Begin 2012 werd NethWork opgericht; een samenwerkingsverband van Nederlandse tuinbouwtoeleveranciers, die een steentje willen bijdragen aan een innovatieve en duurzame ontwikkeling van de tuinbouw in Midden-Amerika. Westlander Ed Smit en zijn vrouw Renée Snijders, die sinds 2002 in Costa Rica wonen, vormen samen met Jos Leeters in Nederland de drijvende krachten achter NethWork. Smit aan het woord over de winst van drieënhalf jaar Nethwork.
Hoe en waarom zijn jullie dertien jaar geleden in Costa Rica beland? En waar zijn jullie de afgelopen jaren mee bezig geweest?
“Ik ben begonnen als distributeur voor Koppert Biological Systems. Ik wilde proberen het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen in Costa Rica te verminderen, maar dit bleek een lang en moeilijk traject. Daarom ben ik in 2006 gestart met Ideavelop, een adviesbureau dat onder meer ideeën ontwikkelt, marktonderzoek uitvoert en handelsmissies, seminars en evenementen organiseert voor de tuinbouwsector. Zo hebben wij in 2007 de tuinbouw in Midden-Amerika – Panama, Costa Rica, Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador – in kaart gebracht. Dit deden we in opdracht van de Nederlandse overheid. Daar zijn veel handelsmissies en ook concrete orders voor Nederlandse bedrijven uit voortgekomen. Daarnaast zijn we in Costa Rica een avontuurlijke reisorganisatie gestart: Edventure. En last but not least: Renée, Jos Leeters en ik zijn initiatiefnemers van het tuinbouwcluster NethWork, dat drieënhalf jaar geleden officieel werd opgericht.”
Midden-Amerika is ’s werelds belangrijkste leverancier van groene planten en een belangrijke stekproducent.
Hoe is NethWork ontstaan?
“Dit komt voort uit het feit dat Midden-Amerika uit zes verschillende landen bestaat; allemaal relatief kleine markten als het om tuinbouw gaat. Het is niet eenvoudig om daar als Europese toeleverancier zaken te doen; je moet telkens weer opnieuw het wiel uitvinden. Tegelijkertijd liggen er veel kansen in deze regio. Midden-Amerika is ’s werelds belangrijkste leverancier van groene planten en een belangrijke stekproducent. Het is dus een regio met veel potentie op het gebied van de tuinbouw. Probleem is echter dat het ontbreekt aan kennis en techniek om (op een duurzame manier) invulling te geven aan de teelt van nieuwe producten als snijbloemen en kasgroenten. Daarom zijn we met een groep Nederlandse tuinbouwtoeleveranciers om tafel gegaan, met het doel om samen op te trekken in de verdere ontwikkeling van de Midden-Amerikaanse markt.”
Op welke vlakken verschilt Nethwork van andere internationale tuinbouwclusters?
“We doen het in diverse opzichten helemaal anders. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat de bedrijven in het cluster honderd procent complementair zijn, waardoor geen sprake is van concurrentie. Iedereen heeft vetorecht in geval nieuwe bedrijven zich aanmelden als potentieel lid. Andere internationale tuinbouwclusters hebben vaak een ruimer acceptatiebeleid.
Ook hechten wij veel waarde aan een goede marketing en communicatie; hier doet de tuinbouwsector in zijn algemeenheid veel te weinig mee. We zijn als Nethwork in contact gekomen met Imagro – een bureau voor strategie en creatie – en via hen profileren we ons met een strak design en huisstijl, ook via de sociale media. Wat we doen, willen we gewoon goed doen. We zijn daar ook scherp op naar elkaar toe. Ook dat maakt NethWork uniek ten opzichte van andere tuinbouwclusters. Daarbij: niets wordt van bovenaf opgelegd, maar alle beslissingen worden breed gedragen door alle leden.”
Hoe is dit alles gefinancierd?
“Toen we begin 2012 officieel startten met NethWork hebben we deels gebruikgemaakt van een subsidieprogramma van de overheid (2g@there), waarbij clusters van Nederlandse bedrijven werden gefaciliteerd bij het betreden van nieuwe markten. In juli dit jaar kwam het subsidietraject ten einde en sindsdien staat NethWork geheel op eigen benen. Dat betekent dat er nog meer dan voorheen een beroep wordt gedaan op de pro-activiteit van de leden, maar dat ook de eigen bijdrage omhoog is gegaan. Voor een aantal bedrijven vormde dit de reden om hun lidmaatschap op te zeggen. Wat resteert is een cluster van negen gedreven ondernemingen.”
In de nabije toekomst moet je als teler 24/7 laten zien dat je goed bezig bent, om zodoende je ‘license to be’ te verkrijgen.
Wat zijn de kernwaarden van Nethwork, waar staat NethWork voor?
“NethWork staat voor transparantie, innovatie en duurzaamheid; dat is altijd de rode draad en daarin kunnen alle aangesloten bedrijven zich vinden. Vandaar ook de slogan ‘Think Orange, Grow Green’. Maar ook respect, vertrouwen en eensgezindheid zijn belangrijk. No nonsense, bottom up. Dat ligt in het verlengde van datgene waar Renée en ik voor staan als ondernemers. Feitelijk zou je NethWork kunnen zien als een uitwerking van onze eigen visie en missie.”
Hoe belangrijk is duurzaam produceren voor de tuinbouw?
“Een tuinbouwbedrijf zal zich in de toekomst elke dag moeten bewijzen, ook op het gebied van duurzaamheid. De wereld wordt immers steeds transparanter en de maatschappij gaat steeds meer controle uitoefenen op de tuinbouw. Een eenmalige audit waarmee je je certificeringen weer voor een jaar geregeld hebt, zal snel verleden tijd zijn. In de nabije toekomst moet je als teler 24/7 laten zien dat je goed bezig bent, om zodoende je ‘license to be’ te verkrijgen. Nethwork wil de tuinbouw helpen om deze duurzame werkwijze inzichtelijk te maken.“
Welke concrete activiteiten heeft Nethwork de afgelopen jaren ontplooid?
“Het meest in het oog springt ongetwijfeld het pilotproject Journey2Sustainability (J2S), dat we in het voorjaar van 2014 hebben geopend in Guatemala. Hierbij hebben we de Guatemalteekse kwekerij Palki – een toonaangevend potplantenbedrijf in Midden-Amerika – geholpen bij het verder verduurzamen van hun bedrijf. We hebben daarbij onder meer gekeken naar de recirculatie, de compostering, het energieverbruik, de efficiency en het personeelsbeleid. Met J2S willen we een bijdrage leveren aan het inzichtelijk maken van duurzaamheid en daarnaast andere telers in Midden-Amerika of elders ter wereld inspireren. Op deze manier profileert NethWork zich als een cluster dat tuinbouwbedrijven kan helpen een duurzaamheidsslag te maken die dus ook geld oplevert. De ‘P’ van ‘Profit’ staat altijd voorop, gevolgd door ‘Planet’ en ‘People’. Deze pilot werpt nu al zijn vruchten af: het project was dit voorjaar genomineerd voor ‘Green Entrepreneur of the Year Award’ en ‘Meest duurzame bedrijf van Guatemala’. Daarnaast hebben vrijwel alle NethWork-leden hier hun producten en diensten kunnen leveren, wat uiteraard ook inkomsten en dus ook winst gegenereerd heeft.”
Het feit dat negen bedrijven hebben besloten om samen verder te gaan, zonder subsidie, geeft aan dat we gezamenlijk de meerwaarde van deze samenwerking duidelijk zien.
Jullie geven ook managerstrainingen. Hoe gaat dat in z’n werk?
“We selecteren managers van Midden-Amerikaanse bedrijven, die vervolgens drie weken in Nederland worden getraind bij NethWork-leden. In die tijd leer je elkaar echt kennen, waardoor er vertrouwen ontstaat, zowel binnen de groep als naar de NethWork-leden toe. Op basis daarvan leggen de Midden-Amerikaanse bedrijven makkelijker orders neer bij NethWork-leden en hebben we in korte tijd echt naam kunnen maken in de tuinbouwsector in deze landen. De trainingen werden tot nu toe gedeeltelijk gerealiseerd met subsidiegelden, maar we zijn nu bezig om deze volledig commercieel op te zetten. Dit proces is dus eigenlijk heel goed vergelijkbaar met NethWork als collectief. Het eerste zetje wordt gegeven met steun vanuit Den Haag, maar het doel is om zo snel mogelijk onze eigen broek op te houden.”
Wat heeft NethWork tot nu toe opgeleverd voor de deelnemende bedrijven?
“Het is moeilijk te zeggen wat drie jaar NethWork de leden in euro’s heeft opgeleverd. We hebben als Ideavelop immers geen inzage in de orderportefeuilles van de overige leden; dat hoeft ook niet. Maar het feit dat negen bedrijven hebben besloten om samen verder te gaan, zonder subsidie, geeft aan dat we gezamenlijk de meerwaarde van deze samenwerking duidelijk zien. En dat gaat verder dan alleen het genereren van orders in Midden-Amerika. Haalt één van de leden nu bijvoorbeeld een interessante klus binnen in China, dan haalt hij zijn NethWork-maatjes erbij. Dat is een belangrijke winst, zeker ook op de korte termijn.”
Onze stip aan de horizon is duidelijk: we willen inzichtelijk maken wat duurzaamheid inhoudt, maar vooral ook dat duurzaam ondernemen loont.
Wat hopen jullie in de toekomst te bereiken met Nethwork, wat zijn jullie plannen?
“We willen in ieder geval ons marktgebied binnen Latijns-Amerika verder uitbreiden. Zo kijken we bijvoorbeeld ook naar Mexico en een aantal landen in Zuid-Amerika. Daarnaast willen we de consument meer betrekken bij het Journey2Sustainability-verhaal. De tuinbouw maakt hele mooie en duurzame producten, maar dat verhaal moeten we wel vertellen en bij de consument zien te krijgen. Het verticaal, door de keten heen, uitrollen van de filosofie achter Journey2Sustainability vormt dus weer een nieuwe uitdaging waar we volop mee bezig zijn. Onze stip aan de horizon is duidelijk: we willen inzichtelijk maken wat duurzaamheid inhoudt, maar vooral ook dat duurzaam ondernemen loont. Hierin zetten we steeds nieuwe stapjes. Maar ook hierbij werken we bottom-up, met volledig commitment van alle partijen waarmee we samenwerken.”
De participerende bedrijven in Nethwork zijn: Priva, Van der Knaap Substrates, Aweta, Modiform, Luiten Greenhouses, Van der Heide Foliekassen, JConnectA, Imagro en Ideavelop.
Kijk voor meer informatie op www.nethwork.info en www.journey2sustainability.com
