Schaarste. Vroeger in de boekjes heb ik hier veel over gelezen. De begrippen zeggen je op papier niet zo veel, behalve dat het economisch optelt. De sommen die je moest maken waren vaak nietszeggend en gingen over ‘grondstoffen’.
Ook is er een bordspel wat gaat over schaarste: De kolonisten van Catan. Het spel veinst schaarste en onderling kun je bijvoorbeeld goud ruilen tegen een schaap om zo samen met hout een boot te bouwen om gebieden te kolonialiseren. Ik heb me er jarenlang vreselijk mee vermaakt. Tijdens het spel geeft het veel emotie en dat maakt het erg leuk om te spelen.
Het beleven van schaarste in het echte leven is echter een andere dan die van het berekenen of spelen van schaarste. Ik ervaar hele nieuwe gevoelens over het onderwerp schaarste en vooral hoe sommigen daarmee omgaan. Ten eerste is er de onmacht. Als kweker ervaar je onmacht bij de brieven die gestuurd worden dat de prijs wordt verhoogd met x% terwijl je dit niet kunt doorzetten naar jouw klanten. Je wilt wat doen, maar je weet niet goed wat.
Dat uit zich daarna in de emotie boosheid. Hoezo moet de prijs met x% worden verhoogd? Waar is dat op gebaseerd? Bij sommige leveranciers krijg je een hele nette onderbouwing en ontstaat er begrip en kom je samen tot een plan om de schade te beperken. Bij anderen moet je het maar doen met de brief, zit er geen uitleg bij en wordt er niets onderbouwd met feiten. Daar wordt de basis van de emotie afschuw gelegd, merk ik. Ergens in de nabije toekomst wil je dat, net als bij het spel, een keer betaald zetten. Je weet alleen nog niet wanneer en hoe.
Als laatste voel ik de emotie angst opkomen. Wat nu als er niet voldoende materiaal is om de kachel te laten branden of als er niet voldoende arbeidskrachten zijn om het werk klaar te krijgen? Het beantwoorden van deze vragen houdt me bezig. Niemand die het weet of die het kan zeggen hoe het gaat. Er is alleen het ‘spel’ dat we moeten spelen en de sommen die we kunnen maken om grip te houden op de huidige situatie. Gelukkig lopen we lang genoeg mee om te weten dat na iedere crisis ook weer een periode van voorspoed volgt. Nu de mensen dit voorjaar ook nog wel thuis zullen moeten blijven, zal de tuin toch zeker weer een favoriete bezigheid zijn en daar varen wij dan weer wel bij.
Dieter Baas, perkplantenteler in Ens
