Beperkte aanvoer van tomaten zorgde de afgelopen tijd voor schaarste en onrust in de markt. De Nederlandse productie schaalt nu langzaam op en ook de zuidelijke landen oogsten weer volop. Het aanbod zal in april weer op volle sterkte zijn, verwacht Maurice Langeslag, commercieel manager bij Wim Peters Kwekerijen in Someren. “De energiecrisis heeft de Nederlandse tomatenproductie geschaad, maar er is bij afnemers wel meer begrip ontstaan voor onze uitdagingen en afwegingen,” zegt hij.
Alle media berichtten de afgelopen weken over dure tomaten en lege schappen op de groenteafdeling in de supermarkt. In Engeland was het zelfs extreem. Daar mocht de consument in de supermarkt maar een beperkt aantal tomaten en komkommers meenemen. “Het was een samenloop van omstandigheden. Aan de ene kant was de belichte teelt in Nederland minimaal vanwege de energiekosten en aan de andere kant bleef de teelt in Zuid-Europa achter door kou aan het begin van het jaar. Dat leidde tot schaarste, maar niet zo extreem als Engeland deed voordoen. Daar zijn supermarkten simpelweg gestopt met tomaten kopen omdat de prijs te hoog werd,” redeneert Langeslag.
Eind april pas volop geoogst
Door de hoge energieprijzen en het donkere weer komt de Nederlandse tomatenteelt later op gang dan anders. De eerste twee maanden zijn hier en daar de lampen wel weer aangezet, vanwege de daling van de stroomtarieven. Maar nog altijd komt de oogst later dan in 2021, het laatste normale jaar.
Ook bij Wim Peters gaan er nu pas mondjesmaat tomaten weg. “Het donkere weer heeft de boel vertraagd. Na week 12 zijn we met alle traditionele teelten pas minimaal in productie. Een maand later hebben we pas substantiële aantallen. In de winter stond er alleen een kleine teelt van smaak-trostomaten, op contract.” Begin 2022 nam de kwekerij afscheid van veiling ZON en nam het de verkoop in eigen hand. Dat is goed bevallen, geeft Langeslag aan. “Klanten vinden de korte lijnen prettig, het werkt drempelverlagend. We zetten nu vaak complete teelten op voor exporteurs of supermarkt-leveranciers in heel Europa.”
Zekerheid wordt meer waard
De tekorten gaan nu afnemen, de prijzen zullen weer dalen. Langeslag: “Spaanse trostomaten brachten tot voor kort nog 3 euro per kilo op, nu is dat 2 euro. Het laat zien dat het aanbod toeneemt. Zelf hebben we geen angst voor een ophoping van aanbod straks, want we zijn niet afhankelijk van de kortstondige vraag. Maar in de daghandel zal het na april niet best meer zijn. Dat is soortafhankelijk natuurlijk. Het kan best zijn dat grove tomaten er goed vanaf komen, nu de vraag in de hogere prijsklasse afneemt.”
De verkoper is niet bang dat schaarste en onrust de Nederlandse tomaat blijvend zullen schaden. “Ik denk juist dat er meer begrip is ontstaan voor onze uitdagingen en afwegingen. We kunnen niet altijd, koste wat kost, op volle kracht doorgaan. Daar zijn afnemers zich nu wel meer bewust van geworden. Ze zien nu ook het verschil in kwaliteit met andere leveranciers waar ze tijdelijk naar moesten uitwijken. Zekerheid van beschikbaarheid en kwaliteit wordt hen nu wellicht meer waard.”
Tekst: Astrid Zoumpoulis
