Het aantal plant factories in Japan breidt uit en ze worden steeds professioneler, zag Ep Heuvelink van Wageningen Universiteit afgelopen week tijdens een bezoek aan het land. “Over enkele jaren komt 10% van alle in Japan geteelde sla uit plant factories.”

Hij bezocht onder andere Mirai Corporation en SciTech Farm en was onder de indruk van het huidige niveau. “Tien jaar geleden, toen ik voor het eerst Japan bezocht, kreeg ik de indruk dat de plant factories vooral een nevenproject waren bij grote bedrijven, die bijvoorbeeld mayonaise fabriceerden. Het beeld is nu totaal anders, het gaat nu heel hard”, vertelt Heuvelink, universitair hoofddocent bij de onderzoeksgroep Tuinbouw en Productfysiologie van Wageningen University.

Voorloper

Plant factories, ook bekend als vertical farming, betreft teelt in afgesloten cellen, waar alle klimaatfactoren perfect onder controle te houden zijn. In Nederland is een handvol voorbeelden, in de VS rukken ze op, maar Japan is de absolute voorloper op dit gebied. Dat is geen toeval. Het is een technologisch hoogontwikkeld land, dat op veel plekken landschaarste kent. De groenteprijzen zijn hoog en de consument waardeert een volledig schone productie. Het gaat nog vooral om bladgewassen en kruiden, maar er wordt ook veel onderzoek gedaan naar de teelt van inhoudsstoffen, zoals plantaardige medicijnen.

Gegarandeerde levering

Heuvelink: “Volgens Prof. Toyoki Kozai, te beschouwen als de grondlegger van de plant factories in Japan, waren er in 2014 in zijn land 165 van zulke bedrijven. Een kwart daarvan maakte winst, de helft draaide quitte en een kwart leed verlies. Er gingen ook bedrijven failliet: de gemeenschappelijke factor was vaak een gebrek aan kennis van de groei van planten.”
Het niveau is in de afgelopen tien jaar doorgestegen. “Mijn beeld van deze bedrijven is echt gekanteld. De productie is duurder dan in een kas, maar daar staat veel tegenover: gegarandeerde kwaliteit en levering, constant, iedere dag van het jaar. Dat speelt een grote rol bij de huidige groei. Vorig jaar konden groenteverwerkers hun leveringsafspraken met supermarkten niet volledig nakomen door een tekort aan sla als gevolg van mislukte oogsten: dat leidde tot hoge boetes. Zoiets zal bij teelt in een plant factory niet snel gebeuren”, vertelt hij

Forse uitbreiding

Mirai Corporation heeft alles in eigen hand, zag Heuvelink. De bouw van de technische installaties, de klimaatregeling en kennis over de teelt. Het bedrijf zit op meerdere locaties in Japan en breidt nog uit, ook naar het buitenland. Inmiddels heeft het vestigingen in Shanghai, Mongolië en Moskou.
“Mirai teelt diverse slasoorten en basilicum. In de vestiging Chiba, die we hebben bezocht, op 1.000 m² in 10 teeltlagen. Belangrijkste uitdaging is de hoge arbeidsbehoefte: iedere plant wordt bij de oogst gecontroleerd op rand en met de hand afgesneden en geschoond”, vertelt hij. Het fimpje hieronder geeft een goed beeld van de aanpak van Mirai Corporation.
Het andere bezochte bedrijf, SciTech Farm, is vergaand geautomatiseerd, zag hij. “Er komt niemand meer in de teeltruimte. Robots brengen de jonge planten vanuit de opkweekruimte naar de teelthal. Daar raakt geen mensenhand ze aan; ze worden automatisch verplaatst. Als ze volgroeid zijn, gaan ze naar de centrale hal waar ze worden geoogst.”

Tekst: Tijs Kierkels