Binnen telergroepen die ervaringen uitwisselen over de teelt van grove trostomaten onder full LED is de afgelopen maanden veel gesproken over wankleur en het voorkomen daarvan. Dit tomatentype lijkt daar wat gevoeliger voor te zijn dan andere. Wankleur hangt samen met een geringe wateropname, waardoor er ook tekorten kunnen ontstaan aan nutriënten zoals kalium. In de onbelichte teelt kan neusrot de komende maand een issue worden, dus stuur de teelt daar op tijd voor bij.
Full LED is de enige juiste oplossing voor een economisch verantwoorde en duurzame tomatenteelt in de wintermaanden. Daar is geen discussie over. Telen onder full LED vergt wel wat aanpassing in de teeltwijze, omdat de kop van het gewas minder stralingswarmte ontvangt dan onder SON-T. Wanneer de lampen aangaan en de fotosynthese van start gaat, neemt de ‘koele’ plant eigenlijk minder water en nutriënten op − met name kalium − dan wenselijk is.
Wankleurigheid
In het verleden is dit fenomeen al uitgebreid onderzocht. Toen is vastgesteld dat vooral grove trostomaten last kunnen hebben van wankleurigheid. Dat is nog steeds het geval. Om de kans op wankleurige vruchten te verkleinen dient de verdamping gestimuleerd te worden (begin bijtijds met opstoken), dient de K-opname op peil te blijven en mag de pH niet te veel oplopen. Dat is soms eenvoudiger gezegd dan gedaan, bleek tijdens de vele groepsgesprekken en onderonsjes over dit onderwerp, maar niet onmogelijk.
Het is in dit verband belangrijk om de plant voldoende generatief te houden. Sommige telers die dat stimuleren door zuiniger stikstof te geven, zijn daarin weleens doorgeschoten.
Hoe zit het nu met verrood?
Vanaf begin maart is de situatie wel flink verbeterd door de lengende, zonrijke dagen. De inbreng van kunstlicht, zowel absoluut als relatief, wordt nu snel minder. Dat gezegd hebbende, zie ik nog wel wat onderzoeksvragen en aandachtspunten voor de belichte teelten in brede zin.
Verrood licht is in de tomatenteelt nooit een groot issue geweest; onder standaard rood-blauw-groen deden de planten het altijd prima. De belichtingsintensiteit is echter gestaag opgevoerd en je kunt je afvragen of het aandeel verrood licht in de totale lichtsom die het gewas hartje winter krijgt aangeboden, nog wel optimaal is. Het zou naar mijn idee geen kwaad kunnen om daar eens op in te zoomen. Met de meerkanaals armaturen die tegenwoordig beschikbaar zijn, kan er gemakkelijk wat meer verrood licht worden aangeboden wanneer de plant daar voordeel van ondervindt.
Meer en beter meten
Wat ook beter kan en zou moeten, is meer homogeniteit in het kasklimaat. Niet alleen qua ontvochtiging (denk aan kroonschimmel bij cherrytomaten), maar ook wat betreft de horizontale en verticale temperatuurverdeling. Wie goed gaat meten, zal zien dat de verschillen soms groot zijn. Intensiever meten met warmtebeeldcamera’s op verschillende hoogten geeft veel meer inzicht en richting aan oplossingen die de verschillen kunnen verkleinen. En wat te denken van mat- en plantweging als vinger aan de pols van verdamping en wateropname? Daar waren we dit verhaal mee begonnen. Voor adequate (bij)sturing hebben telers dat inzicht echt nodig. Ik moet daar wel bij aantekenen dat geschikte apparatuur soms erg duur is. Goedkopere meetapparatuur zal een bredere toepassing zeker bevorderen. Doe er wat mee, toeleveranciers!
Onbelichte teelt
In de onbelichte teelt merk ik dat er bij de snelle omschakeling op resistente rassen soms ook goede eigenschappen verloren zijn gegaan. Dan is het toch weer even wennen en zoeken naar de juiste setpoints om het beste uit de plant naar boven te halen. Zeker nu er ook vaker onder twee schermen wordt geteeld en de vochtbeheersing moet worden ‘herontdekt’.
Dit jaar is er al vroeg sprake van behoorlijke lichtniveaus. Om dat licht adequaat om te zetten in groei, moest er ook meer warmte worden gegeven.
Anticiperen op neusrot
Eind april, begin mei kan er ook weer wat neusrot verschijnen bij gevoelige rassen. Wapen je daartegen door de EC in bedwang te houden en voldoende calcium te verstrekken. De kalium-, magnesium- en ammoniumgift mag iets omlaag. Stuur voldoende op groei, want de ervaring leert dat schrale gewassen extra gevoelig zijn. Sluit ramen en schermen op tijd, zodat de plant rustig op spanning kan komen voor de nacht intreedt.
Tekst: Willem Valstar, Stargrow Consultancy; beeld: Normec Groen Agro Control
