De eerste aubergines van kwekerij PandA in Honselersdijk zijn vorige week van de plant gesneden, maar de arbeidspiek zit deze maand in de strelitzia’s. “Mijn oom Aad wilde strelitzia als seizoensteelt erbij gaan doen, omdat het dan in de aubergines rustig is. In zomer gebeurt er in die teelt weinig. Ze kunnen elkaar ook versterken: als je een slecht groentejaar hebt heb je vaak een goed bloemenjaar en andersom. Het is dus niet alleen arbeidsspreiding, maar ook een vorm van risicospreiding.”
We spreken Rob van der Knaap, zoon van Paul, de eerste letter van de bedrijfsnaam. Paul en Aad telen al sinds 1986 aubergines op substraat. Momenteel beslaat de tuin 5,2 ha aubergines en 2,1 ha strelitzia’s. Die laatste teelt stamt uit 2007 toen bij toeval een partij planten van Kwekerij Edenhof te koop stond, destijds de top in strelitzia met een eigen selectie.
“We zitten nu midden in het seizoen, we zijn volop aan het oogsten. De prijzen zijn wel wat minder dan vorig jaar. Valentijnsdag en Vrouwendag zijn meestal wel goede weken, maar het blijft natuurlijk een luxeproduct. Omdat mensen minder te besteden hebben worden ze nu minder vaak gekocht. Het zit meestal als eye-catcher in een boeket en misschien kiezen mensen nu voor goedkopere boeketten. Er zijn mensen die zweren bij de strelitzia, de echte fans zeg maar. Die blijven ze toch wel kopen.”
Vierstengelsysteem
Naast de snijbloemen van de strelitzia levert PandA ook potplanten, in een 40 cm pot. Dit betreft een andere soort, die het vooral moet hebben van de prachtige bladeren en in de huiskamer moeilijk bloeit. Maar er is een trucje voor, zegt Rob van der Knaap: “Ik raad mensen altijd aan de planten van mei tot oktober buiten te zetten. Door de grote temperatuurverschillen kan de plant toch gaan bloeien.”
Maar zijn expertise ligt toch meer bij aubergines. “We hebben op 13 december geplant, een week eerder dan vorig seizoen. Dit jaar zijn we voor het eerst overgestapt op een vierstengelsysteem en hebben de eerste zetting eruit gehaald, om de vegetatieve groei te stimuleren. Als je de plant te vroeg belast met vruchten komt de vierde stengel er moeilijk doorheen. We hebben vorige week de eerste vruchten gesneden. De kwaliteit daarvan is goed, we hebben van de keur nog geen klachten gehad. Al is de houdbaarheid met 12 dagen in het begin van het jaar nog beperkt.”
Van primeurprijzen is dit jaar, met 90 cent per kg, geen sprake. “Er komt nog genoeg uit het zuiden. Ook hebben we meer concurrentie uit eigen land erbij gekregen. Wij zetten de aubergines af via Oxin Growers. Doordat Purple Pride in het afgelopen jaar meer marktaandeel heeft gekregen moeten er bij ons strategische keuzes worden gemaakt in het afzetbeleid.”
Energiebesparing
De productie hoopt Van der Knaap dit jaar minimaal te evenaren, al moet er ook wat bij komen om de gestegen kosten van arbeid, transport en handling op te vangen. Vorig jaar hadden ze 62 kg/m². Daarvan is 4% klasse 2, maar daar kun je weinig op sturen. Dat is door roodverkleuring of kromme vruchten. De paars/zwarte aubergines in de supermarkt zijn immers onrijp. “We proberen wat meer te knippen en de hommels daarop af te stemmen, maar dan heb je ook meer handjes nodig.”
In de afgelopen jaren wist de teler energie te besparen, vooral door extra schermuren en een lagere minimumbuis. Ze zaten een paar jaar geleden nog op 30 m³/m² aardgas, vorig jaar was dat al 7 m³ minder. “We schermen nu meer en hebben de buizen ook begrensd.” Verder zijn er plannen voor een nieuwe sorteermachine, waarmee 6 tot 7 fte’s bespaard kunnen worden, al is die kogel nog niet door de kerk. “Dat wordt een flinke investering, maar het bespaart ook veel.”
Zuid-Europa
Van der Knaap verwacht dit jaar dezelfde prijzen voor de aubergines, al blijft Zuid-Europa een onzekere factor. “In Italië kampen ze in ieder geval met droogte en als er ergens veel aubergines worden gegeten is het daar wel. In Spanje gaat in sommige regio’s water op rantsoen, die verhalen zie ik voorbijkomen. Wanneer dat problematisch gaat worden is het − denk ik − vooral een kwestie van wetgeving. Je merkt wel dat inkopers van agf dit jaar meer leverzekerheid willen. Ze hebben wat meer over voor contractprijzen, omdat er vorig jaar soms te weinig aanbod was, wat natuurlijk gunstig is voor ons. We proberen 30 procent van de productie met jaarprijzen vast te leggen en gokken verder op dagprijzen.”
Tekst: Mario Bentvelsen
