Kas, bedrijfsruimte, nieuwbouw; het zijn weer actuele thema’s in de glastuinbouw. Natuurlijk is het belangrijk wat je bouwt en hoe je bouwt, maar nog belangrijker is naar mijn mening waar je bouwt. Kies je voor vernieuwing of uitbreiding van je bedrijf veilig op de bestaande locatie, omdat het bedrijf van de buurman nu eenmaal maar één keer te koop komt? Of kijk je voor een groeilocatie over de grenzen van de gemeente, de provincie, van Nederland of zelfs Europa?
Het zijn vragen die elke ondernemer met ambitie zich zou moeten stellen. Er zijn grote Nederlandse groentetelers neergestreken in landen als Tunesië met als doel het Europese aanvoerseizoen te verlengen. Ik lees ervaringen van siertelers die bedrijven zijn gestart in Colombia, Guatemala of China met als doel nieuwe markten te veroveren.
Maar ook bij de keuze voor Nederland zijn er argumenten om het vertrouwde teeltgebied te verlaten. Zijn er teeltgebieden waar de energiebehoefte beter en goedkoper kan worden ingevuld, door samenwerking, een aardwarmteproject of beschikbare restwarmte? Biedt productie in directe nabijheid van de afzetmarkt belangrijke voordelen? Vragen die essentieel zijn voor een afgewogen antwoord op de vraag waar je wilt bouwen.
En hoe zit het met de beschikbaarheid van arbeidskrachten op de mogelijke nieuwe teeltlocatie? Gaat het kader van je bedrijf mee naar een nieuwe locatie, of moet je ter plaatse een groot deel van het team opnieuw werven en opleiden.
Ook voor onze toekomstplannen zit ik als geboren Westlander goed in Bleiswijk. Dichtbij de markt, mogelijkheid van aardwarmte en het dorp blijkt populair bij Poolse medewerkers. In het dorp kunnen ze boodschappen doen bij hun eigen supermarkt en de steden Den Haag en Rotterdam liggen binnen handbereik.
Opmerkelijk blijft het dat je nog vaak – te vaak – hoort dat telers wel de vertrouwde kerktoren van hun geboortedorp moeten kunnen zien. Natuurlijk, het is best ingrijpend om je gezin weg te halen uit de vertrouwde omgeving en te verhuizen naar een teeltlocatie 50 of 200 km verderop. Om over emigreren nog maar te zwijgen. Een tweede of derde bedrijf elders in Nederland betekent echter niet dat je ook je privéleven per se moet meeverhuizen. Feit is wel dat als je de kerktoren ten koste van alles wil blijven zien, dit weleens ten koste van alles kan gaan.
Maikel van den Berg
Paprikateler in Bleiswijk
