RedStar is net als Duijvestijn Tomaten een testbedrijf voor de oogstrobot. CEO Peter Kalden wil voor het einde van dit jaar op 5 ha met meerdere robots tomaten gaan oogsten. “Het is geen experiment meer, dit gaan we echt doen. Tegelijk zijn we in gesprek met meerdere leveranciers. De technologische ontwikkeling gaat nu zo hard, we willen niet op één paard wedden.”

Peter Kalden, die sinds 1 maart de volledige leiding heeft over RedStar (66 ha, verdeeld over negen locaties, inclusief verpakken en verkopen), is realistisch genoeg om te zeggen dat de robotisering van oogstwerk in tomaten nog in de kinderschoenen staat. Toch wil hij na ruim een jaar testen de proef met oogstrobots van Ridder-MetoMotion flink opschalen. Begin mei starten twee robots en een operator op de productielocatie in Dinteloord. “De robots zullen eerst gekalibreerd moeten worden en komen dan na een kwartaal in productie, is de planning. Na eind september willen we de test opschalen naar vijf robots. We gaan er vol voor.”

Beschikbaarheid van mensen

RedStar koos voor de GRoW oogstrobot van dit bedrijf. “We hebben ook naar andere merken gekeken en naar hun ontwikkeling, hoever ze vooroplopen. Ik durf niet te zeggen of zij koploper zijn, er zijn verschillende methodes voor om dat te bepalen. Ik denk wel dat zij ten aanzien van het scannen van product, inclusief het wegleggen in de kratten, een goed concept hebben.”
Essentieel voor het slagen van innovaties is een goede samenwerking, vervolgt de CEO. “Wij willen de risico’s en kansen gelijk verdelen: zij stoppen er veel tijd in en wij ook met ons innovatieteam. We doen het samen. We zien de mogelijkheden, alleen zijn we er nog niet.”
Er zijn meerdere redenen waarom het bedrijf de stap zet naar oogstrobots. Kalden: “Ik denk drie redenen: allereerst de beschikbaarheid van mensen. Ten tweede: als je mensen beschikbaar hebt moet je daarvoor huisvesting regelen. We zien dat dat steeds ingewikkelder wordt, waarbij het bijvoorbeeld in Dinteloord wel wat makkelijker is dan in Voorne. Ten slotte gaan de kosten daarvan meetellen.”

Heilige graal

Kalden wil haast maken met robotiseren, maar verwacht dat de overgang van mens naar machine geleidelijk zal gaan. Tegelijk denkt hij dat op den duur alle gewaswerkzaamheden door robots uitgevoerd gaan worden, inclusief het laten zakken van planten. “Ik denk dat we een heel eind gaan komen.”
Komkommertelers zetten hun planten vast met een klemmetje. “Dat is een duurdere oplossing dan draaien en heeft ook consequenties voor het afval van je planten, maar zelfs dat is te robotiseren. Uiteindelijk gaat de prijs van robots dat bepalen. Als er maar genoeg volume is om die dingen te maken, is het een kwestie van tijd voordat het hele Westland gaat robotiseren. In de VS en Canada gebruiken ze al robots voor de bestuiving in plaats van het werken met hommels.”
De heilige graal is een robot die meerdere functies kan combineren, zoals oogsten, bladplukken, gewas scannen en scouten. Vandaar dat het tomatenbedrijf ook kijkt naar andere leveranciers, zoals Honest, een Delftse Agtech startup. “Zij claimen een robotplatform te hebben dat meerdere functies kan vervullen. Ze hebben een concept dat werkt, en hadden geld nodig om dat door te ontwikkelen. Daar zijn we wel over te spreken. We moeten wel op meerdere paarden wedden. Er is zoveel technologische ontwikkeling buiten onze sector. We zitten nu op een omslagpunt.”

Pluksnelheid

De zelfrijdende oogstrobot is uitgerust met twee autonoom bewegende plukarmen, één links en één rechts. Deze armen knippen de trossen op basis van beeldherkenning. De geoogste trossen worden door de robotarmen op een transportband geplaatst, die vervolgens de kratten vult. Het oogsten gebeurt op basis van zelflerende software, die met behulp van kunstmatige intelligentie vaststelt of een tros klaar is om te oogsten.
Elk type tomaat is anders. Vandaar dat de robot eerst het gewas moet leren kennen, voordat deze de optimale pluksnelheid haalt. Die ligt nu gemiddeld op 16 seconden per tros. Dat moet op termijn 10 seconden worden, zei Joep van den Bosch, chief strategy officer van Ridder eind vorig jaar. Kalden: “Het is een utopie om te denken dat een robot de snelheid van mensen gaat halen. Dat hoeft niet, want hij kan veel langer doorwerken. In die zin is een robot betrouwbaar.”
Aan robotisering zit ook een risico, bijvoorbeeld als ze op een dag niet werken. Denk aan een probleem met de hardware of software of met de stroomvoorziening. “Je hebt dan niet zomaar mensen beschikbaar om al die vruchten te oogsten. Hoe zorgen we ervoor dat ze niet alle vijf tegelijk uit kunnen vallen. Die vraag is natuurlijk nog belangrijker als het hele areaal is gerobotiseerd.”

Opschalen

Voorlopig is het tomatenbedrijf in Dinteloord bezig om op te schalen van één naar twee oogstrobots en een operator. Kalden vervolgt: “We hebben tot nu toe één robot getest. Twee robots en een operator die met elkaar moeten communiceren, dat is al een grote stap voorwaarts en een nieuw leertraject, zowel voor ons als voor de leverancier. Die operator gaat straks feedback van de robots krijgen en moet in actie komen als er iets moet gebeuren. De robot moet bijvoorbeeld een nieuwe oogstkar krijgen of er is een storing die om een oplossing vraagt. Daar willen we eerst ervaring mee opdoen. Als dat eenmaal goed gaat, dan is opschalen van twee naar vijf robots minder spannend.”
RedStar heeft een doelstelling neergelegd. “Je weet straks hoeveel uren je operationeel kunt zijn, wat de efficiency van de robot is ten opzichte van een mens en wat dat betekent voor de businesscase.”
Omdat de oogstrobot nog in ontwikkeling is zijn ze niet in eigendom van het tomatenbedrijf, zegt Kalden. “We rekenen de leverancier af op de performance van de robot. Op termijn verwacht ik wel dat zij met een ander voorstel zullen komen. De leverancier claimt dat de robot tien jaar meegaat, en zij zorgen in die periode voor onderhoud en updates. Maar over tien jaar is die techniek natuurlijk allang achterhaald.” Volgens de leverancier zal de robot in deze tien jaar wel steeds slimmer worden, waardoor de performance stijgt en de robot competitief blijft.

Data

Kalden ziet dat de data die de robots straks gaan verzamelen een bijna oneindige bron van mogelijkheden geven. “Zo lopen er voor het verbeteren van onze oogstvoorspelling proeven met systemen van Hortus, LetsGrow en Source. Maar als je een beetje je fantasie op loslaat kun je daar enorm veel meer dingen mee doen. Dat is een beetje de valkuil: laten we nou eerst de hardware afmaken, en daarna de volgende stap doen.”
Kalden: We zijn er zeker nog niet. Ik denk wel dat de sector deze ontwikkeling vooral moet omarmen. Als je je hier niet voor open stelt en het uitprobeert dan gaan de krachten die er al zijn een eigen leven leiden. Ik denk dat de hightech kassen die we hier hebben veel beter geëquipeerd zijn dan andere kassen en dat we juist nu die stap moeten zetten naar robotisering. Het kan ons als glastuinbouwsector een flinke stap vooruitbrengen.”

Tekst: Mario Bentvelsen