Wanneer we de literatuur erop naslaan, zien we dat bij optimalisering van de bemesting de vitaliteit van de plant verbetert en gelijk daarmee de ziektedruk vermindert. Door de komst van kunstmest in de tuinbouw is het bodemleven op de achtergrond geraakt en moeten telers veel intensiever op de bemesting sturen.
In plaats van sturen op de standaard bodemanalyse vindt afstemming van de bemesting de laatste jaren steeds meer plaats aan de hand van bladsapanalyses. Hier bekijken we niet alleen welke mineralen in de bodem aanwezig zijn, maar ook welke mineralen in welke hoeveelheid in het blad zijn opgenomen.
Plantvitaliteit
De praktijk laat zien dat door deze manier van sturen de plantvitaliteit al toeneemt.
Daarnaast krijgen we meer inzicht en kunnen meer sturen op de minerale huishouding van het kleihumus-complex middels bodembalans-analyses. Zo krijg je inzicht in de voorraad van mineralen, die door het bodemleven voor de plant beschikbaar komen. Ook hier geldt dat wanneer er op balans wordt gestuurd, de plant dankbaar reageert.
Naast het sturen op de hoofdelementen zijn er nog de sporen- en microsporenelementen. Vooral de microsporenelementen zijn uit het vizier geraakt door de komst van de kunstmest. Alles in de natuur heeft een bijdrage, anders was het er niet geweest. Dat geldt eveneens voor deze microsporenelementen, die nodig zijn om verdere processen in de plant tot een goed einde te brengen. Deze microsporenelementen zijn te vinden in mooie producten als zeezout en fijngemalen gesteenten.
Hogere intelligentie
Waar met het gebruik van kunstmest sterk op de minerale huishouding in de bodem moet worden gestuurd, gaat het er in een natuurlijke bodem heel anders aan toe. Wanneer je met compost en natuurlijke bemesting werkt, herstelt de symbiose tussen plant en bodemleven weer. In deze interactie stuurt de plant groepen microben aan die bepaalde mineralen uit de bodem vrijmaken voor de plant. De hogere intelligentie die hier aanwezig is, is op geen enkele technisch-wetenschappelijke wijze te evenaren. De optimale plantgezondheid en weerbaarheid zijn dus ook alleen in een zo natuurlijk mogelijke bodem te realiseren. De overstap van kunstmest naar natuurlijke meststoffen vraagt een totaal andere manier van denken en expertise.
Waar de angst bestaat dat zonder kunstmest de productie niet hoog genoeg zou zijn en er geen economisch plaatje kan worden gevormd, kan het tegengestelde weleens de waarheid zijn. Het kan zomaar zijn dat degene die stuurt op een zo natuurlijk mogelijke bodem het meest vitale gewas heeft, met de laagste ziektedruk. Daarmee kunnen telers een mooi bedrijfsresultaat borgen.
Tekst: Theo van der Knaap, adviseur bedrijfsecologie. Foto: Fotostudio G.J. Vlekke / Fotovak B.V.
