Ongeveer de helft van de glastuinders in Agriport A7 kan in de loop van dit jaar overtollig water gaan infiltreren in een ondergronds wateropslag, om hier op momenten van waterschaarste weer water uit te onttrekken. Dit moet meervoudige winst opleveren: de watervoorziening in het gebied wordt duurzamer ingevuld, de continuïteit is beter gewaarborgd en telers hebben de beschikking over kwalitatief hoogwaardig gietwater. Het is nog wel afwachten of de vraag naar en het aanbod van water goed zullen matchen.
De Waterbank Agriport is een project van formaat. Alleen al vanwege de gigantische hoeveelheid leidingen die hiervoor nodig is. “Afgelopen jaar werd al dertig kilometer aan leidingwerk gerealiseerd”, vertelt Lizzy Buisman van ECW Energy. Dit bedrijf, dat werd opgericht door telers, is verantwoordelijk voor de nutsvoorzieningen binnen Agriport A7. Dit is nodig om de helft van de glastuinders in het gebied − samen zijn zij goed voor zo’n 250 ha glas − in de loop van dit jaar water te laten infiltreren in de ondergrondse wateropslag en hier ook water uit te laten onttrekken.
“Afgelopen jaar experimenteerden we al met een eerste bedrijf, om te kijken of alles technisch functioneerde. Dat verliep prima. De komende tijd worden dus meer bedrijven aangesloten. Op welke termijn alle glastuinbouwbedrijven kunnen infiltreren en onttrekken uit de waterbank is op dit moment nog niet duidelijk. Daarvoor moeten dus ook nog extra leidingen worden aangelegd.”
Niet rood staan
De waterbank werd mede gerealiseerd op verzoek van de datacenters in het gebied. Die hebben op dagen dat het kwik stijgt tot boven de 28 graden koelwater nodig. Daarvoor maken ze liever geen gebruik van leidingwater, geeft Buisman aan. “Daarom is besloten om een oplossing te realiseren in het gebied zelf. Op een diepte van 30 tot 50 meter wordt water opgeslagen, in een zandlaag die is omgeven door kleilagen. Datacenters vangen water op en infiltreren dit, maar het merendeel komt van de glastuinbouw. Wanneer het waterpeil in de bassins van de tuinbouwbedrijven te hoog wordt, wordt water geïnfiltreerd. Tot nu toe liep dit teveel aan water weg en ging dit verloren. Zowel datacenters als telers gebruiken het geïnfiltreerde water uit de opslag.”
Het principe is dat telers nooit méér water kunnen onttrekken dan ze opslaan. “Daarom noemen we het ook een ‘waterbank’. Je kunt alleen datgene opnemen wat je hebt ingebracht en niet ‘rood staan’.”
Duurzamer werken
Modellen tonen aan dat de ondergrondse wateropslag ruimte kan bieden aan 500.000 m³ water. “Het is afwachten of we dit daadwerkelijk gaan halen. Maar het is ook mogelijk dat de opslagcapaciteit zelfs nog groter is.”
Volgens Buisman zal de waterbank in meerdere opzichten een grote meerwaarde hebben voor de telers in het gebied. “Zij kunnen in principe jaarrond gebruikmaken van de waterbank, wat zorgt voor continuïteit in hun gietwatervoorziening. Daarbij werken we met hemelwater, dat uitermate schoon is. Op die manier zorgt de waterbank voor een optimalisatie van de gietwatervoorziening binnen Agriport A7. En daar zorgen de tuinbouw en datacenters sámen voor.”
‘Matchen’ van vraag en aanbod
Buisman: “Daarnaast zijn we natuurlijk veel duurzamer bezig, doordat hemelwater niet verloren gaat en telers minder gebruik hoeven te maken van omgekeerde osmose.”
Spannend is nog wel of de vraag en het aanbod van water in de waterbank goed zullen ‘matchen’. “Dit hangt vanzelfsprekend ook af van de hoeveelheid neerslag die er valt en van hoe groot de opslagcapaciteit uiteindelijk blijkt te zijn. In de loop van dit jaar hopen we hier meer zicht op te krijgen.”
Tekst: Ank van Lier
