Toepassing van gelijkstroominstallaties in de glastuinbouw blijkt zeer kansrijk. Een pilot in de glastuinbouw toont een positieve businesscase voor gelijkstroom (DC) door een langere levensduur, materiaal- en energiebesparing. DC ondersteunt ook de visie voor een klimaatneutrale glastuinbouw, zo staat in de Roadmap Gelijkspanning.
De Roadmap Gelijkspanning, die afgelopen vrijdag is gepresenteerd, is een rapportage, opgesteld door Berenschot in opdracht van RVO.nl voor de Topsector Energie en TKI Urban Energy. Deze Roadmap Gelijkspanning richt zich op ‘DC-microgrids’ en zeven specifieke toepassingsgebieden. Een microgrid wordt als volgt gedefinieerd: ‘een systeem van gekoppelde bronnen en verbruikers die dan wel zelfstandig dan wel gekoppeld aan een hoger net kunnen functioneren en energie kunnen uitwisselen’.
Glastuinbouw vormt een DC-microgrid
De verschillende DC-microgrids bevinden zich, wat betreft innovatiefase, aan het begin van de s-curve; de onzekerheden zijn groot en er bestaan verschillende meningen en beelden over de (maatschappelijke) waarde van DC-microgrids. Uit de rapportage blijkt echter dat DC in de glastuinbouw zeer kansrijk is; het meest kansrijk na de markt voor openbare verlichting. De rapporteurs keken daarbij naar kassen waarbij de volledige, inpandige elektriciteitsinstallatie op gelijkstroom werkt. Daarbij is dan nog één centrale AC/DC-omzetting aanwezig en waarop de verlichtingsinstallatie met DC-armaturen (SON-T of LED) en mogelijk een WKK zijn aangesloten.
Voordelen DC ten opzichte van AC
Het gebruik van DC in kassen zorgt onder meer voor een langere levensduur van armaturen. Door het gebruik van dunne film condensatoren in plaats van elektrolytische condensatoren kan men voor componenten met een langere levensduur kiezen. Ook is er sprake van materiaalbesparing omdat een DC-systeem kabels met een kleinere diameter – en dus minder koper – vergt. Verder melden de onderzoekers dat de integratie en aansturing van installaties met DC eenvoudiger wordt. Het is mogelijk om armaturen individueel te dimmen doordat de DC-bekabeling ook tegelijk de besturing toestaat (powerline communicatie). Tot slot zorgt centrale omvorming van AC naar DC bij het begin van het bedrijf voor minder energieverliezen dan lokale omvorming per lamp (2-3%).
Snel uit de pilotfase
De Roadmap voorspelt dat DC in de glastuinbouw snel uit de pilotfase zal komen. Een doorzettende groei is mogelijk door de toenemende vraag naar sensoren en PV-installaties. In Nederland is een eerste succesvolle pilot afgerond en die liet een positieve business case zien. Deze pilot vond plaats bij bouvardia-kweker Jaap Vreeken. De pilot wordt nu op grotere schaal voortgezet.
Bevorderlijk voor LED-installaties
Bij nieuwbouw of renovatie van andere kassen ontstaat nu ook de mogelijkheid om de elektriciteitsinstallatie op DC uit leggen. Dit geldt vooral bij kwekerijen met DC gevoede SON-T (of in de nabije toekomst LED) armaturen. De verwachting is ook dat werken met DC de kosten van LED-installaties zal verlagen. In de toekomst heeft ook het gebruik van PV-panelen en de inpassing van slimme innovaties (zoals stuurbare armaturen en smart sensors) een hoge prioriteit in de glastuinbouw. De integratie van deze technieken kunnen de voordelen van een DC-microgrid versterken.
Wilt u de volledige Roadmap Gelijkspanning lezen, dan kunt u deze hier downloaden.
