Moermanlilium zet fors in op verduurzaming: op dit momenten wordt 14 ha aan SON-T-lampen vervangen door dimbare LED’s. Voor Kerst moet de titanenklus zijn afgerond. De ondernemers willen hiermee meer flexibiliteit creëren in hun energievoorziening én hun energiekosten fors omlaag brengen. Ze verwachten minimaal 45% te kunnen besparen op elektriciteit.
Jan Moerman is er heel stellig over: zonder LED-belichting is het telen van snijbloemen niet meer rond te rekenen. “Tenminste, als de situatie qua energieprijzen zo blijft zoals hij nu is”, geeft de ondernemer aan. Hij runt het 14 ha tellende bedrijf in De Lier, dat zes vestigingen telt, met zijn broers Jaap en Paul. De diverse locaties worden geleid door contracttelers.
“SON-T-lampen zijn gewoonweg té duur, vreten te veel stroom. Dus we móeten als telers switchen naar LED. Dat kun je in stappen doen, of snel. Wij kiezen voor dit laatste. Onze redenering is dan dat we hier komende winter, met de huidige energieprijzen, al fors van kunnen profiteren. Zo halen we snel de ‘top’ van de investering af.”
Verbruik laten aansluiten op gasposities
De ondernemers hebben op iedere bedrijfslocatie één of twee WKK’s staan, die worden ingezet om de belichting te laten draaien en stroom terug te leveren aan het net. “We hebben nog goede posities voor een deel van onze gasbehoefte en willen ons verbruik beter laten aansluiten bij deze posities. Door de aanschaf van LED’s kunnen we besparen op ons stroomverbruik en meer terugleveren aan het net. Gas dat je inzet voor je eigen belichting doet immers het meeste ‘pijn’. Op die manier willen we onze energiekosten verder reduceren.”
De telers gingen niet over één nacht ijs en voerden vorig jaar enkele LED-proeven uit op hun bedrijf. Ook namen ze de resultaten van het belichtingsonderzoek van Plant Lighting en Delphy onder de loep. “Deze onderzoeken gaven ons voldoende vertrouwen dat lelies telen onder LED’s mogelijk is. We kiezen voor het zogeheten R8-spectrum. Hiermee spelen we op safe: dit spectrum is voldoende beproefd in lelie en het is voor onze mensen ook plezierig licht om onder te werken.”
Meer flexibiliteit
De broers Moerman kiezen voor dimbare LED’s van Fluence, met een lichtniveau van 180 µmol/m².s. Bij de SON-T-lampen was sprake van een lichtniveau van 80 tot 120 µmol/m².s. “We gaan naar een hoger lichtniveau, om flexibel te kunnen zijn. Als de elektriciteit goedkoop is, kunnen we meer belichten. Is de stroomprijs hoger, dan belichten we minder.”
De ondernemers verwachten met de investering minimaal 45% te kunnen besparen op hun elektriciteitskosten. “Niet alleen zijn LED’s energiezuiniger, ook kunnen we de belichting beter afstemmen op de stroomprijzen. Daarnaast reduceren we onze energiekosten doordat we meer stroom kunnen terugleveren. Kortom: de switch naar LED brengt ons meer flexibiliteit én moet resulteren in een forse besparing op energiekosten.”
Ontvochtiging
De telers willen het feit dat LED-lampen minder stralingswarmte afgeven, opvangen door verticale ventilatoren op te hangen. Deze brengen de warme lucht van de armaturen en de buizen naar beneden. “Hierdoor hopen we nauwelijks nog extra warmte in de kas te hoeven brengen. Om de warmtebehoefte te beperken, willen we de energieschermen ook meer gesloten houden. Op één locatie gaan we experimenteren met het Ventilation Jet-systeem, waarmee we koude lucht van boven het scherm in de kas brengen voor ontvochtiging. Pakt dit positief uit, dan investeren we wellicht ook op de andere locaties in dit systeem.”
Vol vertrouwen
De teler geeft toe dat in één keer volledig switchen naar LED een grote stap is. Maar hij is vol vertrouwen. “We zijn blij dat we deze stap kunnen maken, samen met onze vier contracttelers. Iedereen werkt met dezelfde technieken en materialen, waardoor we waarschijnlijk snel en veel van elkaar kunnen leren. Naar onze mening is deze investering, onder de huidige omstandigheden, de beste optie. Hiermee stomen we onze bedrijven klaar voor de toekomst. Maar pas over enkele jaren zal duidelijk zijn of we inderdaad de juiste keuze hebben gemaakt.”
Tekst: Ank van Lier
