen in extra licht. In een koude winterperiode is deze methode een uitstekend middel om meer rendement te halen met SON-T licht.
Op de foto ziet u Marius Mans uit Brakel in de Bommelerwaard die zijn dubbele verduisteringsschermen controleert. De schermen reguleren de hoeveelheid licht, maar houden ook de lichtuitstoot naar buiten tegen en de warmte binnen vast. Met dit Nieuwe Telen wordt een energiebesparing van 47 procent gehaald. Mans heeft een van de meest moderne en energiezuinige kassen van Nederland en ontvangt voor zijn initiatief subsidie van het ministerie van Economische Zaken. Per jaar oogst hij ruim 19 miljoen semi-biologische gerberastelen in 3,2 ha. kassen. Gerbera’s behoren bij de top-5 van meest populaire bloemen.
Marco de Groot
FloriConsultGroup
