Zoals het er nu naar uitziet, zullen we houtig kleinfruitgewassen in de toekomst grotendeels fossielvrij moeten telen. In een deskstudie is door Wageningen University & Research in samenwerking met Delphy nagegaan wat de mogelijkheden zijn bij deze gewassen. Daarvoor is er gesproken met telers en zijn de belangrijkste resultaten van onderzoeken in binnen- en buitenland met bramen en frambozen op een rij gezet.
Tussen en soms ook binnen de bedrijven is de variatie in bedrijfsuitrusting, teeltperiode, gas- en CO2-verbruik groot. De onderzoeksgegevens van bramen en frambozen geteeld onder glas zijn beperkt en er zijn dus nog veel vragen.
Energiegebruik reduceren
Om fossielvrij te telen is het vooral belangrijk om het energiegebruik zo ver mogelijk te reduceren. Dit kan door isolatie, maximaal gebruik te maken van natuurlijke bronnen (zon) en toepassing van Het Nieuwe Telen. Het gebruik van aardwarmte is helaas niet overal mogelijk.
Daarnaast is het bij fossielvrij telen zinvol om het CO2-verbruik te beperken, grotendeels of volledig gebruik te maken van elektrische energie, assimilatiebelichting, teeltintensivering, energiezuinige vochtbeheersing met warmtepomp en warmteoogst in de zomer met ondergrondse warmteopslag (aquifer). De verschillen in kosten zijn echter groot. Dit onderzoek is gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron.
Tekst: Jan Janse
