Bij de huidige energieprijzen wordt er op veel bedrijven minder belicht en/of intensiever geschermd. In de belichte tomatenteelt kan dat momenteel leiden tot verminderde activiteit van hommels en derhalve tot een problematische zetting. Let daarom extra op de bevlieging en neem zo nodig maatregelen om het ‘vliegverkeer’ tussen 9 en 12 uur op gang te houden.
We zitten midden in de donkerste periode van het jaar en die dreigt nog donkerder te worden als er – uit nood geboren – geknepen wordt met de belichting. Daar houden hommels niet van. Het is al lastig genoeg om ze in de winter actief te krijgen en dat wordt nog lastiger wanneer er minder daglicht toetreedt door actiever schermen. Ook onder een transparant scherm mis je net dat beetje intensiteit en het UV-licht die nodig zijn voor een goede, actieve bevlieging van bloemen. Hoe kun je daar als teler mee omgaan?
Voldoende actief houden
Zorg allereerst voor een goede bloemkwaliteit. Te zware bloemen vinden hommels niet aantrekkelijk en die zijn meestal het gevolg van een te vegetatieve gewasstand.
Zorg daarnaast dat de hommels tijdens de meest kritische periode, tussen 9 en 12 uur ’s ochtends, voldoende prikkels ontvangen om de bloemen actief te bevliegen. Lijkt hun activiteit onvoldoende of twijfelachtig, dan zijn er meerdere opties die beterschap kunnen brengen:
- Houd alle doeken tussen 9 en 12 uur open; bij ’s nachts belichten zullen de meeste bloemen rond het middaguur vanzelf sluiten.
- Schermt u met donker doek, houd dat dan een uur langer open, dus tot 13 uur. Dit geeft uw hommels de tijd om rustig naar de kast terug te keren.
- Zet bij twijfel over de activiteit tijdelijk een halve of hele dosering hommels extra in. In de praktijk betekent dit opschalen van 2-3 kasten per ha naar 3-4 kasten per ha.
- Is de bevlieging nog steeds niet naar wens? Schakel dan over op ouderwets trillen. Ik schat dat dit iedere winter in 10-20% van de belichte teelten gedurende enkele weken noodzakelijk is om een bevredigende zetting in stand te houden.
Kastsluitingen controleren
Voor een goede bevlieging moeten hommels in het juiste bioritme zitten. Om dat te bevorderen worden de kasten op min of meer vaste tijden geopend en weer gesloten, want ’s nachts belichten kan zeer verstorend werken. Controleer de sluitingsmechanismen daarom altijd enkele keren per seizoen op goed functioneren, te beginnen direct na plaatsing in de kas. Let daarbij zowel op hun positie (wordt de vliegopening echt goed afgesloten?) als op de mechanische werking en ingestelde tijden. Een niet goed functionerende kast dient vervangen te worden.
Tekst: Willem Valstar, StarGrow Consultancy
