Met de kerstdagen in het achterhoofd en nieuwjaar nog voor de boeg, schrijf ik deze column met het tablet op schoot. We proberen een paar dagen te genieten met vrienden in een rustige omgeving en uit te buiken van de gezellige kerstdagen. Overpeinzend bedenk ik dat onze business aan de vooravond staat van een aardverschuiving.
Onlangs zag ik een documentaire over kweekvlees uit stamcellen. 100% vergelijkbaar met ‘levend’ vlees, maar zonder alle vervelende bijwerkingen, zoals CO2 uitstoot, overmatig landgebruik, dieronvriendelijke transporten en antibiotica. De ethische discussies zullen vast en zeker losbarsten in het Europese bolwerk in Brussel. De economische belangen en interne kracht van de betrokken landen zullen vervolgens wel de doorslag geven bij de snelheid van introductie. Heel waarschijnlijk loopt Europa hierbij weer achteraan, omdat ook de kweekvis tot de mogelijkheden behoort en vooral Frankrijk graag op de rem trapt bij dergelijke ontwikkelingen.
In de glastuinbouw maakt een soortgelijke variant van ‘klimaat-gunstiger’ voedsel al jaren zijn opmars. De ervaring leert dat schoon voedsel niet altijd garant staat voor snelle, zakelijke introductie in ons alledaagse leven. De ontwikkelingen op wereldschaal gaan echter door. Nederland heeft daarbij een kennisvoorsprong op gebied van voedsel, maar andere landen bepalen wat wij kunnen doen op het gebied van DNA-profielen en Artificial Intelligence. Of Nederland op de langere termijn een bepalende factor blijft spelen in voedsel is daarom zeer de vraag.
Op dit moment zijn we vooral heel goed in het zo goedkoop mogelijk weggeven van onze kennis op tuinbouwgebied. We zijn zo ‘trots’ op onze kennis dat we onze voorsprong nagenoeg gratis weggeven. Misschien is het nu nog onvoorstelbaar, maar de Chinese en Amerikaanse techbedrijven zullen weinig medelijden hebben ‘ons’ te laten betalen voor ons eigen personalized-food menu, samengesteld uit kweekvlees en onder LED-gekweekte groenten.
Daarom is het belangrijk dat er een nieuwe generatie jongeren opstaat en dat de oudere generatie ze ondersteunt om de tuinbouwpositie voor Nederland te behouden, niet alleen om hun eigen bedrijven overeind te houden. Ik kijk om me heen; onze kinderen zitten te netflixen, youtuben en Ali-shoppen. Ik voeg me snel weer bij ze om niets te missen van deze ontwikkelingen.
Dieter Baas
Perkplantenteler in Ens