Anderhalf jaar na de vervanging van de oude lampen door een nieuwe hybride belichtingsinstallatie meldt de Finse teler Jan Lindberg dat hij dertig procent meer productie heeft dan voorheen met gelijkblijvend energieverbruik. Zo’n grote stijging had hij niet verwacht.
In de kas van 19.000 m² was de SON-T-groeilichtinstallatie (250 W/m²) aan vervanging toe. Lindberg besloot tot vervanging en tegelijkertijd verhogen van de lichtintensiteit, maar wilde daarbij het energieverbruik gelijk houden. Hij koos voor een hybride belichtingsinstallatie van Hortilux met bovenin SON-T-lampen (430 µmol/m²/s) en LED-modules (50 µmol/m²/s) tussen het gewas. De nieuwe lampen zijn veel efficiënter dan de oude. Het energieverbruik blijft hierdoor inderdaad gelijk.
Anderhalf jaar later meldt de teler dat zijn productie met 30% omhoog is gegaan. “Dat had ik niet verwacht”, laat hij weten. “Dat komt niet alleen door het hogere lichtniveau, maar ook door de tussenlichtmodules die we ook in de zomermaanden hebben gebruikt. We oogsten dus ook meer vruchten in die periode.”
Eerder uitschakelen
De toeleverancier verwacht dat het mogelijk is om de groeilichtinstallatie nog efficiënter te gebruiken en zal de Finse ondernemer daarbij adviseren. Via sensoren in de kas en het digitale platform HortiSense kan Lindberg de belichting beter sturen. Nu staan bijvoorbeeld de SON-T-lampen maximaal aan, terwijl dat misschien niet op elk moment nodig is. Aan het begin en einde van het belichtingsseizoen kan hij bijvoorbeeld een deel van de lampen eerder uitschakelen en zo energie besparen.
LED-onderzoek
Het geïnstalleerde vermogen is ruim vier keer zo hoog als van Nederlandse collega’s, die vaak met 110 µmol/m²/s werken. De natuurlijke lichtniveaus in Nederland liggen in de winter ook hoger dan in Finland. In Nederlands onderzoek ligt het accent op belichting met LED’s. In de Onder Glas editie van oktober 2019 doen onderzoekers van Wageningen University & Research verslag van LED-spectrumproeven, omdat tot voor kort het optimale spectrum nog niet is gevonden. De Winterlichtkas van het onderzoekscentrum is inmiddels voorzien van een LED-installatie met een vermogen van 200 µmol/m²/s. Op 17 september zijn daar komkommers geplant. De teelt zal doorgaan tot in maart 2020. In dit onderzoek wordt ook gekeken naar plantdichtheid en plantbelasting.
Tekst: Pieternel van Velden
