In het project Fossielvrije teelt Tomaat is sinds 2018 veel aandacht besteed aan het monitoren en het optimaliseren van de voedingsopname. In de winter werd vooral veel kalium aangeboden in het druppelwater om wankleurigheid te voorkomen en de vruchten snel te laten rijpen. Bij verlaagde gewasverdamping ten gevolge van een lager energieverbruik is meer kalium in de voeding nodig.
Bij de overgang naar de onbelichte zomerperiode werd de eerste vier jaar overgeschakeld naar een voedingsschema met minder kalium en veel meer calcium. Daarbij kwam soms magnesiumgebrek voor in de bladeren en was het calciumgehalte in de jonge vruchten te laag. Dit had tot gevolg dat aan het einde van de teelt neusrot optrad.
Om neusrot te voorkomen werd in eerste instantie de EC verhoogd om de voedingsopname te stimuleren. Hierdoor werd het calciumgehalte in de jonge vruchten wel iets hoger, maar het drogestofgehalte van de geoogste vruchten nam aanzienlijk toe waardoor er productie verloren ging.
Voedingsopname
Op basis van de ervaringen in de winterperiode is dit jaar voor een andere voedingsstrategie gekozen om ook in de zomer meer kalium te geven in vergelijking met voorgaande jaren. Kalium speelt een sleutelrol in de verdeling van de voedingsstoffen en mineralen in de plant. Indien er te weinig kalium beschikbaar is, neemt het drogestofgehalte in de jonge bladeren en de vruchten toe. De mineralengehaltes, waaronder calcium, nemen daarbij af.
Na het verhogen van de kaliumconcentratie en het verlagen van calcium in het druppelwater, nam de totale voedingsopname van alle elementen toe. Daarbij nam het calciumgehalte in de jonge vruchten sterker toe dan het kaliumgehalte.
Ondanks dat het kaliumgehalte in de mat ruim voldoende was, bleek het verhogen van kalium in het druppelwater positief uit te pakken voor de totale voedingsopname. Het is moeilijk om exacte gehaltes in het druppelwater aan te geven, waarbij de voedingselementen in de juiste verhoudingen worden opgenomen. Dit omdat de concentratie van de elementen in het drainwater en het drainpercentage ook van invloed zijn.
Klimaat
Door de totale opname van de afzonderlijke voedingselementen wekelijks te monitoren, zoals in dit onderzoek door middel van opname-analyse heeft plaatsgevonden, is een duidelijk beeld gekregen van de opnameverhouding van alle voedingselementen. Dit is bevestigd door de laboratoriumanalyses van de gehaltes aan voedingselementen in de drogestof van bladeren en vruchten.
Naast de samenstelling van de voedingsoplossing speelt ook het klimaat een rol. Aan het einde van de dagperiode is een hogere luchtvochtigheid aangehouden om het transport van calcium naar de jonge delen van de plant te stimuleren. De luchtslurven zijn dit jaar boven in de kas geplaatst terwijl deze voorgaande jaren onder in het gewas hingen. Het is niet aan te geven hoe dit van invloed is geweest op de voedingsopname.
Deze opgedane inzichten lijken haaks te staan op alle bestaande theorieën, maar de opgedane inzichten zijn van groot belang om in te kunnen spelen op veranderende omstandigheden met lagere energie-input en verminderde gewasverdamping en de vruchtkwaliteit.
Dit project wordt gefinancierd door Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma vanuit het ministerie LNV en Glastuinbouw Nederland. Daarnaast leveren Saint-Gobain Cultilene, Ludvig Svensson, Fluence, De Ruiter, Van Dijk Heating, PATS en Wireless Value een bijdrage. Het project wordt uitgevoerd door Delphy Improvement Centre, Groen Agro Control en WUR Glastuinbouw.
Tekst: Ruud Kaarsemaker, SCFF