Het moest een technisch hoogstandje worden en dat hebben ze geweten bij Deliflor Hoogveld: de nieuwe bewortelingslocatie in Nieuwaal is sinds 1 april operationeel en in september officieel opgeleverd.  Al zijn er nog wel wat puntjes die op de i gezet moeten worden, zegt directeur Otto van Tuijl. “We hebben wat tegenslag gehad met het logistieke systeem en de bouwkosten zijn ook hoger dan we hadden verwacht. Maar we zijn ruim op tijd klaar voor de opening op 25 november. Iedereen is welkom.”

De chrysantenstekken uit Afrika worden volautomatisch met robots gestoken, al zijn er nog wel mensen nodig om het proces te begeleiden. De teelt vindt plaats in drie lagen, waarbij de onderste twee lagen daglichtloze ruimten zijn met LED-belichting (25 mmol voor de onderste laag en 50 mmol voor de tweede laag). Na zeven dagen verhuizen de stekken voor de afkweek naar de kas erboven, waar gedurende een week of twee daglicht met dimbare LED-belichting (150 mmol) wordt gebruikt. Na de beworteling gaan de planten de koeling in, tot ze worden opgehaald voor aflevering bij de klant.
Van Tuijl: “We hebben op de oude locatie wel proeven met deze opzet gedaan, maar dat is allemaal kleinschalig geweest. Bewortelen gaat nu veel beter dan op de oude locatie, dat verloopt veel gelijkmatiger. Ook de stekrobots en gietbomen functioneren vanaf het begin probleemloos. We zijn nog wel aan het sleutelen aan de software van onze koel- en dockruimte. Dat moet volgens de leverancier deze week zijn opgelost.”

Transportsysteem

Van Tuijl ziet nog geen verbetering in de teeltsnelheid. “Moeilijk te zeggen waardoor dat komt, misschien door het bewegen van de plant. LED-belichting geeft ook minder strekking, ondanks verrood in onze modules. We laten de stekken daarom een dag langer staan en zetten de temperatuur wat hoger. We moeten met alle vernieuwingen eigenlijk opnieuw leren telen. Afgelopen zomer bleef de temperatuur in de onderste twee teeltlagen bij een buitentemperatuur van 30 graden netjes onder controle. We besproeien de stekken elke 2,5 uur met een nevel, dat heeft ook een koelend effect.”
De grootste uitdaging was het interne transportsysteem, dat de stekken volautomatisch van de stekrobots naar de kas en daarna naar het uithaalgedeelte brengt. “Er bleek een ontwerpfout in de tracking te zitten. Dat veroorzaakte steeds storingen, waardoor alle 1.500 stektafels uiteindelijk terug moesten naar de leverancier. Dat heeft wel heel veel tijd gekost.”
Op de nieuwe locatie kunnen tweemaal zoveel stekken worden geproduceerd dan op het oude bedrijf. Dat had organisatorisch grote consequenties, zegt de directeur. Ook vielen de bouwkosten hoger uit dan verwacht. Al met al een project met de nodige uitdagingen, al is hij blij dat de aanloopproblemen achter de rug zijn. “Het is nu een kwestie van optimaliseren.”

Opening ook voor belangstellenden

Het programma van de opening op 25 november is al bekend: een besloten deel voor genodigden met Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland, als spreker. Vanaf 10.30 uur kunnen telers en andere belangstellenden de nieuwe kwekerij (3 ha) komen bewonderen, met stekrobots, LED-belichting, speciaal ontwikkelde gietbomen, een rolcontainersysteem met liften en meerlagenteelt als technische hoogstandjes. Uniek in Europa. “Wij stappen hiermee af van ons oude teeltsysteem, met betonvloeren, beworteling onder folie en handmatig steksteken. Een hele verandering, ook op klimaatgebied, maar we zien nu al een verbetering in de kwaliteit van de stekken. We krijgen positieve reacties van onze klanten op de uitstekende kwaliteit.”

Tekst en beeld: Mario Bentvelsen