Een gigantische Tesla-batterij in Zuid-Australië blijkt het stroomnet heel stabiel te maken, zichzelf in maanden terug te verdienen en de stroom een stuk goedkoper te maken. Het vormt daarmee een aantrekkelijk alternatief voor gascentrales. Ook in Europa worden steeds vaker grote batterijen op het net aangesloten. Nieuwe concurrentie voor WKK’s of niet? Stijn Schlatmann van BlueTerra reageert.
De Tesla-batterij van 100 MW heeft in de eerste vier maanden na oplevering ruim de helft van alle stroomcorrecties van het net van de deelstaat Zuid-Australië voor haar rekening genomen. Hierdoor werden de kosten van ‘opvangacties’ met 90 procent verlaagd. De eigenaar van de batterij, Neoen, kon telkens heel snel de laagste prijs bieden voor het opvangen van onregelmatigheden. Gascentrales hadden het nakijken.
Kostenbesparing
Alleen al voor consumenten levert de Tesla-batterij een besparing op van bijna 10 miljoen Australische dollar per maand, ruim 6 miljoen euro, zo luiden de schattingen. De totale kosten van de batterij zijn nooit publiek gemaakt, maar de 50 miljoen dollar die Zuid-Australië er vermoedelijk in heeft geïnvesteerd, waren na zo’n vijf maanden al terugverdiend, los van de besparingen op de kosten van stroomuitval bij bedrijven.
Batterijen in Europa
Dat soort cijfers spreken ook elders in de wereld beleidsmakers aan. In Californië was al eerder een forse batterij in gebruik genomen, Engeland pronkt sinds begin dit jaar met ‘de grootste buurtbatterij van Europa’ en in Vlissingen werd ruim twee jaar geleden de eerste grote batterij op het net aangesloten. Sinds vorige week gaat de titel van ‘grootste in Europa’ naar een batterij van 45 MW van het Nederlandse energiebedrijf Eneco in Duitsland. Een bedreiging voor Nederlandse WKK’s?
Nederlandse situatie
Stijn Schlatmann, directeur van BlueTerra: “De toepassing van de Tesla-batterij op deze schaal in Australië is een interessante ontwikkeling. Op korte termijn is deze batterijtechnologie in de meeste gevallen nog te kostbaar voor de Nederlandse situatie. De opbrengst van frequentiebalancering, flexibel vermogen en noodstroom ligt in Nederland lager dan in Australië en de behoefte aan noodstroom en het aantal storingen komen ook minder frequent voor. Ook liggen de nettarieven lager.”
Concurrentie voor WKK’s
Schlatmann vervolgt: “Frequentiebalancering (FCR) is op dit moment het meeste waard en de meeste batterijen zijn geschikt om dit te leveren. Deze markt zal echter snel verzadigd zijn. Warmtekrachtinstallaties (WKK’s) kunnen veel langduriger energie leveren dan een batterij, waardoor WKK juist beter past op de day-ahead, intraday en noodvermogen markten. Uit de Nationale Routekaart Energieopslag blijkt dat er door de energietransitie zowel vraag ontstaat naar flexibiliteit op minuten- en urenschaal, als op een schaal van enkele dagen tot enkele weken. Beide technieken vullen elkaar aan en zijn nodig. Met een verdere kostendaling van batterijen ontstaat er wel concurrentie voor WKK’s op de onbalansmarkt en de FCR-markt.”
Zijn conclusie: “Met een verdere kostendaling van batterijen, eventueel in combinatie met batterijen in elektrische auto’s, lijkt er ruim voldoende flexibiliteit op het elektriciteitsnet te ontstaan om kortdurende onbalans op te heffen, maar voor langdurige onbalans zijn andere technieken nodig.”
Tekst: Mario Bentvelsen. Foto: Tesla.
