Kwekerij Bloomore uit Andijk stapte vorig jaar over op een nieuw waterbehandelingssysteem voor de tulpenbroei. Naast ontsmetting door ultrafiltratie, koos het bedrijf voor een innovatief apparaat dat zuurstof en waterstof toevoegt aan het voorraadwater; de HydrOxygen. De maatregelen hadden een positief effect. “Het proceswater bleef vrij van schimmels en bacteriën, de bollenwortels zijn knisperend en bros en de stelen halen de juiste lengte en gewicht,” zegt mede-eigenaar Simon Schouten.
De tulpenkwekerij van de familie Schouten beschikt al sinds 2007 over een eb- en vloedsysteem. Behandeling en zuivering van het water in het gesloten systeem is er cruciaal. Voorheen deed de familie Schouten dat met UV en ozon. Dat systeem was aan vernieuwing toe. Schouten: “We wilden zuivering met chloor of chloordioxide vermijden. Chloor wil je niet constant in je verse water hebben zitten, puur als preventie, terwijl het niet altijd nodig is. Toen we hoorden van ultrafiltratie, leek ons dat een mooi alternatief. Want dat filtert alle schimmels en bacteriën uit het water, zonder dat je er iets aan toevoegt.”
Flocculator voorkomt dichtslibben membraan
Bij mechanische ultrafiltratie stroomt water onder lage druk door een membraan, dat grotere poriën heeft dan bij omgekeerde osmose. Daardoor laat het wel zouten door, maar vangt het aaltjes, schimmels, bacteriën en virussen af. Dat werkt volgens Schouten prima, maar er is nog wel een probleem. “Het membraan heeft moeite met de fenolen die tulpenbollen afscheiden. De slijmerige substantie zorgt ervoor dat het membraan dichtslibt. Na de vraagpiek van de bloemen in maart, zijn er aanpassingen gemaakt aan het systeem en zijn we voorzichtig gaan experimenteren met de inzet van een flocculant. Dat is een vlokmiddel dat de fijne fenoldeeltjes laat samenklonteren. We pulsen de flocculant mee in het retourwater en laten het doekfilter vervolgens de vlokken eruit halen. De membranen blijven daardoor schoner. Dat werkt goed, maar het moet nog wel geoptimaliseerd worden.”
Weerbaarder en betere groei
Mienis Water leverde zowel het ultrafiltratie-systeem als de HydrOxygen-unit. Dat laatste is een generator die zuurstof nanobellen en waterstof toevoegt aan het watersysteem. Bloomore paste de innovatie in één keer grootschalig toe op het hele bedrijf. Schouten: “De unit met gedemineraliseerd water brengt extra zuurstof en waterstof in de dagvoorraadsilo van 250 kuub en de ringleiding die 24/7 over de silo draait. Het zorgt voor grotere plantweerbaarheid en een beter wortelgestel.” Waterstof bevordert de vermenigvuldiging van cellen en daardoor de groei van het gewas. Dat komt omdat waterstof oxidatieve stress voorkomt. Bij stress zou de bol zijn energie vooral inzetten voor overleving. Door de energie-boost die waterstof het gewas geeft, zal het beter groeien.
Tevreden over resultaten
Schouten is erg tevreden over de resultaten. “Het is moeilijk te zeggen wat nu precies de oorzaak was, maar onze tulpen zagen er prachtig uit dit seizoen. De bollenwortels waren knisperend en bros, een teken van gezondheid. Watermonsters lieten zien dat het water schimmel- en bacterievrij was. De kwaliteit, de lengte en het gewicht van de bloemen waren beter dan vorig jaar. Het lijkt erop dat we met de waterstofunit een goed stuk gereedschap in handen hebben om meer gewicht te halen uit een bol. Onze uitdaging is om uit een zo goedkoop mogelijk bolletje, maatje 10, een tulp van 24 gram te halen, volgens supermarktspecificaties. Dat lukte dit seizoen uitstekend. Bij tomaten leidt dit systeem tot ruim 10% meer volume in gewicht. Al is dat bij ons maar 5%, dan ben ik al zeer tevreden. Dat kan net het laatste zetje zijn om die 24 gram te halen. Blijf je daaronder, dan straft de markt je af.”
Beter bijsturen onder glas
Kwaliteit en gewicht van een tulp worden voor een groot deel bepaald op het land. Onder meer door zonlicht, neerslag en grondkwaliteit. Schouten: “In de broeierij kun je hooguit nog wat bijsturen met meststoffen en behandeld water. We blijven dus altijd afhankelijk van de natuur, maar dit systeem helpt ons wel om onder glas wat steviger bij te kunnen sturen op kwaliteit en gewicht. Omdat we de nieuwe systemen meteen op het hele bedrijf hebben ingevoerd, hadden we geen vergelijking met ‘een hoekje zonder’. Wat nu precies tot de goede resultaten van dit jaar heeft geleid, weten we dus niet. Maar het kan niet anders dan dat het waterbehandelingssysteem daaraan heeft bijgedragen.”
Zonder pionieren kom je niet vooruit
Het was best een risico, om in één keer over te schakelen op nieuwe technieken. Bloomore produceert jaarlijks 50 miljoen tulpen, hoofdzakelijk voor supermarkten, op contract. “Natuurlijk was dat best spannend. Maar ik ben van mening dat je zonder pionieren niet vooruit komt. Zeker voor jonge ondernemers als mijn broertje en ik. Daar betaal je dan soms leergeld voor, daar ontkom je niet aan. Maar in dit geval heeft het – afgezien van wat finetunen en aanpassingen – allemaal goed uitgepakt.”
Tekst: Astrid Zoumpoulis
