De levering van restwarmte uit de haven van Rotterdam aan de glastuinbouw in het Westland en aan huishoudens in de regio Den Haag is een stap dichterbij gekomen, nu de Gasunie de eerste fase van een hoofdtransportnet voor warmte door Zuid-Holland verder gaat ontwikkelen. Deze ‘Leiding door het Midden’ is naar verwachting vanaf 2023 operationeel.
Het is de eerste keer dat het Rijk in een warmwaterproject stapt. Tot nu toe waren vooral gemeenten en soms provincies betrokken bij de energietransitie van gas naar restwarmte, met wisselend succes. Steeds bleek de aanleg van de leiding, waar al jaren over wordt gepraat, een stap te ver voor private bedrijven.
Realisatie
Eneco nam enige jaren geleden het initiatief tot de ontwikkeling van de ‘Leiding door het Midden’. Die activiteiten draagt zij nu over aan Gasunie, dat de bakens verlegt nu de gaskraan in Groningen al in 2022 dicht gaat. In de nieuwe constructie concentreert Eneco zich op de finale levering van warmte aan huishoudens en bedrijven in de Haagse regio.
Betrokken partijen verwachten in 2020 een definitief investeringsbesluit te kunnen nemen. Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat kondigt een ‘actieve betrokkenheid van het Rijk’ aan in de realisatie van de hoofdinfrastructuur. De overheid steunt het project nog dit jaar met 15 miljoen euro en trekt 75 miljoen euro uit voor de periode 2020-2030.
Reacties
Volgens Ulco Vermeulen van Gasunie kan hiermee op relatief korte termijn de CO2 emissie worden gereduceerd. “Het past naadloos bij onze ambitie om ons verder te ontwikkelen naar een breed open energie-infrastructuurbedrijf. Naast aardgas en groen gas richten wij ons ook op het transport van waterstof, lng en CO2, waarbij partijen nu ook non-discriminatoir toegang verkrijgen, tot de levering van warmte.”
Kees-Jan Rameau van Eneco is verheugd dat het project breed wordt omarmd. “In onze nieuwe rol als gebruiker van de ‘Leiding door het Midden’ gaan wij duurzame warmte aanbieden aan onze bestaande klanten in de Haagse regio. En werken we aan stevige groei van ons aantal duurzame warmteklanten in Zuid-Holland.”
Jacco Vooijs, voorzitter van Glastuinbouw Westland, is erg blij met het nieuws. ”We werken al jaren aan de mogelijkheid om restwarmte uit het havengebied in de Westlandse glastuinbouw te gaan benutten. Met een warmteleiding zoals nu aangekondigd wordt dat werkelijkheid”, zegt Vooijs in het AD. Vanuit Glastuinbouw Nederland en Glastuinbouw Westland is daar hard aan meegewerkt: “Er zijn warmtecoöperaties opgericht in heel het gebied. En de plannen zijn concreet gemaakt, in samenhang met de doorontwikkeling van geothermie en andere duurzame oplossingen. Het onlangs gesloten Klimaatakkoord heeft een positieve en belangrijke rol gespeeld bij het ondersteunen van zowel het Warmte Systeem Westland als deze warmtetransportleiding.”
Aftakking
De hoofdleiding krijgt een aftakking bij Delft voor de warmtelevering aan de glastuinbouw. Daarnaast is de nieuwe Vondelingenplaat-leiding voorzien om restwarmte vanuit verschillende bedrijven uit de haven te kunnen aanvoeren. Havenbedrijf Rotterdam en Gasunie werken samen aan deze ontwikkeling. De hoofdinfrastructuur wordt gereguleerd en biedt toegang aan verschillende aanbieders van bronnen, waaronder aardwarmte, en de bedrijven die in de omliggende gemeenten warmte leveren aan huishoudens, met Gasunie als de voorziene onafhankelijke warmtetransportbeheerder.
Capaciteit
De ‘Leiding door het Midden’ krijgt een capaciteit van 250 MW en zal daarmee een deel van de warmtevraag in de regio Westland en Den Haag invullen. De haven van Rotterdam heeft ruim voldoende aanbod van restwarmte, ook om toekomstige groeiende warmtevraag te kunnen faciliteren. Volgens Allard Castelein, CEO van het Havenbedrijf Rotterdam is in de haven voldoende warmte beschikbaar om 500.000 huishoudens en een belangrijk deel van de glastuinbouw van warmte te voorzien. Daarmee kan op jaarbasis een CO2-reductie van 2 tot 3 miljoen ton worden bereikt.
Tekst: Mario Bentvelsen