Is het haalbaar om bestaande industriële gasketels te elektrificeren? Een speciaal consortium onder leiding van TNO probeert een antwoord op deze vraag te vinden. Het consortium met daarin Eneco, Cal trading, Huikeshoven, LTO Glaskracht en ketenorganisatie voor oliën en vetten MVO wil hiermee bijdragen aan een aanzienlijke CO2-reductie.
In Nederland staan momenteel ruim 5.000 gasgestookte vlamketels die warmte leveren. Omdat een aanzienlijk deel van deze ketels warmte levert voor de (glas)tuinbouw, richt het consortium zich onder andere op de tuinbouw.
Win-win-situatie
Naast het terugdringen van de CO2-uitstoot is het voornemen om gasketels te elektrificeren ook een reactie op het toenemende aanbod van duurzame energie. Op erg zonnige of winderige dagen is de productie van respectievelijk zonne- en windenergie vaak hoger dan de vraag. Op deze momenten zorgt het ‘overschot’ aan duurzame stroom voor goedkopere tarieven. Wanneer gebruikers van gasketels de ketel op die momenten kunnen laten draaien op groene stroom zorgt dit voor voordeel op zowel het financiële als het duurzame vlak.
Van gasketel naar hybride ketel
Voor het elektrificeren van de ‘baseload’ warmtevraag zijn momenteel zogenoemde Power2heat-opties als een warmtepomp en electroboilers een optie. In de glastuinbouw is het echter belangrijk om op flexibele basis warmte te kunnen leveren. De technieken met een hoger rendement (COP) die hiervoor beschikbaar zijn, zijn nu nog te kostbaar qua investering. Als alternatief hiervoor zien de projectpartners potentie in het omturnen van bestaande industriële gasketels naar hybride ketels, die flexibel opereren en reageren.
Retrofit
Voor een geleidelijke overgang naar hybride ketels onderzoekt het consortium het concept ‘Retrofit’. Hierbij worden gasketels tijdens terwijl ze hun werk doen beetje voor beetje geschikt gemaakt voor werking op elektriciteit. De ketel wordt voorzien van elektrische elementen en krijgt een regeling waarbij op basis van het aanbod van duurzame elektriciteit kan worden overgeschakeld op elektriciteit. Uitgangspunten hierbij zijn dat de retrofit-oplossing eenvoudig uitvoerbaar is en kostentechnisch interessant is.
Praktijkcases
TNO gaat de mogelijkheden van het retrofitconcept onderzoeken aan de hand van drie praktijkcases in de tuinbouw, de gebouwde omgeving en de industrie. Aan de hand van deze cases hoopt het consortium onder andere issues met de garantie en certificering van hogedrukketels en gelimiteerde netaansluitingen bij bedrijven op te lossen. De resultaten van het onderzoek bij de praktijktoepassingen moeten inzichtelijk maken wat de technische en economische randvoorwaarden zijn om gasketels binnen twee jaar op grote schaal via retrofit hybride te maken. De eerste resultaten komen begin 2019 beschikbaar.
Bron: TNO. Foto: Technokas/Fotostudio GJ Vlekke.
