Gerbera United investeerde begin vorig jaar in een speciaal detectiesysteem voor het automatisch signaleren van motten. Ondernemer W.P. van den Berg ziet een duidelijke meerwaarde. Doordat de motten letterlijk eerder in beeld komen, hoeft hij minder gewasbescherming in te zetten en is er fors minder uitval. Toch wacht hij nog met verder investeren totdat het systeem verder is doorontwikkeld.

Het PATS-C mottendetectiesysteem, dat werd ontwikkeld door de startup PATS, bestaat bij Gerbera United uit een camera, die is gemonteerd aan een kaspoot op de locatie van 4 ha in Moerkapelle. Deze camera detecteert de motten in de nachtelijke uren. De teler kan de beelden via een speciale portal bekijken en ziet in grafieken hoe de plaagdruk op het bedrijf zich ontwikkelt. “Wij hebben deze camera aangeschaft omdat we al jaren behoorlijk wat te stellen hebben met Turkse mot en Duponchelia”, zegt Van den Berg. Hij staat samen met Dick Kooij aan het roer van het bedrijf, dat in totaal 10,5 ha telt en locaties heeft in Nootdorp, Moerkapelle en Zevenhuizen. “Vooral Turkse mot richt behoorlijk wat bloemschade aan. In 2020 moesten we bij bepaalde cultivars 25 tot 30 procent van de productie weggooien.”

Minder gewasbeschermingsmiddelen

Om deze plagen goed onder de duim te kunnen houden, is het vooral zaak om de motten tijdig te detecteren. Dat is niet eenvoudig, geeft de teler aan. “Overdag verschuilen de motten zich in het gewas. Je ziet pas iets wanneer er rupsen ontstaan en er schade gaat optreden. En dan ben je eigenlijk al te laat. Met behulp van feromoonvallen proberen we al langere tijd inzicht te krijgen in de motdruk, zodat we tijdig bespuitingen kunnen uitvoeren. Een detectiecamera leek ons een goede aanvulling.”
De teler heeft de camera niet gekocht, maar huurt deze van de leverancier. Hij schat in dat hij deze kosten inmiddels wel heeft terugverdiend. “Door de camerabeelden heb je eerder in de gaten wanneer de populatie motten toeneemt en kun je dus ook eerder starten met de inzet van gewasbescherming. En dat loont. We hebben afgelopen jaar minder gewasbeschermingsmiddelen hoeven in te zetten; volwassen rupsen zijn immers lastiger te bestrijden dan kleine motten. Ook zagen we afgelopen jaar beduidend minder bloemschade en uitval. En daar was het om begonnen. Bijkomend voordeel is dat de camera tijd bespaart: je hoeft niet meer de kas in te lopen om te checken hoe hoog de motdruk is. Dat is bij de feromoonvallen wel het geval.”

Drones

Ondanks de positieve resultaten heeft Van den Berg nog geen plannen om het aantal camera’s verder uit te breiden. “Om een representatief beeld te krijgen, zou je op een oppervlakte van vier hectare eigenlijk een stuk of vijf, zes camera’s moeten ophangen. Maar ik wacht nog even met de aanschaf van extra’s camera’s, omdat ik eigenlijk hoop dat het detectiesysteem nog verder wordt doorontwikkeld. Zo zou het prettig zijn om op je telefoon een melding te krijgen wanneer de motdruk toeneemt of boven een bepaald niveau komt. Nu vergeet ik in de waan van de dag soms om de portal te checken. Dit heb ik ook al aangekaart bij de leverancier.”
De teler wil in de toekomst wellicht ook investeren in drones, die de motten na cameradetectie verpulveren. “Daarmee zou je veel winst kunnen boeken. Maar deze techniek moet zich nog verder bewijzen; er worden momenteel proeven mee uitgevoerd. Ik wacht eerst af hoe die uitpakken.”

Verdere doorontwikkeling

Bram Tijmons van PATS geeft in een reactie aan dat wordt gewerkt aan een doorontwikkeling van het systeem. “We willen de monitoring uitbreiden naar meerdere insecten; zowel schadelijke als nuttige. Ook is het de bedoeling dat we straks zowel ’s nachts als overdag insecten kunnen detecteren. Daarnaast willen we het aantal functionaliteiten uitbreiden, met bijvoorbeeld automatische meldingen en/of pushberichten en extra inzichten in de plaagontwikkeling.”

Tekst: Ank van Lier, beeld: Fotostudio G.J. Vlekke