Aardbeienteler Patrick Bouten verving zijn doorteelt Elsanta deze winter door Sonsation. De plukprestatie bij dit ras ligt volgens de teler namelijk 30 tot 40% hoger. Bouten verwacht dat de lage plukprestatie ertoe leidt dat Elsanta steeds meer uit de gratie zal raken en wordt vervangen door grovere variëteiten. “De loonkosten blijven maar stijgen. Dit moet je ergens terugverdienen.”
Het is op dit moment relatief rustig bij Bouten Aardbeien in het Limburgse Meijel. Op het bedrijf van 9 ha – dat bestaat uit 8 ha glas en 1 ha aardbeien in tunnels – wordt momenteel namelijk niet geoogst.
“We zijn in productie van medio maart tot eind december”, zegt eigenaar Patrick Bouten. “Op dit moment verwarmen we de kassen met de rassen Sonsation en Lambada, in totaal bijna 5,5 hectare, die in maart als eerste geoogst kunnen worden. We verwarmen deze kassen met een WKK. En dat is ook een must. Met inzet van een gasketel, is de teelt niet rond te rekenen. Twee van onze locaties worden op dit moment verwarmd met een WKK, op een derde locatie zijn we nog wel aangewezen op de gasketel. Hier willen we ook graag een WKK plaatsen, maar het is heel lastig en kost veel tijd om een zwaardere netaansluiting te krijgen.”
Hogere plukprestatie
Energie en de verduurzaming van de energievoorziening zijn weliswaar belangrijke aandachtspunten voor Bouten, maar arbeid vormt een nóg grotere uitdaging. Dit omdat de loonkosten de afgelopen jaren fors zijn gestegen. “En op 1 januari van dit jaar ging het wettelijk minimumloon opnieuw omhoog, met 3,75 procent. In juli volgt weer een stijging; dan van 1,2 procent. Dat is bijna niet meer bol te werken.”
Om de teelt toch rendabel te houden, moeten de plukprestaties van de medewerkers volgens de teler omhoog. Hij werkt vooral met Roemeense arbeidskrachten; in drukke tijden zijn er zo’n honderd medewerkers aan het werk op het bedrijf. “Om de plukprestatie omhoog te brengen, hebben we onze doorteelt Elsanta – waarvoor we voorheen 2,5 hectare reserveerden – deze winter vervangen door de junidrager Sonsation. Bij dit ras heb je veel minder kleine aardbeien, pluk je grovere sorteringen en relatief weinig klasse 2. Hierdoor ligt de plukprestatie gemiddeld 30 tot 40 procent hoger dan bij Elsanta en kun je dus ook met minder personeel toe. Op die manier kun je de stijging van de loonkosten compenseren.”
Uitgekeken
Bouten verwacht dat dit alles ertoe zal leiden dat het areaal Elsanta in ons land de komende jaren krimpt. “Dit ras maakt veel trossen aan en heeft daardoor veel kleinere vruchten en een lage plukprestatie. Daarnaast vergt een Elsantateelt veel sorteerwerk en in een doorteelt ook nog behoorlijk wat gewaswerkzaamheden. Om de teelt rendabel te houden, zullen steeds meer aardbeientelers kiezen voor grovere rassen. Dat hoor ik nu al om me heen van collega’s. En ik merk aan klanten dat ze ook een beetje zijn uitgekeken op de Elsanta. Ze kiezen eerder voor bijvoorbeeld Sonsation; de smaak is net zo goed en de presentatie zelfs nog beter. Kortom: de Elsanta heeft zijn langste tijd gehad.”
Tekst: Ank van Lier, beeld: Stefan Koopmans
