Dat de waterkwaliteit hoogwaardig moet zijn, daar is iedereen het over eens. Goed water is noodzakelijk voor een gezonde plant, een goede groei met weinig ziektes. De vraag is wat nu precies de definitie is van waterkwaliteit en wellicht dat er nog wel meer achter de schermen speelt wat tot nu toe over het hoofd is gezien.
In de tuinbouw zien telers waterkwaliteit vaak als water dat al dan niet is ontsmet, is gefilterd, de juiste EC en pH heeft en dat de juiste verhouding aan mineralen bezit. Dit is een technische benadering. Een goede waterkwaliteit op deze manier omschrijven, wil niet zeggen dat de vitaliteit – de energiewaarde van het water – ook op niveau is. Helaas of gelukkig is er op het gebied van de watervitaliteit nog ruimte voor verbetering.
Vanuit de benadering hoe dichter bij de natuur hoe sterker, zullen we echter een dergelijke vitaliteit nooit verkrijgen door middel van ontsmetten, verhitten, doden of steriel maken. Deze technologische apparaten of methodes hebben een werking op harde, forcerende wijze. Dit is een manier van bestrijden die de balans van het teeltsysteem vanuit de natuur gezien ondermijnt en het systeem alleen maar verder in disbalans brengt.
Water vrij laten stromen
Waar technologische apparatuur het resultaat op harde wijze forceert, is ware watervitaliteit vanuit de natuur gezien alleen te verkrijgen met vriendelijke methodes die dicht bij de natuur staan. Het vrijelijk laten stromen van water over een waterval en het wervelen door een wervelpijp, lucht mee laten zuigen in het gietsysteem middels een venturi zijn eenvoudige, dicht bij de natuur staande toepassingen die het water op een zachte manier behandelen en vitaal maken. Hetzelfde geldt bij het water behandelen door middel van een lavafilter, het water loopt hiermee door een lavabed met microbiologie. Hiermee wordt op een vriendelijke manier het water behandeld, van ziektes ontdaan en de wortelexudaten keurig omgezet naar voeding voor verder leven.
Balans in het teeltsysteem
Het wonderlijke van de toepassingen die dicht bij de natuur staan is dat de investering op het lavafilter na, zeer te over zien zijn. Waar bij de technologische waterontsmetting de terugkomende kosten van onderhoud en energie of middelen aanzienlijk zijn, hebben de natuurlijke varianten zeer lage terugkomende kosten. Best wonderlijk dat wezenlijke watervitaliteit alleen te verkrijgen is met eenvoudig natuurprincipes die qua investering nauwelijks kosten veroorzaken.
Wanneer we de hogere intelligentie van de natuur begrijpen en aanwenden in het technologische teeltsysteem, ontstaat er een balans in het teeltsysteem. De angst voor ziektes en bestrijden zal dan tot het verleden gaan behoren.
Tekst: Theo van der Knaap, adviseur bedrijfsecologie, beeld: Marleen Arkesteijn