Snoeptomatenkwekerij Vitensa uit Vierpolders gebruikt op twee afdelingen een meetsysteem met meerdere draadloze matsensoren in combinatie met een gebruikersapp voor smartphones. Het geeft teler Dennis van der Knaap 24/7 inzicht in het watergehalte, de EC en de temperatuur in het wortelmilieu. “Afwijkingen tussen de matten zijn direct zichtbaar, zonder in te bellen op de klimaatcomputer”, zegt hij. “Bovendien geven meer meetpunten een betrouwbaarder beeld.”
Dennis van der Knaap en medevennoot Robin Grootscholten telen 7,2 ha rode, gele, oranje en bruine snoeptomaatjes. Het bedrijf is aangesloten op het vorig jaar in gebruik genomen aardwarmtenet in Vierpolders en past geen groeilicht toe. Samen met een collega exploiteren zij sinds enkele jaren een tweede bedrijf in het naastgelegen Brielle.
Van der Knaap is eindverantwoordelijk voor de teelt. Hij was één van de eerste gebruikers van het GroSens MultiSensor systeem, dat zo’n 2,5 jaar geleden door Grodan werd geïntroduceerd. “Wij zijn altijd graag bezig met proeven en dit systeem leek ons wel wat”, vertelt de ondernemer. “We begonnen op één afdeling van 7.000 m2, waar we drie sensoren gebruiken. Daarnaast heb ik nog een afzonderlijke handmeter om plaatselijk aanvullende metingen te verrichten. Dat doe ik niet dagelijks, maar wel met enige regelmaat en zeker wanneer een mat een afwijkend gewasbeeld te zien geeft.”
Betrouwbaar beeld
Iedere sensor beschikt over zes voelers die in de zijkant van de mat worden gestoken en permanent het watergehalte, de EC en de temperatuur in de mat registreren. Omdat de meetpunten op verschillende hoogtes in de mat zitten – drie bovenin en drie onderin – geven zij een betrouwbaardere weergave van de situatie in de mat dan het geval zou zijn bij slechts één meetpunt. Door meerdere sensoren toe te passen, wordt ook een representatief beeld verkregen voor de hele afdeling.
De sensoren zijn allemaal voorzien van een zender. Deze geeft de data draadloos door aan een centrale ontvanger, die is aangesloten op de klimaatcomputer. Het bijbehorende softwarepakket geeft de data weer in overzichtelijke grafieken. Van der Knaap: “Je ziet zowel de gemiddelde meetwaarden als de waarden per sensor, dus eventuele afwijkingen tussen de matten zijn direct zichtbaar.”
Handige app
Om het gebruiksgemak te vergroten heeft de producent vorig jaar de speciale e-Gro app ontwikkeld voor smartphones. Bij het ontwikkelingstraject waren vijf gebruikers van het eerste uur betrokken, waaronder Van der Knaap. Hoewel de app volgens de teler nog niet volledig is uitontwikkeld, heeft hij hem sinds augustus in gebruik en vindt hij het handig gereedschap.
“Ik heb altijd zicht op de situatie, of ik nu in de kas loop, thuis op de bank zit of ergens op een feestje ben”, verklaart hij. “Vooral de alarmfunctie is erg handig. Zodra het watergehalte, de EC of de temperatuur een vooraf ingestelde grenswaarde overschrijdt, krijg je daarvan bericht. Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer de mat te snel inteert. Zodra het alarm afgaat, kijk ik even in de app wat er aan de hand is en heb ik gelegenheid om eventueel een corrigerende maatregel door te voeren. Om de situatie te kunnen volgen, hoef ik dankzij deze app niet steeds in te bellen op de klimaatcomputer. Als ik echt aan de knoppen wil draaien moet dat nog wel.”
De ondernemer merkt op dat er in elke teelt meerdere momenten voorkomen waarop hij achteraf bezien had willen ingrijpen. “Meestal gaat het dan om het naar voren halen van een gietbeurt of om een extra beurtje in de namiddag. Wat minder vaak voorkomt, maar waar iedere teler naar mijn idee toch eens in de vijf jaar mee te maken krijgt, is dat de installatie uitvalt of op een moment van onoplettendheid zelfs is uitgezet. Dan is het echt heel handig wanneer je even een seintje krijgt.”
Logische vervolgstap
Sinds 2014 brengt Grodan twee matsensoren op de markt: de flexibele, enkelvoudige handmeter en het semi-permanente MultiSensor systeem.
Volgens substraatadviseur Marco Peeters zijn er wereldwijd inmiddels honderden multi-sensorsystemen en apps geïnstalleerd, waarvan de meeste in Nederland. “Eerlijk gezegd zijn we overrompeld door het succes”, geeft hij aan. “We hadden er niet op gerekend dat het zo snel zo’n grote vlucht zou nemen. Het geeft wel aan dat de markt klaar is voor deze innovatie. Het is een logische vervolgstap vanuit onze filosofie van Precision Growing, die wij sinds een jaar of vier actief uitdragen.”
Andere meetsystemen
Voor de start van de vorige teelt nam de snoeptomatenteler al drie extra sensoren in gebruik in een tweede afdeling. Hij meet nu permanent in zes matten, terwijl dat voorheen in één mat gebeurde met een vaste watergehaltemeter. “In twee van de zes overige kraanvakken doen we dat nog steeds, in de andere kraanvakken gebruiken we weegschalen”, vult Van der Knaap aan. “Het zou natuurlijk het mooiste zijn om overal met GroSens te meten, maar daar hangt wel een prijskaartje aan. Ik kan met alle methoden uit de voeten, dus het is niet noodzakelijk om in één keer over te schakelen. Op het andere bedrijf in Brielle werken we nu overigens ook met dit systeem.”
Samenvatting
In 2014 werd een draadloos meetsysteem geïntroduceerd dat het watergehalte, de EC en de temperatuur in steenwolmatten haarscherp in beeld brengt. Van de uitgebreide variant met meerdere matsensoren per kas of afdeling zijn wereldwijd inmiddels honderden systemen geïnstalleerd. Vorig jaar is het pakket uitgebreid met een app voor smartphones, inclusief een alarmfunctie. Teler Dennis van der Knaap meet nu permanent in zes matten.
Tekst en foto’s: Jan van Staalduinen
