Lobbyist Jesse Schevel van Glastuinbouw Nederland heeft vorige week de nachtelijke stemming over de Wet fiscale maatregelen glastuinbouw niet meer afgewacht. Hij wist ‘s avonds laat al hoe de politieke kaarten waren geschud. “We gingen direct aan de slag met de aanpassing van de rekentool waarin glastuinbouwondernemers hun energiesituatie kunnen doorrekenen. Die is inmiddels al heel vaak ingevuld.”
Kort voor het ingaan van het verkiezingsreces slaakte de glastuinbouw een zucht van verlichting. Donderdagnacht 26 oktober stemde de Tweede Kamer voor een afbouwpad van tien in plaats van vijf jaar voor het verlaagd tarief tuinbouw en voor een jaarlijkse herbeoordeling van de inperking van WKK-vrijstellingen. Ook een extra hoge CO2-heffing in het sectorsysteem om deze versoepeling in WKK-maatregelen te dekken ging van tafel.
Handelingsperspectief
Glastuinbouw Nederland reageerde verheugd op deze aanzienlijke lastenverlichting voor kleinere, middelgrote en extensieve familiebedrijven. Er was maandagochtend taart op het kantoor in Zoetermeer, maar het is geen feest. Onze ondernemers gaan meer energiebelasting betalen en gaan er financieel op achteruit. Wel hebben we het onderste uit de kan gehaald, dit was politiek nu het hoogst haalbare”, aldus Schevel, specialist publieke en internationale zaken bij de belangenbehartiger.
Wat er wel is, dat noemt hij handelingsperspectief. “Er is weer wat balans tussen de hogere lasten en de toegezegde subsidies voor verduurzaming. Telers krijgen tijd om te reageren op de hogere energiebelasting en dat maakt de impact minder heftig.”
Waar is deze ommezwaai aan te danken?
Schevel: “Wat geholpen heeft is dat we sinds dit jaar een energieconvenant hebben. Vandaaruit staat er structureel overleg met drie ministeries op de agenda. Elke drie maanden zitten we als sector rond de tafel met de bewindslieden van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Economische Zaken en Klimaat én Financiën en hun hoogste ambtenaren. Het is heel goed dat dit zo breed is getrokken want de glastuinbouw raakt aan meerdere departementen. Voorheen was niet altijd duidelijk waar de sector moest zijn, nu kunnen we constant de tuinbouwbelangen aankaarten. Dankzij dit overleg kwamen de kabinetspartijen VVD, CDA en CU uiteindelijk door met het verlichte pakket van fiscale maatregelen.”
De wijzigingen moeten toch nog door de Eerste Kamer?
“In de Eerste Kamer zal dit nog dit jaar gebeuren, want het belastingplan moet goedgekeurd worden. Gezien de stemverhoudingen is de kans groot dat het voorliggende pakket door de senaat komt. Maar we nemen geen risico en blijven nauw in contact met de diverse fracties.”
En dan moet Brussel nog akkoord gaan. Ligt dat moeilijk?
“Het betreft hier vooral het verlaagd tarief voor de tuinbouw. De goedkeuring daarvan ligt bij de Europese Commissie zelf, het is dus geen zaak voor het Europees Parlement. Gelukkig is het daardoor een technische en geen politieke discussie. Het Kabinet is al twee jaar met de commissie in gesprek over deze zaak en mijn indruk is dat zij positief tegenover de verlenging van het afbouwpad staat. Immers, de Nederlandse glastuinbouw geeft met het sectorsysteem de garantie dat ze bijdraagt aan de CO2-reductie en daar draait het voor Europa vooral om.”
Is er ook aandacht voor regio’s met minder alternatieven voor duurzame bronnen?
“In alle eerlijkheid, dat blijft een punt van zorg. We willen via het reguliere overleg met het kabinet nog praten over hoe de overheid omgaat met solitaire bedrijven en clusters zoals in Noord-Limburg/Oost-Brabant. Hoe gaan we daar de energietransitie ook mogelijk maken?
Naast de clusteraanpak voor duurzame warmte en externe CO2 willen we bijvoorbeeld ook kijken wat mogelijk is met warmtepompen en warmtekoudeopslag voor de meer solitaire bedrijven. Overigens is aardwarmte technisch wel haalbaar in Noord-Limburg. Dat er bronnen stilliggen is politieke onwil.”
Waarvoor dient de jaarlijkse evaluatie van de inperking van de WKK-inputvrijstelling?
“Deze hebben we gekregen omdat er discussie was over de effecten van de WKK-maatregelen. Het ministerie van Financiën rekent op een flinke gedragsverandering bij telers, denkt dat er langs die weg veel gas bespaard wordt en dat deze maatregelen relatief weinig zullen opleveren. Anderzijds geven de impactstudies van WEcR en Trinomics een ander beeld: telers zullen de WKK blijven gebruiken. Dat doen ze onder andere om goed te kunnen blijven produceren en dus moeten ze aanzienlijk meer energiebelasting gaan betalen. De evaluatie moet aantonen hoe het straks echt uitpakt. Als meer geld wordt opgehaald dan geraamd door het kabinet in de begroting, vloeit dit terug naar de sector.
Tekst: Koen van Wijk
