Net als veel anderen, is anjerteler Erik Zuurbier teleurgesteld in de politiek. De energiebelastingmaatregelen die over ruim een maand ingaan, zijn buitensporig en gaan de sector zwaar raken, vindt hij. “Je doet je stinkende best om het energieverbruik terug te brengen en als dank krijg je een schop na. Ze weten in Den Haag echt niet waar ze mee bezig zijn.”
Nog even en de glastuinbouw moet eraan geloven. De overheid gaat het verlaagd belastingtarief voor gas in de tuinbouw afbouwen. Gemiddeld zal het tarief met ongeveer 14% per jaar stijgen. Daarnaast wordt de inputvrijstelling voor WKK beperkt en er komt een CO₂-heffing aan, gekoppeld aan de hoeveelheid gas die een bedrijf verstookt.
Vooral kleinverbruikers krijgen een enorme lastenstijging voor hun kiezen. Ook de firma G. Zuurbier en Zn. in Heerhugowaard behoort daartoe. Het bedrijf teelt op 1,3 ha een breed assortiment aan standaard- en trosanjers. Erik Zuurbier maakt zich zorgen over de toenemende lastendruk. En hij is niet de enige.
Meer kunnen we niet doen
“We hebben het gasverbruik de afgelopen jaren al flink teruggebracht: van 250.000 kuub naar 60.000 kuub. Als beloning gaan we nu meer energiebelasting betalen,” zegt de ondernemer. “Dat is niet te verteren. Meer dan we nu al doen, kunnen we niet doen. We zijn al koud gaan telen en we hebben de 150 watt gloeilampen vervangen door 9,3 watt LED-lampen − puur voor dagverlenging − wat bijdroeg aan een reductie van 40.000 kWh per jaar. We zitten in een buitengebied, we kunnen dus niet aansluiten op een gezamenlijk aardwarmtenet. Op een kleinschalig bedrijf overstappen naar een duurzame energiebron, betekent een forse investering. Dat zou ik alleen doen als het zeker was dat mijn zoon het bedrijf ooit gaat voortzetten, en daar is het nog te vroeg voor.”
Langetermijnvisie nodig
De teler ergert zich mateloos aan het jojo-beleid van de overheid. “Er is geen peil meer op te trekken. Dan willen ze dit, dan weer dat. Een langetermijnvisie is ver te zoeken, en die heeft de tuinbouwsector juist hard nodig om planmatig te verduurzamen én te overleven. Er wordt veel van ons gevraagd, maar het is een en al eenrichtingsverkeer. En ondertussen zien we de besluitvormers dagelijks rollebollend over straat gaan. Wij staan erbij en kijken ernaar. Ik verbaas me erover hoe stil het blijft om me heen. Ik hoor maar weinig kritische geluiden. Een meerderheid heeft een instelling van: ‘slikken en doorgaan, we kunnen er toch niets aan veranderen’.”
Kwaliteit verbeterd
Voor het eigen bedrijf voorziet Zuurbier een fors hogere energierekening in 2025. “Hoeveel precies, dat moeten we afwachten. Gelukkig heeft de koude teelt uiteindelijk een positief effect gehad op de omzet. We zijn wel iets terug gegaan in stelen, maar omdat we rustiger telen is de kwaliteit een stuk beter en dat wordt goed betaald. We hebben veel minder tweede kwaliteit sinds we kouder telen. Tijdens de energiecrisis was het nog even zoeken naar de randjes en teelden we soms té koud, alleen tegen vorst. Maar inmiddels weten we tot hoever we kunnen gaan en hebben we de teelt bij het nieuwe temperatuurregime goed in de vingers.”
Tekst: Astrid Zoumpoulis