De groenteteelt lijkt de coronacrisis tot nu toe redelijk door te komen, al zijn er ook zorgen. Over de beschikbaarheid van voldoende oogstpersoneel bijvoorbeeld en de stroef lopende export. De ene groenteteler verwacht een redelijk normale afzet, de ander vreest een herhaling van het EHEC en MH17-jaar. “Mensen moeten toch eten, maar hoe de situatie over twee weken is? Het blijft een beetje koffiedik kijken.”
Paprikateler Ruud Duijnisveld in Nieuwveen blijft redelijk kalm onder de huidige situatie, maar vindt het nog te vroeg om iets zinnigs te zeggen over zijn omzet. “Vorige week waren de prijzen van paprika’s goed, gisteren zijn ze wel gezakt. De aanvoer uit Nederland komt nu ook meer op gang. Ik hoor geluiden via onze telersvereniging Oxin Growers, dat er in Spanje toch wel moeilijkheden zijn met personeel dat niet meer wil komen en de export uit Spanje wat afneemt. Maar als het hier niet goed doorstroomt blijft er straks ook in Nederland veel product ‘hangen’, met alle gevolgen van dien. Het blijft een beetje koffiedik kijken. Over twee weken kun je wat meer zeggen, dan is de eerste golf paprika’s geweest.”
Wisselend beeld in tomatenteelt
In de tomatenteelt wisselt het beeld van dag tot dag en van segment tot segment, zegt Theo Ammerlaan van Themato in Berkel en Rodenrijs. “Ik constateer toch dat het een beetje rare handelsweken zijn. Vorige week werd alles dat onder glas was geteeld onder je handen weggehaald.
Er is daardoor toch wel wat voorraad ontstaan. Komkommers zie je nu ineens helemaal niet weggaan, dus het wisselt nogal. Wij hebben een vast contract voor onze pruimtomaten. Wij horen van onze afnemer dat hij niet alles vlot ziet weglopen, maar we zijn nog maar net gestart met de oogst. Er is nog weinig zinnigs over te zeggen.”
Personeel gezond houden
De grootste zorg van Duijnisveld is het behoud van voldoende personeel. “Ze lopen natuurlijk weg omdat ze ziek zijn of bang zijn om ziek te worden. Maar de siertelers hebben nu mensen over. Zo hebben we deze week een werknemer van een sierteeltbedrijf overgenomen. Polen zijn er ook nog genoeg, er zijn er zelfs twee bijgekomen deze week. De belangrijkste zorg is dat ze gezond blijven en iedereen zich netjes aan de regels houdt van voldoende afstand houden, handen wassen en dergelijke. Pauzeren doen we gesplitst, in kleine groepen. We hebben nog geen uitval gehad door zieken.”
Ammerlaan heeft zelf griep en blijft daarom thuis: “Ik houd me dus netjes aan de regels, maar als de mensen naar huis zijn ga ik wel even tuinen. Wat ons personeel betreft: wij hebben van de week een zus van een werknemer ingehuurd, die haar baan – ze werkte bij een cateraar – kwijtraakte. Ik zei: prima, kom er maar bij. Verder werken we al heel hygiënisch vanwege het tomatenvirus. We hebben dus voldoende alcoholdispensers, papieren handdoekjes et cetera. We hebben een paar ploegen aan het werk, waardoor het in de kantine altijd relatief rustig is.”
Economische schade
Duijnisveld ondervindt tot nu toe alleen lichte economische schade, omdat de stroomprijs in elkaar is geklapt. “Wij leveren stroom van onze WKK aan het net. Er werken veel minder mensen, fabrieken draaien op halve kracht. Dat is eigenlijk de enige schade die wij tot nu toe van de coronacrisis ondervinden. Misschien dat de paprikaprijzen dit seizoen een tikkie lager zullen zijn dan vorig jaar omdat het allemaal wat stroever verloopt met de afzet en logistiek. Maar van paniek is zeker geen sprake. Mensen moeten toch blijven eten.”
Ammerlaan: “In de groenteteelt zijn tot nu toe vooral de cressen en kruiden getroffen. Horeca en foodservice zijn compleet weggevallen. Daardoor zal er toch een andere druk op de prijzen komen, verwacht ik. In de potplanten- en bloementeelt is het echter dramatisch. Ik sprak vorige week een potplantenteler die nog maar 10% van zijn omzet over had. Hij zei: ik kan het product niet bewaren, want dan gaan de andere bedrijfsprocessen toch klem lopen. En afgelopen vrijdag sprak ik een sierteler die zijn freesmachine in zijn oogstrijpe product had gezet. In hun geval zal geld vanuit de overheid keihard nodig zijn.”
Tussen hoop en vrees
Duijnisveld ziet ook kansen in de coronacrisis: “Ik heb op Facebook een bericht gezet, dat als je vitamine C nodig hebt voor je weerstand, je meer paprika’s moet eten. Er zit meer vitamine C in een paprika dan in een sinaasappel of citroen. Van mij mag dat best wat harder worden geroepen. Meer groenten en fruit eten is sowieso goed voor je weerstand. Het zou in principe een positieve boost moeten geven aan de afzet van onze producten.”
Ammerlaan ziet ook lichtpuntjes: “Mijn hoop is dat we de afbuiging in het aantal nieuwe besmettingen door blijft gaan en dat we ergens eind juni in een iets meer normale wereld terecht zijn gekomen. Maar ik ben bang dat het toch nog een staart gaat krijgen. Als je zoals ik als tomatenteler de EHEC en de MH17 hebt meegemaakt met een product dat toen voor 60% naar Rusland ging, dan weet je ook dat het soms erg tegenvalt wat er uit die overheidsruif naar je toekomt. Ik moet het eerst nog zien. Misschien ben ik daar een beetje te pessimistisch in. Maar ik hoop dat er dusdanig gecompenseerd wordt dat het geen rampjaar wordt.”
Tekst en beeld: Mario Bentvelsen