Uit de vele aanvragen voor promotieonderzoeken zijn uiteindelijk vier promotieplekken toegekend in het vakgebied tuinbouw. Daarnaast heeft het bestuur van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) financiering beschikbaar gesteld voor zes nieuwe projecten in land- en tuinbouw.

In het programma Graduate School Tuinbouw & Uitgangsmaterialen gaan vier nieuwe aio’s aan de slag. Excellente masterstudenten konden zelf, in samenwerking met kennisinstellingen en bedrijven, een voorstel voor promotieonderzoek indienen. Het programma valt binnen de topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. In totaal kwamen er bij de beoordelingscommissie 17 aanvragen binnen.

Clavibacter resistente tomaten

De vier onderzoeken die zijn geselecteerd, gaan over uiteenlopende onderwerpen. Een van de onderzoekers werpt zich op de resistentie van tomaten tegen een specifieke bacterie. Het gaat in dit onderzoek om Clavibacter michiganensis subsp. Michiganensis (Cmm), een Q-organisme dat bacteriekanker in tomaat veroorzaakt en veel schade kan geven in de tomatenteelt. De onderzoeker kijkt hierbij naar een nieuwe strategie in resistentiekweek, die de aantasting van genen voor plantgevoeligheid (S) omvat. De studie is gericht op het identificeren en begrijpen van de rol van tomaten S-genen in resistentie tegen Cmm. Met beter gekarakteriseerde S-genen kunnen veredelaars mogelijk resistente tomatenrassen ontwikkelen.

Echte oranje petunia’s

Een ander onderzoek, Oranje Boven, richt zich op het creëren van een oranje kleur in petunia’s. Veel consumenten houden van de oranje bloemkleur. Helaas ontbreekt een mooie oranje kleur bij een aantal siergewassen, zoals petunia. In 2017 kwam aan het licht dat alle oranje petunia’s op de markt GMO’s zijn. In petunia komen anthocyanen (voornamelijk paars en roze pigmenten) meer voor dan carotenoïden (geel en oranje), zonder overlap. Dit kan wijzen op een mechanisme dat overlap blokkeert. Dit project onderzoekt wat de accumulatie van carotenoïden in petunia tegengaat. Met deze kennis kunnen echte oranje petunia’s worden gekweekt, maar je kunt het ook toepassen in andere siergewassen.

Zwavelverwerking en productiebossen

Een andere aio onderzoekt zwavelopname en –regulering in planten. In de toekomst gaan we waarschijnlijk steeds meer C4 planten, zoals mais, verbouwen. En er is nu nog weinig kennis over zwavelregulatie beschikbaar voor C4 planten. Daar wil het onderzoek verandering in brengen. De vierde aio kijkt naar de ecologische draagkracht van productiebossen, omdat die in de toekomst onder druk komt te staan door een toenemende vraag naar biomassa. Verhoging van biomassa-oogst kan leiden tot nutriëntenuitputting en afname in productiviteit en weerbaarheid van productiebossen. Deze studie wil wetenschappelijke richtlijnen ontwikkelen voor het duurzaam oogsten van biomassa uit productiebos.

Grensverleggende onderzoek

Ook de zes toekenningen voor grensverleggend onderzoek in land- en tuinbouw gaan over zeer uiteenlopende onderwerpen. Ze gaan over weerbaarheid en herstel en over de inzet van slimme technologie. Zo onderzoekt iemand de microbiologische gewasverbeteraars, maar een ander kijkt naar de rol van led-verlichting voor duurzame teelt in de tuinbouw. Daarnaast gaan mensen aan de slag met bodemprotozoa die plantengroei en plantengezondheid bevorderen, de mengcultuur in de champignonkwekerij middels termietenonderzoek, en bloeiregulatie in tulpen voor een duurzame bollenteelt.

Bron: NWO, foto: Rob van Mil