Er wordt veel gesproken over weerbaarheid, waarbij het soms alleen over de microbiologie in het wortelmilieu gaat. De microbiologie staat terecht in de belangstelling, want er is nog veel te ontdekken en te leren. Van belang is dat analysetechnieken, die een breed spectrum van de microbiologie laten zien, de weg vinden naar de glastuinbouw. Maar weerbaarheid is meer.
Het omvat de hele zelfbescherming van planten tegen verstoringen vanuit de omgeving van de plant. Planten hebben een scala aan mogelijkheden om zich te beschermen. Die worden ingezet zonder dat we het beseffen. Sterk en gestaag groeiende planten kunnen de eigen weerbaarheid het best inzetten. Die is sterk te beïnvloeden door teeltmaatregelen. Nu er veel nieuw geplant is, geeft dat weer een nieuwe kans om de weerbaarheid van de plant te benutten en te stimuleren. Het gaat om het telen van een sterke plant, die ook nog eens snel en vruchtbaar is. Het kunstje dat elk jaar de uitdaging van de teler is.
Assimilatiebalans
Een sterke plant is in balans, groeit gestaag en ontwikkelt zich zonder haperen. De energie moet voldoende zijn voor groeipunten, zich ontwikkelende vruchten, maar ook voor wortels. Bij het denken over de assimilatenbalans moet dat worden meegenomen. Weerbare planten hebben baat bij een sterk wortelgestel. Dat heeft belangrijke invloed op de hormoonhuishouding in de plant en daarmee op bovengrondse ontwikkelingen. Fytohormonen, zoals cytokinen en auxinen, zijn organische verbindingen die in een deel van een organisme worden gevormd en naar een ander deel vervoerd, waar zij hun fysiologisch proces uitoefenen. Cytokinen, die in de wortels worden gevormd, zijn belangrijk voor de bovengrondse groei.
Belang van goede wortels
Stilstand in wortelgroei is daarom net zo slecht als een hapering in bovengrondse groei. Voor wortelvorming dient voldoende energie over te zijn en ook voldoende trainingsarbeid. De wortels moeten elke dag werken door de planten water te laten verzetten. Er is ruim water aanwezig in de volgezette matten, dus moet de planten elke dag voldoende water verdampen. Of dat nu met buizen of via luchtbeweging is, is minder van belang.
Luchthuishouding
Zorg ook dat de luchthuishouding in de groeimedia op het juiste peil komt. Zuurstof is van levensbelang voor het functioneren van de wortels en – naar mijn overtuiging – ook voor goed microbiologisch leven dat zich ontwikkelt. Laat de matten vlot interen naar het juiste watergehalte. Zo bezien is het vooral de teler zelf die de weerbaarheid van de plant stuurt: aantast, beperkt of juist stimuleert.
Tekst: Geerten van der Lugt, Adviseur gewas, water en plantenvoeding
