Het vrachtverkeer over het Kanaal is hervat. Voor Nederlandse vruchtgroenten had de tijdelijke grenssluiting weinig gevolgen. Meer hangt af van het definitieve onderhandelingsresultaat over de Brexit. Voor tomatenteler Frans van Nieuwkerk uit ’s-Gravenzande is het Verenigd Koninkrijk de voornaamste afzetmarkt.
Of het Verenigd Koninkrijk zijn belangrijkste afzetmarkt blijft wanneer de oogst in maart weer op gang komt, moet Van Nieuwkerk afwachten. “Spanje mag in de nieuwe situatie het spits afbijten. Harde prijsafspraken zijn nu lastig te maken en daar maakt Marokko handig gebruik van”, zegt hij.
Marokko profiteert van onzekerheid
Bijna twee jaar geleden sprak Van Nieuwkerk in deze nieuwsbrief zijn zorgen uit over de voortdurende onzekerheid voor de Nederlandse tomatenexport naar het Verenigd Koninkrijk. Ook nu de onderhandelingen in blessuretijd doorlopen, durft de teler van ronde tomaten niet te voorspellen of er een goed werkbaar handelsakkoord aankomt.
“Wij hebben het in zoverre gemakkelijk, dat we pas in maart weer gaan oogsten”, zegt hij. “De planten staan enkele weken in de kas. Voor Spanje staat er nu veel op het spel, want daar is het hoogseizoen. Volgens handelaren kopen Britse importeurs de laatste maanden veel meer Marokkaanse tomaten. Met de producenten daar kunnen zij wel goede afspraken maken.”
Prijsafspraken onder voorbehoud
De hamvraag voor Europese exporteurs is met hoeveel of hoe weinig extra regels en kosten zij straks te maken krijgen. Spanje zal dat als eerste ondervinden. De voortdurende onzekerheid betekent niet dat de handel stil ligt of dat er überhaupt geen afspraken te maken zijn. De handel loopt wel degelijk door, maar met de nodige voorbehouden, aldus Kees van Zon van groente-exporteur Scherpenhuizen uit Eindhoven. Het bedrijf is een van de handelspartners van telersvereniging Oxin Growers, bij wie Van Nieuwkerk is aangesloten.
“Wij moeten ons indekken tegen bijkomende kosten voor bijvoorbeeld fytosanitaire controles en invoerrechten”, licht Van Zon toe. “Als na 1 januari duidelijk wordt wat dat precies betekent, zijn het de Spanjaarden die dat als eerste gaan merken. Momenteel gaan er vanuit ons land alleen kleine volumes belichte tomaten naar Engeland. Dat stelt heel weinig voor.”
Slecht jaar
Voor Van Nieuwkerk was 2020 een moeilijk jaar. “Dat gold waarschijnlijk voor iedereen die losse ronde tomaten teelt”, aldus de Westlandse teler. “Veel van ons product gaat normaliter naar het Britse foodservice kanaal en dat viel in maart weg als gevolg van corona. Vervolgens werd het dringen om de tomaten in de schappen van supermarkten te krijgen, wat leidde tot zeer lage prijzen. Het Nederlandse areaal schijnt nu met tien procent te zijn ingekrompen. Dat kan helpen, maar voorlopig blijven de cateringbedrijven en broodjeszaken gesloten. Het is te hopen dat het voorjaar in meerdere opzichten beterschap brengt.”
Tekst: Jan van Staalduinen, beeld: Oxin Growers
