De economie trekt aan, zo konden we op Prinsjesdag opgelucht constateren. En dat na een uiterst onzekere periode, waarin de gevolgen van de wereldwijde pandemie lang onduidelijk bleven. Voor de glastuinbouw is die onzekerheid nog lang niet voorbij. De geopolitieke onrust doet de energieprijzen in korte tijd naar recordhoogte stijgen. Dat heeft inmiddels ook gevolgen voor de grondstoffenmarkt.
Afgelopen maanden schreef de redactie al regelmatig over stijgende grondstofprijzen als gevolg van corona. Havens, die tijdelijk moesten sluiten, containertransport dat eerst stil kwam te liggen en daarna niet meer te betalen is. In de wandelgangen hoorden we al dat er daardoor ook zorgen waren over de beschikbaarheid van meststoffen.
Minder productie meststoffen
Die situatie dreigt uit de hand te lopen, nu de energieprijzen in drie maanden tijd naar recordhoogte zijn gestegen. Diverse media meldden deze week dat onder andere de Noorse kunstmestproducent Yara haar productie met 40% terugschroeft. Dit als gevolg van de recordhoogte van gasprijzen voor dit veel energie vergende productieproces. De hoge prijzen tasten de winstgevendheid aan bij kunstmestproducent Yara en verlagen de marges op de ammoniakproductie. En dan is het eigenlijk heel logisch; dan ga je minder maken totdat het tij keert. Het terugschroeven van de kunstmestproductie treft ook de Zeeuwse locatie Sluiskil. Het bedrijf rekent op dit moment verschillende scenario’s door, waaronder het uitvoeren van onderhoud. De prijs van afgeleide stikstofmeststofffen – onmisbaar voor de tuinbouw – zullen hierdoor in het vierde kwartaal fors stijgen.
De prijzen van andere meststoffen, zoals kalium, fosfaat en magnesium stijgen ook door. Dit heeft deels te maken met een grotere vraag en deels doordat Aziatische producenten moeten stoppen als gevolg van hoge energieprijzen of milieumaatregelen.
Alarm slaan
Voor tuinbouwondernemers is dit opnieuw een zorg erbij. De grotere bedrijven hebben de afspraken voor de levering en prijzen voor langere tijd vastgelegd in contracten. Dus het zal nog even duren voordat het hen raakt. Maar enigszins anticiperen, zoals op de energieprijzen, is voor het gebruik van meststoffen niet mogelijk. Zonder meststoffen geen productie en kwaliteit.
Maar het is niet alleen de meststoffenfabrikant die alarm slaat. Ook de prijzen voor verpakkingen stijgen rigoureus, evenals voor andere productiemiddelen. Kortom, de marges op eindproducten nemen plots sterk af, want ook de prijzen met afnemers zijn voor langere tijd vastgelegd. Dit is uiteraard een situatie die geen stand kan houden.
Tekst: Pieternel van Velden
