Kwekerij Antonia was in 2017 de eerste die een gelijkmatig klimaat realiseerde met een systeem van twee verschillende ventilatoren. De ene trekt droge lucht door het scherm heen, de andere mengt het met de kaslucht. Zowel ’s zomers als ’s winters leidt dat tot een gelijkmatiger klimaat. Gerberateler Frans Mans heeft nu zo’n drie jaar ervaring.
Toen hij rond 2012 verkaste naar het Gelderse Tuil koos gerberateler Frans Mans voor ventilatie met de zogenaamde Nivolatoren van Nivola. Dat gaf toch niet helemaal de gewenste vocht- en temperatuurverdeling. Daarop werd het systeem doorontwikkeld tot de Nivolution met twee soorten ventilatoren. De ene ventilator haalt koele droge lucht van boven het scherm naar beneden. De andere ventilator die vijf tot zeven meter verderop hangt mengt die lucht met de warme kaslucht. Mans heeft nu enkele jaren ervaring.
Temperatuur verlagen in zomer
De inzet in zomer en winter is natuurlijk heel verschillend. “In de zomer gebruiken we het ventilatiesysteem om ’s avonds de temperatuur omlaag te krijgen onder het verduisteringsdoek. Dat lukt vrij aardig. Ik kan het vergelijken met een andere kasafdeling waar niet zo’n systeem hangt. Daar blijft het toch 2ºC warmer. Tenzij je natuurlijk een kier trekt, wat je eigenlijk niet zo vaak wilt doen om verschillen te voorkomen”, vertelt hij.
Verdamping sturen in winter
In de winter zet hij het systeem in om de verdamping te sturen en te koelen. “We willen het liefst zo weinig mogelijk een kier in het scherm trekken. We sturen de luchtbeweging rond de bloemen in principe zonder groeibuis. Als je moet koelen – bijvoorbeeld om uit te komen op een nachttemperatuur van 13-14ºC – lukt dat goed met een gesloten scherm zo lang het buiten beneden de 8ºC blijft. Daarboven valt het niet mee en moet je toch gaan kieren. Maar veel minder vaak als in de andere afdeling.”
Horizontale temperatuurverschillen heel klein
Het resultaat is een gelijkmatiger klimaat en minder stoken om vocht kwijt te raken. In het begin heeft onderzoeker Peter van Weel metingen verrichten. Daaruit bleek dat de horizontale temperatuurverschillen heel klein zijn.
Eigenlijk is de inzet sinds het startjaar steeds hetzelfde geweest. Een gelijkmatig klimaat tegen een relatief lage investering en lage verbruikskosten. Hij heeft er wel over gedacht om het systeem uit te breiden naar de andere afdeling, maar door andere prioriteiten is dat er nog niet van gekomen.
Tekst: Tijs Kierkels, beeld: Wilma Slegers
