Technologische en digitale innovaties zijn bepalend voor de logistieke sector. Zichtbare fysieke toepassingen als drone-delivery, robotisering en autonomous driving geven logistieke processen een nieuwe dimensie. Op digitaal gebied krijgen blockchain technologie en fintech-oplossingen grote impact. De proeftuin is gigantisch, het gaat echt gebeuren.
In deze blog wil ik het hebben over jonge, innovatieve bedrijven die hun verdienmodel oorspronkelijk hebben opgebouwd rond platforms. Zij ontwikkelen zich met grote snelheid en zien dat ook het logistieke proces strategisch leidend gaat worden. Een paar voorbeelden ter inspiratie:
Amazon
Groot geworden met de online verkoop van boeken via Amazon.com. Minder bekend is Amazon Web Services (AWS); hét fundament van Amazon én inmiddels één van de grootste aanbieders van clouddiensten ter wereld. In 2016 leverde deze activiteit een omzetbijdrage van 12 miljard dollar en 3 miljard dollar winst aan het moederbedrijf. De cruciale waarde van informatie- en data analystics was van begin af aan helder bij de oprichters van Amazon. De next step was hun “magic logistics”, van cloud naar fysieke wereld, “to control their supply chain”. Amazon beschikt wereldwijd over 400 E-fulfilment centers (inclusief robots), een grote vloot aan eigen vrachtwagens. De ontwikkeling op logistiek gebied is in een enorme stroomversnelling gekomen. In 2016 kondigt Amazon strategische posities in lucht- en zeevracht aan door de aanschaf van eigen vliegtuigen (Prime Air) en registratie van een vrachtschipservice via een Chinees partnerbedrijf. Overigens heeft grote concurrent Alibaba een dergelijke opzet gerealiseerd via een partnership met de rederij Maersk. Laatste wapenfeit is de combinatie van drone bezorging en blockchain technologie en hun visie op de realisatie van een onderwater distributiecentrum. Wat ooit begonnen is als online boekenplatform is inmiddels ook een wereldspeler op logistiek gebied.
Flexport
Flexport is als expediteur in 2013 opgericht door onder meer Nederlander Sanne Manders en zijn Amerikaanse compagnon Ryan Petersen met hulp van investeerders Founders Fund en Google Ventures. In 2015 heeft men USD 20 mio opgehaald bij onder meer Peter Thiel, oprichter van PayPal. Flexport richt zich als expediteur op internationaal zee- en luchtvrachtvervoer voor de internet generatie; dankzij digitalisatie is het hele proces te volgen. Onlangs kondigen zij aan eigen warehouse facilities te gaan openen. Ook Flexport maakt de strategische stap naar de fysieke keten van een traditionele logistieke dienstverlener. Of, zoals ze het zelf zeggen: “Most technology companies just build software that lives online, ours has to exist in the real world somewhere.”
Convoy
Convoy, de Uber van de transportwereld, is gestart in 2015 met een kapitaalinjectie van USD 2,5 mio van onder meer Jeff Bezos, CEO van Amazon, en van Garret Camp, medeoprichter van Uber. Convoy richt zich op nationaal wegtransport en met name op korte afstanden. Volledig gedigitaliseerd via de Convoy-app worden opdrachtgever en transporteur met elkaar verbonden. Maar Convoy gaat verder; ze zetten in op het analyseren van transportdata, zodat zij de supply chain van hun klanten kunnen optimaliseren. Eind 2016 heeft Convoy een grootse deal gemaakt met Unilever voor tienduizenden zendingen per jaar op de Amerikaanse markt. Onlangs kwam in het nieuws dat er nieuw kapitaal is opgehaald; dit keer USD 62,5 mio. Onder de investeerders bevinden zich opvallende namen, zoals de oprichters van Instagram, Dropbox, Starbucks en ook Bill Gates. Convoy verkeert tussen jonge startups als Peloton, KeepTruckin en Europese spelers OnTruck en Convargo. Allemaal positioneren zij zich vanuit een technologische invalshoek op de traditionele logistieke markt.
Ook dichter bij huis zien we voorbeelden van jonge bedrijven die overtuigd zijn van de strategische waarde van logistiek. Wederom is de basis hier een digitaal platform, dat zich gaandeweg in de fysieke keten integreert.
Quicargo
Quicargo is in 2016 opgericht door Avishai Trabelsi en staat naast bestaande platforms als TRI-VIZOR en vergelijkingssite Cheapcargo. Via digitale technologie wordt vraag en aanbod van vrachtcapaciteit gekoppeld. Een ontwikkeling die door meerdere partijen in de transportsector met argwaan wordt gevolgd; Quicargo zou een bedreiging zijn voor bestaande contacten tussen verladers en transporteurs. In mijn visie is het echter een concept dat 100% past in deze tijd, met logistieke efficiëntie als hoger doel. Zoals Trabelsi het zegt: “deze platforms zijn een tool to survive”.
Quicargo zit in een sterk competitieveld en ziet in dat zijn verdienmodel zich verder moet ontwikkelen. Planning op basis van algoritmes, het vooruit kunnen plannen door uitwisseling van transportgegevens met verladers en een centrale rol in de financiële afwikkeling zijn leidend in de visie van oprichter Avishai Trabelsi. Een visie die geheel in lijn ligt met strategische bewegingen van het Duitse platform Cargo Bee.
Coolblue
In dit rijtje mag Coolblue niet ontbreken. Gestart in 1999 vanaf de zolderkamer, inmiddels uitgegroeid tot één van de toonaangevende webwinkels van Nederland met een omzet van Eur 857 mio in 2016. Ook in de ogen van oprichter Pieter Zwart en zijn team is de logistieke operatie voor Coolblue een essentieel onderdeel van de bedrijfsstrategie: “alles voor de glimlach van de klant”. En zij voeren dit ver door in hun organisatie. Hoe ver werd duidelijk toen zij met een nieuwe bezorgdienst kwamen waarin ze het logistieke proces van witgoed geheel in eigen hand namen. In een tijd waarin veel logistieke activiteiten worden geoutsourced, heeft Coolblue een geheel eigen visie en gaat hier vol voor.
Inspirerend!
Ik vindt het fantastisch hoe de oude en nieuwe wereld bij elkaar komen. Technologie als dé basis en het kunnen denken vanuit onderscheidend vermogen zijn leidend. En dan is dit slechts een kleine greep uit een veel grotere groep. Wat we kunnen leren van bovenstaande bedrijven is dat ze allen vanaf de start een innovatieve drive hebben. Daarnaast zijn ze overtuigd van de strategische rol van een efficiënte logistiek. En ze hebben toegang tot een netwerk dat hen de financiële middelen biedt om te investeren. Wat mij opvalt is dat veel van de investeerders voortkomen uit een ‘Silicon Valley’ mentaliteit: “alles is mogelijk”.
Gaan deze bedrijven en de start-ups van de nabije toekomst de sector opschudden? Ik denk het zeker, cloud technologie en fysieke logistiek kunnen elkaar fantastisch aanvullen. En kunnen niet bestaan zonder elkaar. Ik zie een pakketje tenslotte wel via drone technologie door de lucht, maar nog niet via de cloud op mijn keukentafel terechtkomen.
Bart Banning
Sector Banker Transport en Logistiek
ABN AMRO
