Ze leggen de lat hoog, heel hoog. Arjan en Leonard Boer hopen op hun nieuwe locatie in Dinteloord de slateelt verder te optimaliseren. De nieuwste technieken en inzichten moeten daarbij helpen. “We willen een kas waar het jaarrond overdreven voorjaar is.” Ook qua voedselveiligheid sorteren de telers voor op de toekomst. Dit najaar gaan ze volledig over.
Een nieuwe bedrijfsnaam en een nieuwe locatie. Het zijn roerige tijden voor Arjan en Leonard Boer van FromBoer (voorheen Boer den Hoedt). Desondanks laten de slatelers zich niet gek maken. “Het is eigenlijk niks meer dan waar we al jaren mee bezig zijn: het constant verbeteren van onze teelt. En soms moet je dan de mogelijkheid grijpen om een grote stap te zetten.”
Duurzame insteek
Zo’n grote kans deed zich voor toen de gemeente Ridderkerk plannen bekend maakte voor de ontwikkeling van bedrijventerrein Nieuw Reijerwaard. Precies op de plek waar het slabedrijf nu nog huist. En dus gingen de telers op zoek naar een nieuwe locatie. “In Dinteloord zijn wij met open armen ontvangen”, zegt Arjan Boer. “We hebben op glastuinbouwlocatie Nieuw Prinsenland ruim 9 hectare tuinbouwkavel aangekocht, waar we in twee fases een teeltlocatie van totaal 7 hectare glas willen realiseren.”
De locatie past prima bij de duurzame insteek van de slatelers. Zo worden ze aangesloten op een centrale energievoorziening (een eigen gasontvangstation en een eigen elektriciteitsstation) en zullen ze in de toekomst gebruik kunnen maken van restwarmte van andere bedrijven. “En ook heel mooi, er is een ondergronds zoetwaterreservoir – restwater van de suikerfabriek – waar wij in geval van droogte gebruik van mogen maken.”
Zuinig op water
Water speelt een cruciale rol bij FromBoer. Het bedrijf produceert de sla immers op water. Onder diffuus glas en op mobiele teeltgoten. Het water wordt 100 % gerecirculeerd. Arjan: “Op onze nieuwe locatie gaan we alle stromen nog beter scheiden. Zo hebben we voldoende capaciteit voor opvang van het restwater, gietwater en condens- en hemelwater laten intekenen. Alles wat van de teelt komt, wordt met UV ontsmet voordat het de voorraadtank in gaat.”
Het bedrijf gaat nog meer ontsmettings- en filtersystemen plaatsen om het proceswater te behandelen. “Voedselveiligheid heeft onze grootste aandacht. Alle inzichten en kennis daarover willen we in onze nieuwe kas benutten. Verontreinigingen mogen geen enkele kans krijgen.”
Het gekozen kastype sluit naadloos aan bij deze behoefte. Kubo bouwt de nieuwe kas. Het Ultra-Clima concept claimt op elk vlak revolutionair, innovatief en duurzaam te zijn. Het voegt alle eisen die de slatelers stellen samen. Een hogere productie, een maximale voedselveiligheid, minimaal energie- en watergebruik, een minimale CO2-uitstoot en een beter rendement.
“Je ziet het bijvoorbeeld al aan het aantal luchtramen”, vervolgt Leonard. “Dat zijn er veel minder dan bij een gangbaar kastype. Dit concept is gebaseerd op semi-gesloten telen. De ramen fungeren enkel als overdrukventielen. Door het verminderen van de in- en uitgangen, verkleinen we de kans op insecten en ziektedruk.”
Klimaatcorridor
De nieuwe kas combineert installaties waarmee de telers hun doelstellingen hopen te halen. Voor hun gewasbelichting kiezen ze voor het nieuwste armatuur van Oreon, de Monarch. Deze is compact, efficiënt en heeft met 3.100 μmol/s een zeer hoge licht output. “Daardoor hoeven we minder lampen op te hangen, hebben we minder schaduw in de kas en lagere kosten”, vult Arjan aan.
De LED-installatie is watergekoeld, wat bijdraagt aan een lange levensduur en een stabiel kasklimaat. Sowieso verwachten de telers dat het klimaat erop vooruit zal gaan. “Dat wordt lekker actief. In Ridderkerk werken we ook al met luchtbehandelingskasten, maar in Dinteloord gaan we een stap verder. Daar wordt een volledige klimaatcorridor gebouwd.”
Hij wijst op de plattegrond een gang aan tussen de twee kascomplexen in. “Hier wordt het klimaat gemaakt. Zie je die installaties? Dat zijn dubbele warmteblokken. Ze werken met warmtewisselaars waarmee we de kas verwarmen en tegelijkertijd actief kunnen koelen. De afgevangen warmte slaan we op en gebruiken we om de kas te ontvochtigen.”
De telers kijken ernaar uit om de temperatuur jaarrond onder controle te houden. Anders dan op de huidige locatie voorzien ze zomers van maximaal 25°C in de kas. Perfect voor de kwaliteit van de sla. In combinatie met de scherminstallatie van Peter Dekker Installaties (PDI) moet dit zeker lukken, verwachten ze.
Kas ‘verboden terrein’
In januari startten de werkzaamheden aan het dubbelscherm. Jeroen de Jonge van PDI: “Deze installatie sluit perfect aan op de teeltwijze van FromBoer. Want als de slateelt straks van start gaat, wordt de kas ‘verboden terrein’ voor buitenstaanders. Je komt er dan moeilijk in voor eventuele service. De ondernemers wensten daarom een robuuste installatie waar weinig tot geen onderhoud meer aan gepleegd hoeft te worden.”
De kasconstructie is 7.20 meter hoog en er zal altijd gewas (op goten) staan. De installateur koos daarom voor het Slip-in systeem. De Jonge: “Hierbij worden de doeken niet vastgeklemd maar in een geleideprofiel getrokken. Met dit systeem kunnen we snel, makkelijk en veilig monteren en vervangen. Om de continuïteit van de teelt verder te borgen, hebben we een veiligheidssysteem ingebouwd.” Dat betekent dat als het scherm ergens hapert er een alarm afgaat zodat de telers adequaat kunnen handelen. De Jonge: “Wij ontvangen natuurlijk ook direct een melding zodat we snel ter plekke zijn.”
Variabele schermwaarden
De schermoplossing zelf bestaat uit twee schermen: één scherm met een hoge schermwaarde van 99% (de Obscura 9950 FR W), gecombineerd met het diffuse Harmony PARperfect klimaatscherm. Beiden uit de stal van Svensson.
PARperfect is pas een half jaar op de markt en heeft als bijzondere eigenschap dat telers de schermwaardes nauwkeuriger kunnen sturen. Afhankelijk van de sterkte van de zon en/of de behoefte van het gewas, kan met meer of minder zwaar schermen traploos het gewenste lichtniveau bereikt worden.
Arjan: “Met het eerste scherm kunnen we de schermingsgraad variëren. Met het tweede scherm dat hieronder gemonteerd is, verdelen we vervolgens het licht gelijkmatig over alle planten. Zonder schaduw, dus. Deze oplossing maakt het mogelijk om constant de schermwaarde aan te passen. En hoe meer we kunnen variëren, hoe beter het is.”
Eigen opkweek
Alle nieuwe technieken maken het voor de ondernemers mogelijk om te telen zoals zij dat willen. Ze krijgen meer grip op het teeltproces. Belangrijke ontwikkeling daarbij is de realisatie van een eigen opkweekruimte. “In Dinteloord gaan we zelf zaaien en opkweken. Ook in water, op twee teeltlagen voorzien van LED. Zo went het gewas direct aan het juiste milieu en verminderen we de invloeden van buitenaf. En we kunnen sneller inspelen op klantwensen.”
September 2020 hopen de telers de eerste sla te zaaien. De eerste oogst volgt na acht weken. Arjan en Leonard verwachten een betere kwaliteit en een hogere opbrengst. Al met al hebben ze een jaar de tijd om de volledige teelt te verkassen. Tot dan moeten ze hun aandacht verdelen over twee locaties.
Tekst: Jojanneke Rodenburg, beeld: LD Photography
