Op 20 mei wordt de grootste commerciële stadsboerderij van Europa voor het publiek geopend. UF002 De Schilde, zoals de stadsboerderij officieel is gedoopt, is ontwikkeld voor het duurzaam produceren van vis en groenten voor Den Haag en omgeving. Kwaliteitsvoedsel met een hoge voedingswaarde en échte smaak, belooft Urban Farmers.
Vanaf mei gaat de stadsboerderij de eerste producten leveren aan lokale restaurants, zoals het Gouden Kalf en Mochi, maar ook mondjesmaat aan bezoekers. Vanaf augustus zijn alle producten verkrijgbaar in Fresh Weekly Baskets, bij ophaalpunten in Den Haag. Consumenten kunnen hiervoor wel alvast pre-orders plaatsen op de website. “Dan heb je dus duurzame stadsvis, maar ook superverse en lokale groenten op je bord”, zegt Paul Driest van Urban Farmers. De prijsstelling wordt vergelijkbaar met biologisch product of iets daarboven. De initiatiefnemers verwachten jaarlijks 50.000 kilo tomaten, sla en micro-groenten en 20.000 kilo Tilapia-vis te produceren.
Dakkas
De 1.300 m² grote kas is gebouwd door Van der Valk.Kleijn bv. Het was overigens niet hun eerste project op grote hoogte. Van der Valk.Kleijn bv bouwde eerder een dakkas van 3.500 m2 bij Vida Verde in Honselersdijk in 2008 en die van Urban Farmers (250 m2) in Basel in 2013, vertelt projectleider Willem Kleijn.
Bijzonder streng waren de veiligheidseisen, zowel voor de bouw als de constructie. Zo zijn de gevelruiten met schroeven verankerd, waarvoor een speciaal profiel is ontwikkeld. Van het dekglas is de binnenste laag van het dubbele glas (16 mm) gelaagd uitgevoerd (2×3 mm binnenruiten) voor extra sterkte, de buitenruit is 4 mm dik. Op de vakmaat van 7,5 x 7,5 meter is een Venlo-dek met drie nokken gebouwd en een dakhelling van 22 graden. De goten zijn versterkt met een extra zwaar aluminium U-profiel, om zo de windsnelheden op 34 meter hoogte op te kunnen vangen.
Architectenbureau space&matter zorgde ervoor dat de gevels met witte afdeklatten werden afgewerkt en de kas aan de basis visueel van het kantoorgebouw werd gescheiden met een soort vleugel. Want het oog wil immers ook wat.
Boven de planten hangen HPS-lampen van Agrolux en een scherm van Steetec installaties bv. In de kas hangt een rolgevel om de tomatenplanten van de bladgewassen te scheiden. De verwarming voor de viskwekerij en de kas is verzorgd door Verkade Klimaat bv. Hiervoor worden drie gasgestookte ketels gebruikt. De geoogste producten worden afgevoerd via een kaslift.
Aquaponic-systeem
Het restwater van de viskwekerij gaat de kas in, waar de meststoffen worden gebruikt voor de planten. Om dat proces te realiseren, worden ook bacteriën gekweekt. Die zetten de ammonia van de vissen om in nuttige stoffen. Zelfs de CO2 van de vissen wordt gebruikt voor de bemesting van de groenteplanten. Een Priva-computer, die normaal wordt toegepast in gebouwautomatisering, zorgt voor de aansturing van alle systemen, vertelt Ruud Hulleman van Priva. Het retourwater van de kas moet op termijn geschikt worden gemaakt om te hergebruiken voor de viskwekerij, zodat de kringloop gesloten wordt, zoals nu al wel het geval is bij Urban Farmers in Basel. De viskwekerij is ontworpen en gebouwd door Fleuren & Nooijen.
Dankzij het aquaponic-systeem is voor de kas tot 90% minder water nodig, denkt Urban Farmers. De producten worden zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen of antibiotica geteeld. De vissen worden goed verzorgd, krijgen voeding van hoge kwaliteit en worden diervriendelijk verwerkt.
Transparantie en beleving
Een deel van de kas is afgezet als bezoekerscentrum. Het spectaculaire uitzicht vanaf de bovenste etage op de stad Den Haag is een bonus. In het complex op de zesde etage komt een bezoekers- en vergaderruimte met een mobiele keuken en een glazen wand, met zicht op de achter liggende viskwekerij. Transparantie en beleving zijn de kernwoorden waar het in dit gebouw om draait. Maar dat is niet de hoofdzaak, verduidelijkt algemeen directeur Marc Durno: “Het gaat erom dat mensen weten waar hun eten vandaan komt. Dat is de insteek achter de Urban Farmers-projecten. Maar we zijn wel een commercieel project. Onze investeerders verwachten rendement.”
Tekst/foto’s: Mario Bentvelsen.
